ΑΡΧΙΚΗ ΣΕΛΙΔΑ

Τρίτη 20 Οκτωβρίου 2009

Πολιτισμός-Τουρισμός : Η αυτοτελής αξία του Πολιτισμού


Δανείζομαι τον τίτλο αυτής της ανάρτησης από το άρθρο του κ. Α.Καρκαγιάννη το οποίο βρήκα εξαιρετικό (μπορείτε να διαβάσετε ολόκληρο εδώ) και θέλησα να χρησιμοποιήσω σαν βάση για το ξεκίνημα καταγραφής κάποιων σκέψεων και προβληματισμών παρόμοιους με εκείνους που έθεσα σε προηγούμενη ανάρτηση (εδώ). Οι σκέψεις και οι προβληματισμοί αυτοί αναφέρονται στην απόφαση της νέας κυβέρνησης για την συστέγαση/συγχώνευση των Υπουργείων Πολιτισμού και Τουρισμού.

Δίχως να θέλω να αλλοιώσω στο ελάχιστο τον συλλογισμό του άρθρου του κ. Καρκαγιάννη ούτε να καπηλευτώ τις δικές του ιδέες , θα ήθελα να σταθώ (με δικά μου λόγια) σε κάποια σημεία/προβληματισμούς που θίγει στο άρθρο του, τα οποία αποτελούν και δικούς μου προβληματισμούς . Πρόθεσή μου είναι αυτή η ανάρτηση να αποτελέσει την πρώτη από μια σειρά αναρτήσεων όπου τα θέματα που θίγονται εδώ θα αναπτυχθούν/επεκταθούν σε επόμενες αναρτήσεις με την παράθεση ζωντανών παραδειγμάτων (τα οποία αναζητώ στο αρχείο μου) και θα τεθούν ως πρόκληση μιας ανοιχτής συζήτησης/ανταλλαγής απόψεων μαζί σας. Εύχομαι αυτές οι συζητήσεις να βοηθήσουν και να προβληματίσουν την νέα κυβέρνηση τώρα που είναι ακόμη νωρίς και να φρενάρουν κάθε ενέργεια που θα είχε βλαπτικές επιπτώσεις σε ένα απόλυτα παραγκωνισμένο τομέα της κοινωνικής μας ζωής, αυτόν του Πολιτισμού.

Ο κ. Καρκαγιάννης εκθέτει τους προβληματισμούς του (οι οποίοι ομολογώ πως με βρίσκουν απόλυτα σύμφωνη) και αναρωτιέται:

1."Τελικά ποιόν Πολιτισμό θα φροντίσει το Υπουργείο Πολιτισμού???"

2. "Εχει οριστεί ποιό για την κρατική πολιτική είναι το αυτοτελές αντικείμενο του Πολιτισμού? Και αν ναι, τελικά αξίζει να τοποθετηθεί κάτω από την κρατική φροντίδα και με ποιές επιδιώξεις?"

3. Γνωρίζουμε πως ο Πολιτισμός προϋπήρχε του Κράτους, τον βρήκαμε δεν τον επιλέξαμε, άρα είναι δεδομένος όπως φαίνεται από τα διάσπαρτα αρχαία κατάλοιπα σε κάθε γωνιά του τόπου μας. Μήπως επομένως οι Αρχαιότητες είναι ο μεγάλος πυλώνας απ΄όπου περνάει η κρατική μέριμνα για τον Πολιτισμό? (δηλαδή η αποκάλυψη, η συντήρηση, η μελέτη και η ανάδειξη έτσι ώστε να μπορεί ο κάθε πολίτης να "διαβάζει"τις Αρχαιότητες)

4. Κι αν η κρατική μέριμνα περνά από τα παραπάνω (αποκάλυψη,συντήρηση, μελέτη και ανάδειξη) τότε πόση έμφαση μπορούμε να δόσουμε σε λογής λογής απολαύσεις/διασκεδάσεις που θα απευθύνονται στους τουρίστες που επισκέπτονται τον τόπο μας αλλά δεν θα είναι αποκλειστικά "πολιτισμικές"???? Η δαπανηρή κρατική μέριμνα θα εστιάζει στην συντήρηση και ανάδειξη των αρχαιοτήτων με σκοπό τη διασπορά της γνώσης ή με σκοπό την διασκέδαση των τουριστών και την αποκόμιση οικονομικών οφελών από τους τουρίστες???

