ΑΡΧΙΚΗ ΣΕΛΙΔΑ

Τετάρτη 23 Ιουνίου 2010

Στη Γαλλία άνοιξε το πρώτο γυμναστήριο του νου....!!!! (ή "the greek way of living")


Θέλετε να ασκήσετε τη μνήμη, τη φαντασία και τις άλλες γνωστικές λειτουργίες του εγκεφάλου σας???? Τότε να πάτε σε.....γυμναστήριο!!!!! Αυττό μας λένε οι Γάλλοι. 

Ανοιξε λέει το πρώτο γυμναστήριο του νου στη Γαλλία (περισσότερες πληροφορίες εδώ

Μία από τις ασκήσεις περιλαμβάνει επισκέψεις σε ιστορικά μνημεία, όπως τα κοντινά ανάκτορα στις Βερσαλλίες, συνοδεία ξεναγού. Επειτα οι συμμετέχοντες, που πληρώνουν 25 ευρώ για κάθε ώρα  (!!!!) πνευματικής γυμναστικής, προσπαθούν να θυμηθούν τι είπε ο ξεναγός. Σε μια άλλη εξόρμηση, τα μέλη της ομάδας καλούνται να μελετήσουν και να κρατήσουν στη μνήμη τους πίνακες του Μονέ. Μια τρίτη άσκηση απαιτεί την αποστήθιση ενός ποιήματος. 

Διαβάζοντας το άρθο μου δημιουργήθηκαν τρεις σκέψεις :

Η πρώτη είναι θετική : Φαίνεται πως κάποιοι συνειδητοποίησαν πως η ανθρωπότητα βαίνει προς ένα μέλλον αποχαύνωσης και αποβλάκωσης και επιθυμούν να την αφυπνήσουν αφού κάθε επίσκεψη σε ένα ιστορικό μνημείο δεν παύει ποτέ να σου προσφέρει το ερέθισμα να μάθεις κάτι, να αναζητήσεις περισσότερες πληροφορίες είτε για το ίδιο το μνημείο (αισθητική σκοπιά) είτε  για το πολιτισμικό περιβάλλον μέσα στο οποίο αυτό δημιουργήθηκε (ιστορική σκοπιά).

Η δεύτερη σκέψη είναι πονηρή: Γιατί δηλαδή να χρειάζεται κάποιος καθοδήγηση προκειμένου να επισκεφτεί ένα ιστορικό μνημείο και να μην πάει κάποιος από μόνος του μαζί με τους φίλους του ή με την οικογένειά του στο ιστορικό μνημείο. Εξ άλλου αντί να πληρώσουν 25 Ευρώ την ώρα ανά άτομο αφού η παρέα θα επισκεφθεί το ιστορικό μνημείο δεν μπορεί να πάει να κάτσει σε κανένα ταβερνίδιο όπου ανάμεσα στην προσπάθεια να θυμηθούν τι είδαν και να ανταλλάξουν ιστορικές γνώσεις θα το διασκεδάσουν κιόλας εν μέσω κρασοκατανύξεων????  (Ασε που θα τους μείνουν και χρήματα στην τσέπη γαι την επόμενη κρασοκατάνυξη)

THIS IS THE GREEK WAY OF LIVING

Η τρίτη σκέψη είναι νοσταλγική. Αναρωτιέμαι πόσο πολύτιμο ήταν  κάποτε το greek way of living για τη γυμναστική του νού. Ηδη κατά την αρχαιότητα την εποχή του Ομήρου προκειμένου οι αοιδοί να απαγγέλουν τα μακρά ποιήματα που κάποιες φορές έφταναν τις χιλιάδες στίχους ανέπτυξαν την τεχνική της μνημοτεχνικής (μικρά τρυκ για την ευκολότερη απομνημόνευση των στίχων). ΑΕπειτα μέσα από τα συμπόσια και την κοινωνική συναναστροφή οι άνθρωποι αντάλλασαν γνώσεις , εμπειρίες κουτσομπολιά αλλά και πολύτιμες πληροφορίες. Αργότερα, κατά  τα νεότερα χρόνια, την εποχή που κυριαρχούσαν οι προφορικές παραδόσεις ήταν απορίας άξιο πόσα παραμύθια, μαντινάδες, ανέκδοτα, παλιές ρήσεις αλλά και τραγούδια θυμούνταν κάθε ηλικιωμένος/η δίχως να είναι απαραίτητο να έχουν "καταβροχθίσει" εκατοντάδες βιβλία (αρκούσε η μετάδοση της γνώσης από γενιά σε γενιά) και δίχως να έχουν αποκτήσει τις δεκάδες πτυχία (που την σήμερον ημέρα συνήθως βρίσκουν καταφύγιο σε κάποια κορνίζα σε εμφανές σημείο - ίσως το σαλόνι του σπιτιού για να το βλέπουν οι άλλοι). 

