Βίβα ιλ Ντούτσε ε ιλ Ρε σινιόρο πρικαντέρη..........(το '40 στην Κάρπαθο)

Κάθε χρόνο σαν σήμερα γιορτάζουμε την επέτειο της 28ης Οκτωβρίου 1940. Ο Β Παγκόσμιος Πόλεμος είχε ήδη αρχίσει με τη γερμανική εισβολή στην Πολωνία. Στις 10 Ιουνίου η Ιταλία που μπήκε και αυτή στον πόλεμο, έμελλε να προκαλέσει την χώρα μας με τον τορπιλλισμό στην Τήνο του πλοίου "Ελλη" τον Αύγουστο του 1940, ανήμερα της γιορτής της Παναγίας. Νάτανε μόνο αυτό....Αυτό το γεγονός προοιώνιζε την ιταλική επίθεση στην Ελλάδα. Με το ΟΧΙ στο τελεσίγραφο του Ιταλού δικτάτορα Μουσολίνι, η Ιταλία έμελλε να μας μπλέξει σε έναν πόλεμο που έφερε πολλά δεινά στη χώρα μας (μην σας λέω λεπτομέρειες αφού αφ΄ενός τα γνωρίζετε και αφ΄ετέρου μπορείτε να τα βρείτε και αλλού αναλυτικά).

Εγώ ήθελα να σταθώ σε μια λίγο άγνωστη πτυχή της ιστορίας μας που αφορά τον τρόπο που υποδέχτηκαν την απαρχή του Ελληνοιταλικού πολέμου οι κάτοικοι των Δωδεκανήσων.

Να θυμηθούμε πως πολύ πριν τον Ελληνοιταλικό πόλεμο, όλα τα Δωδεκάνησα είχαν περιέλθει στην ιταλική κυριαρχία στρατιωτική αρχικά (1912), και πολιτική (μετά το 1923), ενώ οι Δωδεκανήσιοι θεωρούνταν Ιταλοί υπήκοοι. Τα Δωδεκάνησα παρέμειναν κάτω από την κυριαρχία των Ιταλών μέχρι τις 7 Μαρτίου του 1948.
Την περίοδο λοιπόν της ιταλικής εισβολής στην Ελλάδα, πολιτικός και στρατιωτικός διοικητής στη Ρόδο και στα Δωδεκάνησα ήταν ο διαβόητος τετράρχης του φασισμού, ο Cesare Maria De Vecchi, Conte di Val Cismon, όπως υπέγραφε και όπως ήθελε να αποκαλείται, με αυτόν τον πομπώδη τρόπο. Μόλις ανέλαβε τα καθήκοντά του απόρησε για το γεγονός πως οι Δωδεκανήσιοι εξακολουθούσαν να μιλούν την ελληνική γλώσσα ακόμη μετά από τόσα χρόνια Ιταλικής κατοχής. Ετσι προσπάθησε με κάθε τρόπο να ισοπεδώσει οτιδήποτε θύμιζε Ελλάδα δημιουργώντας πολλές αντιπαραθέσεις με τον ντόπιο πληθυσμό.

Στο νησί της Καρπάθου οι Ελληνες παρ΄όλη την στέρηση των ελευθεριών τους, προσπάθησαν να μην ξεχάσουν την ελληνική γλώσσα,τα ήθη και τα έθιμά τους και ιδιαίτερα τα πανηγύρια τους τα οποία ακόμη και σήμερα αποτελούν ένα σημαντικότατο κομμάτι του πολιτισμού τους. Η Ολυμπος της Καρπάθου είναι το πιο απομακρυσμένο χωριό του νησιού. Εξω λοιπόν από αυτό το χωριό, σε μια δύσβατη βουνοκορφή βρίσκεται ένα ξωκκλήσι όπου κάθε χρόνο οι ντόπιοι πάνε στο πανηγύρι του Αη Λια (Προφήτη Ηλία) με τα πόδια (είναι αρκετά δύσκολη η ανάβαση).

"Στην Ολυμπο σ΄ένα βουνό μπονεντοσκεπασμένο
το εκκλησάκι τ΄Αϊ Λιά ευρίσκεται χτισμένο".