Ο κ. Καρκαγιάννης συνεχίζει λέγοντας πως εάν στον κορμό των Αρχαιοτήτων προσθέσουμε τα βυζαντινά και τα νεότερα κατάλοιπα τότε έχουμε έναν λαό που παρά τις επιδρομές και τις προσμίξεις επιμένει να είναι γατζωμένος στον ίδιο βράχο, δίπλα στη θάλασσα, να μιλάει περίπου την ίδια γλώσσα και να ανοίγει την ψυχή του στον κόσμο με τον ίδιο περίπου τρόπο.

Ο Πολιτισμός αυτού του λαού λειτούργησε σε συγκεκριμένο τόπο και χρόνο ως αφετηρία αυτογνωσίας και ως ιδιαίτερης παρουσίας στον σύγχρονο κόσμο. Βέβαια το ερώτημα που τίθεται είναι πως θα συνεχίσουμε να πορευόμαστε και να λειτουργούμε μέσα στον σύγχρονο κόσμο :

ΩΣ ΚΛΗΡΟΝΟΜΟΙ ΕΞ ΑΙΜΑΤΟΣ ΤΟΥ ΠΑΡΕΛΘΟΝΤΟΣ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ ΜΑΣ Η ΩΣ ΣΥΝΕΧΙΣΤΕΣ ΤΟΥ ΠΑΡΕΛΘΟΝΤΟΣ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ ΜΑΣ ΜΕ ΝΕΟΥΣ ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΚΟΥΣ ΤΡΟΠΟΥΣ???

Τέλος ο κ. Καρκαγιάννης καταλήγει παραθέτοντας την άποψή του πως η διαχείρηση του Πολιτισμού στο σύνολό του μόνο ως διαχείρηση παιδείας είναι νοητή και άξια ιδιαίτερης κρατικής μέριμνας. Μόνο ως τέτοια βρίσκει τον "ωφέλιμο σκοπό της". Μάλιστα φέρνει μερικά παραδείγματα μεταξύ των οποίων και το Νέο Μουσείο της Ακρόπολης το οποίο αν και προσελκύει χιλιάδες τουριστών και επισκεπτών παραμένει ένα στατικό εκθετήριο, ένα λαμπερό στολίδι το οποίο δεν καταφέρνει να μπει μέσα στην καθημερινή μας ζωή, στις ατομικές μας φιλοδοξίες ενώ ο ίδιος υποστηρίζει πως ο Πολιτισμός θα πρέπει να φανεί χρήσιμος στη χώρα και να υπηρετήσει όχι μόνο (λογής-λογής) γενικά συμφέροντα μα και τα δικά μας ατομικά συμφέροντα και αυτό δεν μπορεί να γίνει με την άμεση συνάφεια με το εμπόριο και τις εμπορικές δραστηριότητες οι οποίες έχουν παρενέργειες στον Πολιτισμό.

Για αυτό ο κ. Καρκαγιάννης καταλήγει πως η σύζευξη του Πολιτισμού με τον Τουρισμό και η συστέγασή τους στο ίδιο Υπουργείο φαντάζει λίγο παράδοξη και αγοραία (έστω και αν οι τουρίστες δεν παύουν να είναι πελατεία μας) και εγώ θα συμφωνήσω μαζί του μέχρι να αποδειχτεί το αντίθετο.

Διαχείρηση παιδείας λοιπόν ο Πολιτισμός ή διαχείρηση "διασκεδαστικού" μέσου το οποίο θα έχει ως αποκλειστικό σκοπό την προσέλκυση Τουρισμού και την προσπόρηση οικονομικών ωφελών???? Μένει να το διαπιστώσουμε στο εγγύς μέλλον

ΥΓ1. Η αφίσα της ανάρτησης αφορά καλλιτεχνική σύνθεση του Σ.Βασιλείου για λογαριασμό του ΕΟΤ (1960) τότε που πράγματι ο πολιτισμός μας εξαγόταν σε ολόκληρο τον κόσμο με όχημα τον τουρισμό.

ΥΓ2.
Εάν κάπου διαβάσετε κάποιο άρθρο/άποψη σχετικά με τη σύζευξη Πολιτισμού και Τουρισμού και νομίζετε πως αξίζει να αναφερθεί και να συζητηθεί σε κάποια ανάρτηση ή εάν ακόμη θα θέλατε να παρατεθούν κάποιες δικές σας σκέψεις, παρακαλώ να επικοινωνήσετε μαζί μου με email. Το θέμα αυτό με ενδιαφέρει πάρα πολύ.