Οι μέθοδοι αυτές της καλλιέργειας/εκγύμνασης του νου ευτυχώς δεν έχουν εκλείψει τελείως στην Ελλάδα. Χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι το "Κυνήγι του Θησαυρού" στο Ρέθυμνο (εδώ) όπου οι απλοί άνθρωποι ξεκίνησαν μια διαδικασία που κατέληξε σε έκρηξη συγγραφικών δραστηριοτήτων  αλλά και  στο μαζικό ενδιαφέρον των κατοίκων της πόλης για την ιστορία του τόπου τους.

Εως και μερικές δεκαετίες πριν στην Ελλάδα οι ασκήσεις μνημοτεχνικής ήταν συνηθισμένες στην  εκπαίδευση. Για να μάθει κανείς για παράδειγμα ποιές λέξεις έπαιρναν δασεία τις μάθαινε με τη μορφή ποιήματος που αναγκαζόταν να απομνημονεύσει (ξενύχτια χρειάζονταν μέχρι να τα καταφέρεις). Το ίδιο γινόταν και με την προπαίδεια (έφτυνες αίμα για να την απομνημονεύσεις) , όπου τα παιδιά ασκούνταν (άθελά τους) σε έναν ιδιότυπο τρόπο άσκησης του μυαλού. Σήμερα την μνημοτεχνική έχει αντικαταστήσει η "παπαγαλία" που έχει ως αντίκρυσμα το εισητήριο για να περάσεις τις εξετάσεις και να προβιβαστείς στην επόμενη τάξη, έτος κλπ

Κάποιος θα μπορούσε να ισχυριστεί πως πως οι εκπαιδευτικές μέθοδοι αυτών των αλλοτινών εποχών θεωρούνται παρωχημένες επειδή τότε τα παιδιά μάθαιναν συγκεκριμένα/στερεότυπα πράγματα και έτσι δεν επέτρεπαν τη φαντασία του παιδιού να αναπτυχθεί και να επιλέξει το ίδιο ποιές γνώσεις θα αποκτήσει στη ζωή του.

Ισως και να είναι έτσι τα πράγματα, δεν αντιλέγω. Ομως όταν διάβασα το άρθρο ,στη μνήμη μου ήρθε ο μπάρμπα Αργύρης, ένα γεράκος (που ίσως να μην είχε τελειώσει ούτε καν το Δημοτικό)  ο οποίος ήξερε να απαγγέλει από μνήμης όλους τους στίχους της Ιλιάδας, της Οδύσσειας  και παρά την ηλικία του ήξερε να τραγουδά τα χίλια μύρια τραγούδια (με όλους τους στίχους -σε αντίθεση με τους νεότερους οι οποίοι ξεχνούν πολλούς στίχους-). και να αυτοσχεδιάζει δημιουργώντας δικούς του στίχους. Αθελά μου σύγκρινα τον Μπάρμπα Αργύρη  με τους σημερινούς ανθρώπους που αν και κατέχουν δεκάδες πτυχία και μπορούν να σου αραδιάσουν τίτλους "in" βιβλίων και να σου πουν τι έλεγε ο τάδε ή ο δείνα συγγραφέας, εάν τους ζητήσεις να σου τραγουδήσουν ένα τραγούδι ή να αυτοσχεδιάσουν και να δημιουργήσουν δικούς τους στίχους, δεν ξέρουν να το κάνουν. Αθελά μου επίσης σκεφτόμουν πως η TV στις μέρες μας έχει κατακλυστεί από εκπομπές (χαζοαμερικάνικες που έχουν "ελληνοποιηθεί") που αναλαμβάνουν για λογ/σμό σου να σου διακοσμήσουν το σπίτι, να σου λύσουν το πρόβλημα που εσύ δημιούργησες με τα υπερβολικά σου δάνεια, να σε μάθουν πως να διαχειρίζεσαι το μαγαζί σου (και να σε βρίζουν από πάνω) , μέχρι και πεθερές που αναλαμβάνουν να βρουν σύζυγο στον κανακάρη τους (άντε να μιλήσεις για "συνοικέσιο" θα χυμήξουν να σε φάνε αποκαλώντας σε οπισθοδρομικό!!!) Ολα τα αναλαμβάνουν οι άλλοι για λογαριασμό σου. Εσύ δεν κουνάς καν το δαχτυλάκι σου.....

