Πολιτισμός-Τουρισμός : Η αυτοτελής αξία του Πολιτισμού

Δανείζομαι τον τίτλο αυτής της ανάρτησης από το άρθρο του κ. Α.Καρκαγιάννη το οποίο βρήκα εξαιρετικό (μπορείτε να διαβάσετε ολόκληρο εδώ) και θέλησα να χρησιμοποιήσω σαν βάση για το ξεκίνημα καταγραφής κάποιων σκέψεων και προβληματισμών παρόμοιους με εκείνους που έθεσα σε προηγούμενη ανάρτηση (εδώ). Οι σκέψεις και οι προβληματισμοί αυτοί αναφέρονται στην απόφαση της νέας κυβέρνησης για την συστέγαση/συγχώνευση των Υπουργείων Πολιτισμού και Τουρισμού.

Δίχως να θέλω να αλλοιώσω στο ελάχιστο τον συλλογισμό του άρθρου του κ. Καρκαγιάννη ούτε να καπηλευτώ τις δικές του ιδέες , θα ήθελα να σταθώ (με δικά μου λόγια) σε κάποια σημεία/προβληματισμούς που θίγει στο άρθρο του, τα οποία αποτελούν και δικούς μου προβληματισμούς . Πρόθεσή μου είναι αυτή η ανάρτηση να αποτελέσει την πρώτη από μια σειρά αναρτήσεων όπου τα θέματα που θίγονται εδώ θα αναπτυχθούν/επεκταθούν σε επόμενες αναρτήσεις με την παράθεση ζωντανών παραδειγμάτων (τα οποία αναζητώ στο αρχείο μου) και θα τεθούν ως πρόκληση μιας ανοιχτής συζήτησης/ανταλλαγής απόψεων μαζί σας. Εύχομαι αυτές οι συζητήσεις να βοηθήσουν και να προβληματίσουν την νέα κυβέρνηση τώρα που είναι ακόμη νωρίς και να φρενάρουν κάθε ενέργεια που θα είχε βλαπτικές επιπτώσεις σε ένα απόλυτα παραγκωνισμένο τομέα της κοινωνικής μας ζωής, αυτόν του Πολιτισμού.

Ο κ. Καρκαγιάννης εκθέτει τους προβληματισμούς του (οι οποίοι ομολογώ πως με βρίσκουν απόλυτα σύμφωνη) και αναρωτιέται:

1."Τελικά ποιόν Πολιτισμό θα φροντίσει το Υπουργείο Πολιτισμού???"

2. "Εχει οριστεί ποιό για την κρατική πολιτική είναι το αυτοτελές αντικείμενο του Πολιτισμού? Και αν ναι, τελικά αξίζει να τοποθετηθεί κάτω από την κρατική φροντίδα και με ποιές επιδιώξεις?"

3. Γνωρίζουμε πως ο Πολιτισμός προϋπήρχε του Κράτους, τον βρήκαμε δεν τον επιλέξαμε, άρα είναι δεδομένος όπως φαίνεται από τα διάσπαρτα αρχαία κατάλοιπα σε κάθε γωνιά του τόπου μας. Μήπως επομένως οι Αρχαιότητες είναι ο μεγάλος πυλώνας απ΄όπου περνάει η κρατική μέριμνα για τον Πολιτισμό? (δηλαδή η αποκάλυψη, η συντήρηση, η μελέτη και η ανάδειξη έτσι ώστε να μπορεί ο κάθε πολίτης να "διαβάζει"τις Αρχαιότητες)

4. Κι αν η κρατική μέριμνα περνά από τα παραπάνω (αποκάλυψη,συντήρηση, μελέτη και ανάδειξη) τότε πόση έμφαση μπορούμε να δόσουμε σε λογής λογής απολαύσεις/διασκεδάσεις που θα απευθύνονται στους τουρίστες που επισκέπτονται τον τόπο μας αλλά δεν θα είναι αποκλειστικά "πολιτισμικές"???? Η δαπανηρή κρατική μέριμνα θα εστιάζει στην συντήρηση και ανάδειξη των αρχαιοτήτων με σκοπό τη διασπορά της γνώσης ή με σκοπό την διασκέδαση των τουριστών και την αποκόμιση οικονομικών οφελών από τους τουρίστες???