24 σχόλια:

  1. δεν έχω ειδικές γνώσεις επί του θέματος. μα σαν ένας απλός καθημερινός πολίτης του τόπου αυτού δεν ξέρω. έχω την αίσθηση ότι έχουμε τόσο προσκοληθεί στον αρχαίο πολιτισμό που κληρονομήσαμε και μοιάζει να πνιγόμαστε στην κοιτίδα του πολιτισμού και της δημοκρατίας, χωρίς να είμαστε ικανοί να προσφέρουμε ή να "διαφημίσουμε" συγχρονότερους πολιτισμούς;
    δεν παράγουμε πλέον πολιτισμό;
    δυσκολεύομαι να το πιστέψω.
    καλός χρυσός ο ζορμπάς, και το γκρικ σουβλάκι και το τζατζίκι και ο μουσακάς μα δεν είναι μόνο αυτά.
    δεν μπορεί να είναι μόνο αυτά.
    μοιάζει να είναι το όλο θέμα ποιοι είναι οι αληθινοί γονείς για ένα παιδί. αυτοί που το γέννησαν ή αυτοί που το μεγάλωσαν.
    πολύ καλημέρα σου!

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  2. Και μένα με παραξενεψε αυτή η συνένωση,περιμένω να τη δω στην πραξη,για να βγάλω συμπέρασμα...

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  3. Δεν τίθεται θέμα για την ιστορία ως πολιτισμού, το θέμα προκύπτει όταν σήμερα το έχουμε κάνει καραμέλα, χωρίς ιδιαίτερο λόγο, μιας που δεν δίνουμε την σημασία που πρέπει..
    Παιδεία αλλά και διάδοση (τουριστική-οικονομική)..

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  4. και ομως πολιτισμο παραγομε και σημερα ειναι τα χιλιαδες νεα παιδια
    που τραγουδουν χορευουν στους παραδοσιακους συλλογους,οι κοινοτητες
    των ελληνων στο εξωτερικο.οι αγιογραφοι οι ψαλτες βυζαντινης μουσικης,ολοι αυτοι οι ξεχασμενοι που
    επισκιαζονται απο τους πολιτικους,δημοσιογραφους τελος παντων αυτων που ζουν με τιτλους και
    προβολη αυτοι ολοι παραγουν πολιτισμο
    αλλα αυτος ειναι στα μετρα τους του
    κ.........λου

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  5. Και εγώ είμαι της άποψης ότι η προστασία και η ανάδειξη του μνημείων πολιτισμού είναι ουσιαστικά Παιδευτική διαδικασία, γιαυτό και το Υπουργείο Πολιτισμού θα έπρεπε να είναι στην ίδια στέγη με το Υπουργείο Παιδείας. Αλλά η Εκπαίδευση νοείται πλέον ως κατάρτιση ή ως προετοιμασία για την επαγγελματική κατάρτιση και ο πολιτισμός στηλοβάτης του τουρισμού.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  6. Καλημέρα! Θα συμφωνήσω με τον basnia. Έχουμε εγκλωβιστεί σε έναν ψυχαναγκαστικό πολιτισμό, με αποτέλεσμα να είμαστε απολίτιστοι..

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  7. Μόνο σε μία περίπτωση θα μπορούσα να το δεχτώ: να εγκαταλείψουμε επιτέλους τον λετσοτουρισμό και να στραφούμε σε πραγματικό πολιτιστικό τουρισμό. Μόνο έτσι.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  8. Με προλαβε ο ΚαπΚουμ, και εγω πιστευω οτι αν ηθελαν σωνει και καλα να συγχωνευσουν το υπουργειο Πολιτισμου με καποιο αλλο ας το εκαναν με το Παιδειας.
    Αλλά αυτά καλο μου δυοσμαρακι προϋποθετουν πρωτα απ΄ όλα οραματιστες πολιτικους και οχι πολιτικαντηδες οπως ειναι οι σημερινοι στην συντριπτικη τους πλειοψηφια.

    Την καλησπερα μου!