Ισως είναι άδικο να κάνω ανόμοιες συγκρίσεις, όμως αν και ο μπάρμπα Αργύρης έζησε σε μια εποχή που δεν υπήρχαν οι ευκολίες της αριθμομηχανής (για να κάνεις αριθμητικές πράξεις), του κινητού τηλεφώνου (όπου δεν χρειάζεται πια να θυμάσαι απ' έξω το τηλέφωνο του "κολλητού" σου, το κάνει για σένα η συσκευή)....... κατάφερε με τον δικό του τρόπο (ή τον τρόπο που συνηθιζόταν στην εποχή του) να αναπτύξει τον νου του και να τον γυμνάζει δίχως να καταφεύγει σε "ειδικά γυμναστήρια του νου" που άλλοι καθορίζουν σε ποιά μονοπάτια θα πορευτείς. 
Θυμόμουν τις προάλλες πως πάνω εκεί στο φτωχόσπιτο του Κοσμά της Πελοποννήσου δίπλα στο δίχως κεράκια και δίχως επενδύσεις από πλουμιστά μάρμαρα τζάκι, σε ένα σπίτι δίχως ρεύμα, δίχως TV, δίχως να πιάνει το σήμα του κινητού , αφέθηκα στη μαγεία της συζήτησης με τον μπάρμπα Αργύρη να φαντάζει στα μάτια μου σαν ένας από αυτούς του αρχαίους ρήτορες στην αγορά της Αθήνας. Τόσο με μάγεψε ο λόγος του. Τότε ήταν που συνειδητοποίησα το μυστικό αυτών των ανθρώπων των αλλοτινών εποχών που μία από τις καθημερινές τους φροντίδες ήταν να  καλλιεργούν τον νου τους.....

Δεν είχαν ανάγκη αυτοί οι άνθρωποι από "δασκαλίστικους ναούς" και "ειδικά γυμναστήρια" .....Για αυτούς ήταν παραπάνω από αρκετή η καθημερινή επικοινωνία με τους συνανθρώπους  τους και η δίχως (πελατειακά, πολιτικά, κομματικά ανταλλάγματα)  κοινωνική συναναστροφή που μοιράια συνοδευόταν από τις αντιπαραθέσεις της μικρής κοινωνίας/γειτονιάς όπου ζούσαν. Εκεί γύρω από ένα τραπέζι - στο οποίο συνεισέφεραν όλοι -  οι άνθρωποι συμμερίζονταν τη χαρά αλλά και τη λύπη του διπλανού τους....

