Πολιτισμός και ανάπτυξη......

Το τελευταίο διάστημα βομβαρδιζόμαστε από νούμερα, στοιχεία και απόψεις που αναφέρονται στην αναγκαιότητα ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ .
Ανάπτυξη μέσω δανείων, ανάπτυξη μέσω τσιμεντοποίησης της χώρας, ανάπτυξη μέσω των Δημοσίων έργων, ανάπτυξη μέσω εξοχικών κατοικιών που θα παρέχονται στους ξένους, ανάπτυξη μέσω του νέου χωροταξικού σχεδίου.

Και με τον ΠΟΛΙΤΙΣΜΟ μας?
Γιατί κανείς δεν μιλά για ανάπτυξη μέσω του πολιτισμού μας?

Ακουσα κάποια στιγμή τον κ. Σπηλιωτόπουλο να λέει πως δεν μπορεί να ανακόπτεται η "ανάπτυξη"του καταδυτικού τουρισμού επειδή υπάρχουν αρχαιότητες σε ολόκληρο τον Ελλαδικό υποθαλάσσιο χώρο. Συμφωνώ, αλλά από την άλλη πλευρά δεν μπορεί στο όνομα της ανάπτυξης του ελεύθερου καταδυτικού τουρισμού να ενθαρρύνουμε τον εμπλουτισμό των ιδιωτικών αρχαιολογικών συλλογών μέσω της ανεξέλεγκτης χρήσης υποθαλάσσιων χώρων ειδικά όπου έχουν εντοπιστεί αρχαία ναυάγια.
Η αρχαιοκαπηλία τα τελευταία χρόνια γιγαντώνεται στη χώρα μας επειδή οι αρχαιολογικοί χώροι παραμένουν αφύλαχτοι με αιτιολογία "την έλλειψη πόρων".

Σκέφτομαι πως ενώ έχουμε στα χέρια μας ένα δυναμικό εργαλείο για την ανάπτυξη της χώρας μας, όπως ο πολιτισμός, όχι μόνο δεν το προστατεύουμε, όχι μόνο δεν το αξιοποιούμε αλλά αναζητάμε αλλού πιο προσοδοφόρες λύσεις που όμως πολλές φορές αποδεδειγμένα μας έχουν απογοητεύσει.
Οπως λέει χαρακτηριστικά ο κ. Στέφανος Μάνος

"τα χρήματα που ξοδεύτηκαν μέχρι τώρα για την ανάπτυξη της βιομηχανίας στην Ελλάδα δεν φαίνεται να έπιασαν τόπο. Λεφτά ξοδεύτηκαν, βιομηχανίες όμως άξιες λόγου δεν ιδρύθηκαν. Διότι στην πραγματικότητα η βιομηχανία δεν φαίνεται να έχει τις προϋποθέσεις να ευδοκιμήσει στην Ελλάδα. Η μεταποίηση δεν περιλαμβάνεται στα συγκριτικά πλεονεκτήματα της Ελλάδας. Αφήστε που δεν χωνεύουμε τους βιομηχάνους και δεν θέλουμε βιομηχανίες κοντά στις πόλεις όπου ζούμε.

Πολλές φορές αναρωτήθηκα τι θα γινόταν αν το κράτος, αντί να επιδοτεί θνησιγενείς βιομηχανίες, ανακοίνωνε π.χ. ότι θα επιδοτήσει πλουσιοπάροχα την εγκατάσταση στην Ελλάδα παραρτημάτων των σπουδαίων πανεπιστημιακών αρχαιολογικών σχολών του κόσμου. Δεν θα είχαμε περισσότερες πιθανότητες επιτυχίας; Δεν θα είχαμε τη δυνατότητα να καταστούμε παγκόσμιο αρχαιολογικό κέντρο; Πού στην υφήλιο θα ήταν καλύτερα να σπουδάσει κάποιος αρχαιολογία;

Γιατί δεν θα μπορούσε να είναι η Ελλάδα παγκόσμιο φιλοσοφικό κέντρο;

Αλλά και το ελληνικό περιβάλλον (φυσικό και δομημένο) είναι πηγή έμπνευσης και πλούτου. Σε αυτό στηρίζεται ο τουρισμός και η ευημερία εκατομμυρίων Ελλήνων. Ο συνδυασμός της ιστορίας και του περιβάλλοντος είναι ακόμη terra incognita, που κρύβει αμύθητους θησαυρούς. Θησαυροί που αν αναδειχτούν μπορούν να στηρίξουν τη μελλοντική ευημερία της Ελλάδας."