Οι Ολυμπίτες φημίζονται για την έμφυτη τάση τους να δημιουργούν αυτοσχέδιες μαντινάδες για κάθε περίσταση. Ετσι λοιπόν αγανακτισμένοι που οι Ιταλοί αστυνόμευαν ακόμη και τα πανηγύρια τους, μια χρονιά αποφάσισαν να πάρουν το αίμα τους πίσω......Η υπόλοιπη Ελλάδα είχε ήδη εμπλακεί στον ΕλληνοΙταλικό πόλεμο. Η απελευθέρωση της μητέρας Ελλάδας από τους Ιταλούς φάνταζε στα μάτια των Δωδεκανησίων ως η μοναδική λύση στην απελευθέρωση και των ίδιων από τον ζυγό των Ιταλών, αφού είχαν προ πολλού βιώσει πολλά έκτροπα (φυλακίσεις,εξορίες κλπ) από αυτούς.

"Εις του πολέμου τις αρχές μια φιλική παρέα
παραμονή τ' Αη Λιά εγλέντησαν ωραία.

Στο γλέντι παρευρίσκετο μαζί κι ο πρικαντιέρης (=ο τοπικός Ιταλός διοικητής)
απού τον εσυνόδευε ένας καραμπινιέρης (=αστυνομικός).

Εγινεν ο εσπερινός και άρχισε το γλέντι
στ΄Αγίου το προαύλιο στον δροσερό μπονέντη (=άνεμος).

Ενας 'πο τους τραγουδιστές είπε μια μαντινάδα
κι έδειχνε την αγάπη του, μ'αυτήν, προς την Ελλάδα.

Νάχα κι εγώ τη χάρη σου Ηλία μου Προφήτη
να ξημερώση το πρωί και να θωρώ τη Κρήτη.....

Γλυκά κι αμπάσα έπαιζαν ο λυριστής τη λύρα
κι αμέσως τη συνέχεια οι άλλοι όλοι επήρα(ν)

Σαν τελειώση ο πόλεμος και διαλύση η πούση
τότε θα δούν τα μάτια μας εκείνους π΄αγαπούσι.

Ας βοηθήση η χάρις σου Προφήτη μου Ηλία
από τα Δωδεκάνησα να φύγη η Ιταλία.

Βοήθησε τον πόλεμο, να χάση ο Μουσολίνι
να δούμε την ελευθεριά τη ποθητή γαλήνη.

Τέτοιους ανθρώπους βάρβαρους δεν έχω δεί ακόμα
ν'απαγορεύουν όπου δούν το γαλανό το χρώμα.

Απόγονοι του Νέρωνος,φάρα καταραμένη
άδοξο τέλος και οικτρόν όλους σας περιμένει.

Αφοβα τραγουδούσανε και αδιαφορόντες
αν κι ήτανε οι Ιταλοί κι οι δυό εκεί παρόντες.

Υπήρχε η περίπτωσις η συντροφιά να μπλέξη
γιατί καταλαβαίνανε αραιά και που μια λέξη.

Προσεχτικά τα λόγια σας κι αλλάξετε το θέμα
διότι μας κοιτάζουνε κι οι δυό τους μ' άγριο βλέμμα.

Αν καταλάβουν τίποτα επήγαμε χαμένοι
και το κελλάκι της ψειρούς όλους μας περιμένει.

Αμέσως κάποιος τραγουδά, λέει δυό μαντινάδες
να βγάλη τις υπόνοιες απ΄τους μακαρονάδες.

Βίβα λ' Ιτάλια, βίβα ιλ Ρε, ε βίβα ιλ Μουσολίνι
όλοι να παν στο διάβολο κανένας να μη μείνη.

Βίβα ιλ Ντούτσε έ ιλ Ρέ σινιόρο πρικαντέρη
κόμπο να δέση μέσα σας του κ........ σας τ'αντέρι (=άντερο).

Κι' ο πρικαντέρης π' άκουσε το βίβα Μουσολίνι
εύθυμος και χαρούμενος αμέσως είχε γίνει.

Ορθιος εσηκώθηκε και παλαμάκια εχτύπα
κι έγινε από το ποτό και το μεθύσι σκνίπα.

Σε μια γωνιά εστρώσανε του γάρου (=γαϊδάρου) τη στρωτούρα
κι' αναίσθητο τον έρριξαν 'πό την πολλή τη σούρα....."

Ετσι όλοι έμειναν ευχαριστημένοι....
Οι Ολυμπίτες αφού ξέδωσαν τραγουδώντας σε μαντινάδα ότι τους βάραινε την ψυχούλα....και οι Ιταλοί αφού ακούσανε το βίβα Μουσολίνι!!!!

Πηγή μαντινάδων: Κων/νου Χαψή,"Λαϊκά Δίστιχα",Αθήνα 1976
Φωτό : Κων/νου Μάνου (Τραγουδώντας,Ολτμπος Καρπάθου)