THIS WAS THE GREEK WAY OF LIVING

11 σχόλια:

  1. εεεεε εντάξει το βρίσκω λίγο παρατραβηγμένο..
    Κάποιος που θέλει να ασκήσει το νου του μπορεί να βρει πολλούς τρόπους να το κάνει, τα παραδείγματα που ανέφερες είναι μια χαρά.. από μικροί μαθαίνουμε κάποιους τρόπους, που χωρίς να γνωρίζαμε ότι κάνουν καλό στο νου, τα θεωρούσαμε δύσκολα, αργότερα καταλαβαίνουμε ότι υπήρξαν μέσα εκγύμνασης..
    Ωραίο θέμα πάντως, κάτσε να δεις σε λίγο θα ανοίξουν και σχολές εκμάθησης γραφής για όσους ξέχασαν λόγω της χρήσης υπολογιστή, να γράφουν.. λολολ! Κάτι που αρχίζω να το συνειδητοποιώ και στον εαυτό μου..

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  2. Συνέχεια από το προηγούμενο:-Προτάσεις για καθε παραδοσιακή μουσική που ακούστηκε στις συναυλίες,περιμενω διευθύνσεις,

    Καλημέρα,Λενάκι...

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  3. Καταπληκτική ανάρτηση!

    Η εύρεση μιας λύσης (π.χ. γυμναστήριο του νου) επισημαίνει την ύπαρξη του προβλήματος (αγύμναστος νους).

    Σχετικά με το σχολείο, η γνώμη μου είναι πως δεν υπάρχει για να σου μαθαίνει οτιδήποτε, αλλά για να σου μαθαίνει πώς να μαθαίνεις. Έτσι κι αλλιώς κανείς δεν μπορεί να «μας» μάθει τίποτε.
    Προσωπικά είμαι ευγνώμων που στον καιρό μου, στις Πανελλαδικές, αναγκάστηκα (μαζί με χιλιάδες άλλους) να μάθω 128 σελίδες Ιστορία λέξη προς λέξη μέχρι και το κόμμα. Οι περισσότεροι γκρίνιαζαν γιατί το θεωρούσαν κοπιώδες (που ήταν) και τελείως άχρηστο στο να μάθουμε επί της ουσίας Ιστορία (που επίσης ήταν). Εμένα μου άρεσε, γιατί το έβλεπα ως άσκηση της μνήμης και της αυτοπειθαρχίας και ως μάθημα του ότι τα αγαθά κόποις κτώνται. Το αγαθό εν προκειμένω ήταν η επιτυχία στις εξετάσεις, όχι η γνώση της Ιστορίας.

    Είναι γεγονός ότι η πτυχή «μαθαίνω πώς να μαθαίνω» έχει παραμεληθεί στο σχολείο, και εκτός σχολείου. Όμως, μη μεμψιμοιρούμε: ο μπάρμπα Αργύρης προέρχεται μήπως από μια εποχή όπου όλοι ήταν μπάρμπα Αργύρηδες; Ο Όμηρος πάντως σίγουρα δε γεννήθηκε σε μια κοινωνία Ομήρων. Κάποιοι τότε ήταν καλοί. Και τώρα κάποιοι είναι.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  4. Ωραία - ενδιαφέρουσα ανάρτηση. Η μόνη μου ... ένσταση είναι ως προς τον μπάρμπα Αργύρη. Δεν ήταν η άσκηση του νου του, νομίζω, που του επέτρεπε να θυμάται τόσα πολλά, αλλά απλά είχε πολύ δυνατή μνήμη. Σε όλες τις εποχές υπήρχαν άνθρωποι που είχαν εξαιρετική μνήμη, είτε γενικά είτε σε συγκεκριμένα θέματα. Συμφωνώ απόλυτα, όμως, στο ότι η τηλεόραση αποβλακώνει και εμποδίζει δραματικά την ανάπτυξη - καλλιέργεια του νου και της μνήμης.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  5. Γεια σου Δυοσμαράκι,

    εγώ θα συμφωνήσω με τον Ηφαιστίωνα. Το βρίσκω λίγο παρατραβηγμένο σαν ιδέα καθότι κάποιος που θέλει να ασκήσει το νου του μπορεί να βρει πολλούς τρόπους να το κάνει και σίγουρα χωρίς να πληρώνει 25 ευρω την ώρα για να ακούσει ένα ξεναγό.