Ο κ. Καρκαγιάννης συνεχίζει λέγοντας πως εάν στον κορμό των Αρχαιοτήτων προσθέσουμε τα βυζαντινά και τα νεότερα κατάλοιπα τότε έχουμε έναν λαό που παρά τις επιδρομές και τις προσμίξεις επιμένει να είναι γατζωμένος στον ίδιο βράχο, δίπλα στη θάλασσα, να μιλάει περίπου την ίδια γλώσσα και να ανοίγει την ψυχή του στον κόσμο με τον ίδιο περίπου τρόπο.

Ο Πολιτισμός αυτού του λαού λειτούργησε σε συγκεκριμένο τόπο και χρόνο ως αφετηρία αυτογνωσίας και ως ιδιαίτερης παρουσίας στον σύγχρονο κόσμο. Βέβαια το ερώτημα που τίθεται είναι πως θα συνεχίσουμε να πορευόμαστε και να λειτουργούμε μέσα στον σύγχρονο κόσμο :

ΩΣ ΚΛΗΡΟΝΟΜΟΙ ΕΞ ΑΙΜΑΤΟΣ ΤΟΥ ΠΑΡΕΛΘΟΝΤΟΣ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ ΜΑΣ Η ΩΣ ΣΥΝΕΧΙΣΤΕΣ ΤΟΥ ΠΑΡΕΛΘΟΝΤΟΣ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ ΜΑΣ ΜΕ ΝΕΟΥΣ ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΚΟΥΣ ΤΡΟΠΟΥΣ???

Τέλος ο κ. Καρκαγιάννης καταλήγει παραθέτοντας την άποψή του πως η διαχείρηση του Πολιτισμού στο σύνολό του μόνο ως διαχείρηση παιδείας είναι νοητή και άξια ιδιαίτερης κρατικής μέριμνας. Μόνο ως τέτοια βρίσκει τον "ωφέλιμο σκοπό της". Μάλιστα φέρνει μερικά παραδείγματα μεταξύ των οποίων και το Νέο Μουσείο της Ακρόπολης το οποίο αν και προσελκύει χιλιάδες τουριστών και επισκεπτών παραμένει ένα στατικό εκθετήριο, ένα λαμπερό στολίδι το οποίο δεν καταφέρνει να μπει μέσα στην καθημερινή μας ζωή, στις ατομικές μας φιλοδοξίες ενώ ο ίδιος υποστηρίζει πως ο Πολιτισμός θα πρέπει να φανεί χρήσιμος στη χώρα και να υπηρετήσει όχι μόνο (λογής-λογής) γενικά συμφέροντα μα και τα δικά μας ατομικά συμφέροντα και αυτό δεν μπορεί να γίνει με την άμεση συνάφεια με το εμπόριο και τις εμπορικές δραστηριότητες οι οποίες έχουν παρενέργειες στον Πολιτισμό.

Για αυτό ο κ. Καρκαγιάννης καταλήγει πως η σύζευξη του Πολιτισμού με τον Τουρισμό και η συστέγασή τους στο ίδιο Υπουργείο φαντάζει λίγο παράδοξη και αγοραία (έστω και αν οι τουρίστες δεν παύουν να είναι πελατεία μας) και εγώ θα συμφωνήσω μαζί του μέχρι να αποδειχτεί το αντίθετο.

Διαχείρηση παιδείας λοιπόν ο Πολιτισμός ή διαχείρηση "διασκεδαστικού" μέσου το οποίο θα έχει ως αποκλειστικό σκοπό την προσέλκυση Τουρισμού και την προσπόρηση οικονομικών ωφελών???? Μένει να το διαπιστώσουμε στο εγγύς μέλλον

ΥΓ1. Η αφίσα της ανάρτησης αφορά καλλιτεχνική σύνθεση του Σ.Βασιλείου για λογαριασμό του ΕΟΤ (1960) τότε που πράγματι ο πολιτισμός μας εξαγόταν σε ολόκληρο τον κόσμο με όχημα τον τουρισμό.

ΥΓ2. Εάν κάπου διαβάσετε κάποιο άρθρο/άποψη σχετικά με τη σύζευξη Πολιτισμού και Τουρισμού και νομίζετε πως αξίζει να αναφερθεί και να συζητηθεί σε κάποια ανάρτηση ή εάν ακόμη θα θέλατε να παρατεθούν κάποιες δικές σας σκέψεις, παρακαλώ να επικοινωνήσετε μαζί μου με email. Το θέμα αυτό με ενδιαφέρει πάρα πολύ.