Πηγή : ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ

Θησαυροί είναι η ιστορία μας, οι αρχαιολογικοί μας χώροι. τα Μουσεία, τα θέατρα, καθώς και τα μνημεία της πολιτιστικής μας κληρονομιάς. Εχουμε την απαίτηση οι άλλοι λαοί να μας σεβαστούν αλλά την ίδια ώρα που διεκδικούμε να μας επιστραφούν τα μάρμαρα του Παρθενώνα, οι αρχαιολογικοί χώροι απαξιώνονται, ανταλάσσονται, αποχαρακτηρίζονται, παραδίδονται για οικοπεδοποίηση και όλα αυτά στο όνομα μια άλλης ανάπτυξης :

της ανάπτυξης του "πολιτισμού της μεζονέτας"

Δεν μπορεί τα πάντα να ισοπεδώνονται στον βωμό της κακώς εννοούμενης ανάπτυξης και του εύκολου κέρδους.
Σκέφτομαι πως παρά τις φιλότιμες προσπάθειες κάποιων, η διατήρηση, η φύλαξη αλλά και η συντήρηση της πολιτιστικής μας κληρονομιάς είναι έννοιες σχεδόν άγνωστες στον τόπο μας.
Θεωρώ πως δεν θα έπρεπε να νοιώθουμε ιδιαίτερα περήφανοι όταν διατυμπανίζονται η δημιουργία και τα εγκαίνια νέων χώρων πολιτισμού όταν δεν είμαστε σε θέση να διαφυλάξουμε, να προστατεύσουμε, να συντηρήσουμε και να αξιοποιήσουμε τους ήδη υπάρχοντες χώρους
(αρχαιολογικούς, ιστορικά κτίσματα κλπ).

Μήπως έχουμε υποεκτιμήσει τις δυνατότητας για ανάπτυξη μέσω του πολιτισμού μας?

Σύμφωνα με την κα Τζίνα Μαμιδάκη των Blue GR Mamidakis Hotels:

"Ο Πολιτισμός είναι η αιχμή του δόρατος για τον πολυτελή τουρισμό. Η Ελλάδα μπορεί να προβάλλει ένα πιο εξεζητημένο πρόσωπο με το βάθος και το εύρος του πολιτισμού που διαθέτει. Ας συγκεντρώσουμε διάφορους καθηγητές Ιστορίας και Κλασσικών Σπουδών το καλοκαίρι στην Ελλάδα, ώστε να προσφέρουμε πολιτιστικά ταξίδια με προστιθέμενη αξία.

Ας διοργανώσουμε ιδιωτικές ξεναγήσεις στα μουσεία μας, όποια ώρα και ημέρα της εβδομάδος. Ας εμπλουτίσουμε εμείς οι ξενοδόχοι την ρεσεψιόν μας με ξεναγούς προσφέροντας στον πελάτη μας εναλλακτικές προτάσεις πολιτισμού πέρα από τις τυποποιημένες εκδρομές των πακέτων/πρακτορείων. Ο ελληνικός τουρισμός θα πρέπει να επενδύσει σε ξενοδοχεία προστιθέμενης αξίας. Αυτό που εγώ ονομάζω "accommodation plus" όπου "plus" είναι ο πολιτισμός αρχαίος, νέος, το θέατρο, η μουσική, η γαστρονομία, η περιπέτεια, οι εκκλησίες, τα μοναστήρια μας κλπ"

Πηγή : Ειδική έκδοση "Αφιέρωμα ΔΕΘ" 2008

Σε τελική ανάλυση ο επισκέπτης της χώρας μας δεν είναι δυνατόν να φεύγει με την αίσθηση πως ο ελληνικός πολιτισμός περιορίζεται στις στερεότυπες και ίδια και απαράλλαχτα εδώ και πολλές δεκαετίες δομημένες
(πιθανά από τη δεκαετία του '60 η '70)
"Ελληνικές βραδυές"
(Greek nights)
που προσφέρονται από όλα σχεδόν τα Ξενοδοχεία του τόπου μας επειδή το ζητούν οι τουριστικοί πράκτορες.
Στις αποκαλούμενες Ελληνικές βραδυές συνήθως 2-3 λυγερόκορμες κοπελούδες χοροπηδούν στον ρυθμό του syrtaki dance και ο επισκέπτης γεύεται το κλασσικό "ελληνικό μενού"
souvlaki, greek salad, mousaka και tzatziki.

Ελληνικός πολιτισμός δεν είναι μόνο αυτά.

Σύμφωνα με τον κ. Μάνο

Η επιλογή να δοθεί προτεραιότητα στην ιστορία και τον πολιτισμό, απορρέει όχι για ρομαντικούς λόγους, αλλά για πρακτικούς.
Διότι η μελλοντική ευημερία της Ελλάδας εξαρτάται από τη σωστή αξιοποίηση των συγκριτικών της πλεονεκτημάτων.
Να επιλέξουμε να αναπτύξουμε τους τομείς όπου ευκολότερα από άλλους μπορούμε να είμαστε στην κορυφή.
Εκεί που μπορεί, η Ελλάδα να επιδιώκει την αριστεία."

Πιστεύω λοιπόν πως ο συνδυασμός της ιστορίας μας αρμονικά δεμένης με το φυσικό περιβάλλον θα έπρεπε να αποτελεί πρωταρχική προτεραιότητα για αυτό που σήμερα αποκαλούμε "Ανάπτυξη".