Αφιέρωμα σε μια Bloggο-Πρωτοβουλία - "Ο Ποιητής" και "η Μούσα" του Κων.Καβάφη

Σήμερα γιορτάζεται η Παγκόσμια Ημέρα Ποίησης.

ΠΟΙΗΣΗ σημαίνει δημιουργία, για αυτό καμιά φορά θυμώνω όταν ακούω στα ΜΜΕ να αποδίδουν την ιδιότητα "τραγουδοποιός" σε κάθε τραγουδιστή, αφού ο ερμηνευτής ενός τραγουδιού δεν είναι απαραίτητα και ποιητής (δημιουργός) του τραγουδιού.

Με αφορμή αυτήν την ημέρα λοιπόν , σήμερα το βράδυ στην Θεσσαλονίκη,σε κάποιες bloggoγειτονιές όπου στις γλάστρες τους ανθίζουν ποιήματα βγαλμένα από την καρδιά κάποιων συνανθρώπων μας, διοργανώνεται μια bloggo-πρωτοβουλία με τίτλο "Ελάτε με ένα ποίημα". Περισσότερες πληροφορίες μπορείτε να διαβάσετε Εδώ .

Στην ημέρα της Ποίησης και σε όσους συμμετέχουν σε αυτή την πρωτοβουλία αφιερώνονται λοιπόν τα παρακάτω ποιήματα του Κωνσταντίνου Καβάφη που αφορούν έναν διάλογο ανάμεσα στον Ποιητή και την Μούσα του. Μαζί με τα ποιήματα αφιερώνονται και δύο σχετικοί με την Ποίηση πίνακες ζωγραφικής με την ευχή, αυτή τους η προσπάθεια να συνεχιστεί και να διαρκέσει για χρόνια πολλά...

Καρλ Σπίτσβεγκ (1808-1885), "Ο φτωχός ποιητής" (1839)

Ελαιογραφία σε μουσαμά 36,3 Χ 44,7

Ο ΠΟΙΗΤΗΣ

Προς τι καλόν, τι όφελος ηθέλησεν η τύχη,

κ' εν τη αδυναμία μου επλάσθην ποιητής?

Μάταιοι είν' οι λόγοι μου, της λύρας μου οι ήχοι

αυτοί οι μουσικώτεροι δεν είναι αληθείς.

Εάν θελήσω ευγενές αίσθημα να υμνήσω

όνειρα είν' αισθάνομαι, η δόξα και η αρετή.

Παντού απογοήτευσιν ευρίσκ' όπου ατενίσω,

κ' επί ακάνθων πανταχού ο πους μου ολισθεί.

Η γή 'ναι σφαίρα σκοτεινή, ψυχρά τε και δολία.

Τα άσματά μου πλανερά του κόσμου είν' εικών.

Ερωτα ψάλλω και χαράν. Αθλία παρωδία,

αθλία λύρα, έρμαιον παντοίων απατών!

Νικολάου Γύζη, "Η Ποίηση συντονίζει το Βιολί της με το Τραγούδι της Ανοιξης" (1897)

Σχέδιο με σέπια σε χαρτί, 0,41χ0,28 , Εθνική Πινακοθήκη και Μουσείο Αλεξάνδρου Σούτσου, Αθήνα

Η ΜΟΥΣΑ

Δεν είσαι ψεύτης ποιητά. Ο κόσμος τον οποίον

οράς εστίν ο αληθής. Της λύρας αι χορδαί

μόναι γνωρίζουν τ' αληθές, και εις αυτόν τον βίον

οι ασφαλείς μας οδηγοί μόναι εισίν αυταί.

Του θείου είσαι λειτουργός. Σοι έδωκε τον κλήρον

του κάλλους και του έαρος. Μελίρρυτος αυδή

ρέει από τα χείλη σου, και θησαυρείον μύρων

είσαι - χρυσή υπόσχεσις και άνωθεν φωνή.

Εάν η γη καλύπτεται με σκότος, μη φοβείσαι

Μη ότι είναι έρεβος νόμιζε διαρκές.

Φίλε πλησίον ηδονών, ανθών, κοιλάδων είσαι,

θάρρει και βάδισον εμπρός. Ιδού το λυκαυγές!

Ομίχλη μόνον ελαφρά το βλέμμα σου τρομάζει

Υπό τον πέπλον ευμενής η φύσις δια σε

ρόδων, και ίων, κ΄ ευγενών ναρκίσσων ετοιμάζει

στεφάνους, των ασμάτων σου ευώδεις αμοιβαί.

Κωνσταντίνος Καβάφης, Εν Αλεξανδρεία 1886

Οι ζωγραφικοί πίνακες παρ΄όλο που δεν είναι εύκολο να προσδιοριστεί η σχέση τους με τις τέχνες του χρόνου όπως είναι η Μουσική ή η Ποίηση καταδεικνύουν την συγγενική σχέση που έχει η Ζωγραφική με τις υπόλοιπες τέχνες.

Στην Ζωγραφική διακρίνουμε μια ποιητική ατμόσφαιρα "διαφορετική" από εκείνην της ίδια της Ποίησης αν και αυτή η ατμόσφαιρα είναι μάλλον θέμα καθαρά υποκειμενικής θεώρησης (Ζωγραφική τέχνη=αισθησιακή τέχνη που απευθύνεται στη νόηση). Η ποιητικότητα της Ζωγραφικής προϋποθέτει την δυνατότητα του δέκτη να αντιλαμβάνεται τις αντιστοιχίες ανάμεσα σε χρώματα, ήχους και συναισθήματα (να μεταφράσει δηλαδή τα ερεθίσματα της όρασης), αντίθετα με την ίδια την Ποίηση που είναι μάλλον νοησιαρχική τέχνη που ενεργοποιεί τις αισθήσεις.

Το κοινό σημείο αυτών των τεχνών είναι πως ανάγονται στη σφαίρα του Πολιτισμού, που σκοπό έχουν να μας συγκινήσουν και τελικά να μας "μεταμορφώσουν" εσωτερικά.