    Σαν ιδέα και μονο να πω ότι οι ασκήσεις πρακτικής αριθμητικής είναι ενας θυαμάσιος τρόπος για εξάσκηση τόσο του μυαλού όσο και της συγκέντρωσης μας.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  6. @Hfaistiwnas

    Συμφωνώ πως είναι υπερβολή να δημιουργείται σχολείο εκγύμνασης του νου. Υπάρχουν πράγματι τόσοι τρόποι που μπορεί κανείς να εφαρμόσει στον εαυτό του αναλόγως των ενδιαφερόντων του....

    Πάντως εάν άνοιγε σχολείο εκμάθησης γραφής με το χέρι, εεεε τότε θα καθόμουν και εγώ στα θρανία....λολ
    (άστα να πάνε Ηφαιστίωνα, το ίδιο έχω πάθει και εγώ, δυσκολέυομαι πια να γράψω με το χέρι)

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  7. @VAD

    Θα σου στείλω email να συνενοηθούμε κάτι νομίζω θα βρούμε....

    Καλημέρες πολλές

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  8. Μη σου πω και εγώ θα καθόμουν..
    Να μάθω και καλλιγραφία.. ποτέ δεν είχα αισθητική στο γράφειν..

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  9. @Πέπε

    Καλημέρα Πέπε

    Σχετικά με το σχολείο σίγουρα ο σημαντικότερος ρόλος που θα πρέπει να παίξει είναι να σου μαθαίνει πως να μαθαίνεις και όχι να σου μάθει τα πάντα (άλλωστε πρακτικά αυτό είναι αδύνατον). Εκεί που έχω μία προσωπική ένσταση είναι πως η εκμάθηση τεχνικών στις μέρες μας έχει αποβεί σε βάρος της ουσίας που είναι η αληθινή γνώση (το αντικείμενο δηλαδή το οποίο κινητοποιεί την τεχνική και που δίχως αυτό δεν μπορεί να υφίσταται τεχνική).
    Θέλω να πω πως αν και σύμφωνα με τις νέες παιδαγωγικές μεθόδους ο δάσκαλος πρέπει να κινητοποιεί το παιδί και να το οδηγεί σε τρόπους με τους οποίους μπορεί να μάθει, πολλές φορές δεν του δείχνει ποιός είναι ο προροισμός (ή οι πολλαπλοί προορισμοί από τους οποίους θα πρέπει το παιδί να διαλέξει αυτόν που το εκφράζει)

    Δεν είμαι βέβαιη πως θα συμφωνήσω με τη θέση σου πως κανείς δεν μπορεί να μας μάθει τίποτα αφού πολλά πράγματα δεν τα γνωρίζουμε με το που γεννιόμαστε αλλά κάποιοι μας τα μαθαίνουν ανεξάρτητα εάν εμείς αύριο (στην ενηλικίωση) θα δεχτούμε ή θα απορρίψουμε αυτά που μας έμαθαν και θα επιλέξουμε τους δικούς μας δρόμους.

    Ειδικότερα για το μάθημα της Ιστορίας πως μπορεί ένα παιδί να πούμε πως ξέρει Ιστορία ακόμη και αν έχει μάθει χίλιες τεχνικές μεθόδους? Δεν πρέπει να πάρει κάποιες βασικές γνώσεις (οι οποίες θα συμπεριλαμβάνουν αντικρουόμενες απόψεις ιστορικών) έτσι ώστε να έχει σχηματίσει μέσα του μια σφαιρική εικόνα για την ιστορία της ανθρωπότητας και την εξέιλιξή της? Γιατί εάν δεν πάρει αυτές τις βασικές γνώσεις (όπως πιστεύω πως δεν τις παίρνει με το παρόν εκαπιδευτικό σύστημα) τότε θα καταλήξει όχι μόνο να είναι παντελώς ανιστόρητο αλλά δεν πρόκειται καν να ευαισθητοποιηθεί να ερευνήσει τα ιστορικά γεγονότα αφού θα του είναι παντελώς αδιάφορα (στο μυαλό του έχει σχηματίσει τη γνώμη πως η τεχνική υπερτερεί της γνώσης)

    Οσο για τους μπάρμπα Αργύρηδες και τους Ομηρους αλλοτινών εποχών πιστεύω πως σε αντίθεση με τον σύγχρονο άνθρωπο είχαν το προνόμιο να μεγαλώνουν σε κοινωνίες όπου η πρώτιστη προτεραιότητα δεν δινόταν στις τεχνικές αλλά στην εμπειρική μετάδοση της συσσωρευμένης γνώσης της ανθρωπότητας. Ετσι ξεκινώντας τη ζωή τους είχαν ήδη εισπράξει ένα μερίδιο γνώσης (των προηγούμενων γενιών) Αυτό στις μέρες μας έχει απαξιωθεί αφού η προτεραιότητα είναι το παιδί να μαθαίνει μέσα από τα βιβλία τη ζωή και όχι μέσα από το παιχνίδι ή μέσα από τις βιωματικές (live) εμπειρίες. Ετσι το παιδί στις μέρες μας παιδεύεται να μάθει τον κόσμο σε μια εικονική πραγματικότητα που το δυσκολέυει αφού στην πράξη ξεκινά δίχως εφόδια τη ζωή του. Σίγουρα καλοί υπήρχαν και σε αλλοτινές εποχές και στις μέρες μας, το ερώτημα είναι κατά πόσον (με βάση τις σύγχρονες παιδαγωγικές μεθόδους) η "καλότητα" αυτών των ατόμων γίνεται αποδεκτή από τις νεότερες γενιές ή απορρίπτεται εν τη γενέσει της όχι για άλλο λόγο παρά μόνο και μόνο επειδή προέρχεται από τους Ομηρους και τους μπάρμπα Αργύρηδες....
    ΥΓ. Συγγνώμη για την τόσο καθυστερημένη απάντηση στο σχόλιο αλλά έπεσε πάλι ένα εργασιακό τσουνάμι και το blog μπήκε για ακόμη μια φορά σε δεύτερη μοίρα

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  10. @Mike

    Αναμφισβήτητα υπάρχουν άτομα που από τη φύση τους έχουν γεννηθεί με δυνατή μνήμη και άλλα των οποίων η μνήμη είναι ισχνή.

    Ομως εμπειρικά μιλώντας (δεν γνωρίζω τι λέει η επιστήμη πάνω σε αυτό) πιστεύω πως κατά ένα μέσο όρο οι άνθρωποι παλαιοτέρων εποχών διέθεταν καλύτερη μνήμη επειδή ζούσαν σε μια εποχή που οι καθημερινά διακινούμενες πληροφορίες ήταν πολύ λιγότερες. Ετσι ο εγκέφαλος δεν επιβαρυνόταν με ασήμαντες/άχρηστες λεπτομέρειες αλλά με πληροφορίες που κατά κύριο λόγο είχαν χρηστική αξία για την καθημερινή τους επιβίωση.
    Επίσης ακόμη και αν κάποιος δεν διέθετε καλή μνήμη, ακόμη και με την επαναληπτικότητα κάποιων καταστάσεων τελικά ο άνθρωπος απομνημόνευε ευκολότερα ("η επανάληψις = μήτηρ της μαθήσεως" έλεγαν).
    Στις μέρες μας έχω την αίσθηση πως δεν προλαβαίνουμε να απορροφήσουμε τη γνώση αφού μέχρι να αφομοιώσουμε κάτι, έχει βγει κάτι καινούργιο και πρέπει να μάθουμε το καινούργιο.
    Πάλι δεν ισχυρίζομαι πως έχω δίκιο, απλές εμπειρικές παρατηρήσεις εκφράζω.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  11. @Ndn

    Και βέβαια καθένα ςμας μπορέι να βρει 1000 τρόπους να ασκεί το μυαλό του δίχως να ξοδεύεται.
    Οσο για την απομνημόνευση είναι πράγματι μια εξαιρετική άσκηση για το μυαλό.

    Καλημέρες πολλές

    ΑπάντησηΔιαγραφή

Ποιά είναι η γνώμη σας;