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  9. Πολύ ενδιαφέρον το θέμα που θέτεις. Και εγώ διάβασα το άρθρο του Καρκαγιάννη. Κατ΄αρχήν και για καθαρά πρακτικούς λόγους, δε συμφωνώ με τη ενοποίηση των δύο Υπουργείων. Ο Τουρισμός δυστυχώς είναι η μόνη βιομηχανία που μας έμεινε και θέλει ειδική φροντίδα, γνώσεις, ενημέρωση. Εμείς, προσκολλημένοι στα μνημεία και τα έργα των αρχαίων προγόνων μας, θεωρούμε ότι θα κάνουμε «εξαγωγή» και «επίδειξη» πολιτισμού μέσω τουρισμού. Λάθος. Τελείως χωριστός τομέας.
    Όσο για το πολιτισμό μας, πρέπει να καθορίσουμε τι ακριβώς θεωρούμε πολιτισμό και μετά αυτό πως θα το προβάλλουμε, αλλά και τι χρήση θα κάνουμε. Ο πολιτισμός δεν περιορίζεται στα μνημεία μόνο ή στα μουσεία. Εκφράζεται και επιδεικνύεται καθημερινά στη ζωή μας.
    Πολιτισμός και Παιδεία είναι συνυφασμένα πράγματα, το ένα συμπληρώνεται από το άλλο.
    Αυτά που ανακοινώθηκαν από τον νέο Υπουργό, είναι ακόμα λίγο θολά. Ας συνοψίσουμε λοιπόν πρώτα τι εννοούμε Πολιτισμό και πως αυτός θα εκφραστεί. Όλα τα άλλα έπονται.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  10. ...επειδή ζω μέσα σ' αυτό

    ...επειδή ζω απ' αυτό

    ...αφήστε με να ελπίζω

    πως κάποτε επιτέλους κάτι καλό θα συμβεί

    και θα το προλάβω

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  11. Δυστυχώς φίλη μου
    η νοοτροπία των εκάστοτε
    διοικούντων γραφειοκρατών ...
    νομίζει πως ο πολιτισμός είναι εμπόρευμα
    το οποίο μπορεί να πουληθεί με το κομμάτι
    ή καθ' ολοκληρίαν στο βωμό
    του όποιου κέρδους απ' το τουριστικό συνάλλαγμα ...
    Αυτό αντιλαμβάνονται οι ξένοι κι αντιδρούν
    στην επιστροφή των θησαυρών του πολιτισμού
    στις ρίζες τους !!!
    Την καλημέρα μου απ' τη Σάμο ...

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  12. Μήπως σκέφτηκαν ότι μόνο οι τουρίστες ενδιαφέρονται ακόμα για τον "πολιτισμό" μας????

    Συμφωνώ με Αντώνη και Καπιταλιστικόμο κομμούνι.
    Και Κιτσο επίσης...

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  13. @basnia

    Δεν χρειάζεται κανείς να είναι ειδικός για να εκφέρει άποψη για τα θέματα του πολιτισμού στον τόπο μας, αφού τα βιώνουμε στη καθημερινή ζωή μας και καθένας μας βλέπει, ακούει, παρατηρεί.

    Είναι γεγονός πως το αρχαιοελληνικό παρελθόν μας, ένα παρελθόν που δεν κουραστήκαμε για να το αποκτήσουμε μα μας δωρίστηκε απλόχερα αποτελεί μια κληορνομιά που θα μπορούσαμε να έχουμε αξιοποιήσει καλύτερα μα και ένα βαρίδι αφού λειτουργεί σε βάρος της σύγχρονης δημιουργίας η οποία λανθασμένα έχει ταυτιστεί μόνο με το σουβλάκι, το τζατζίκι και την Greek salad.
    Και όσον αφορά το ερώτημά σου, για μένα αληθινοί γονείς δεν είναι οι βιολογικοί γονείς, αληθινοί γονείς είναι εκείνοι που μεγαλώνουν ένα παιδί. Και εμείς μέχρι στιγμής δεν έχουμε αποδείξει πως καταφέραμε να μεγαλώσουμε σωστά το παιδί που ονομάζεται Πολιτισμός.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  14. @Vad

    Και εγώ το ίδιο Vad, βρίσκομαι σε αναμονή μα συνάμα κάθομαι και σε αναμμένα κάρβουνα....

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  15. @Hfaistiwnas

    Παιδεία που να την προβάλλουμε θα πρόσθετα καλέ μου Ηφαιστίωνα

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  16. @The lonely skipper

    Ανθρωποι που ζουν και δημιουργούν στη σκιά του πολιτισμού ναι, θα συμφωνήσω πως υπάρχουν πολλοί και παλεύουν. Μα συνήθως σε αυτούς δεν δίνεται η δυνατότητα να προβάλλουν το έργο τους, δεν στηρίζονται. Συνήθως άλλοι τους κλέβουν τη δόξα και συνήθως είναι εκείνοι που αρέσκονται στα εκτυφλωτικά φώτα της δημοσιότητας και τυφλωμένοι πια από τα φώτα στέλνουν τον πολιτισμό στο σκοτάδι....

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  17. @Καπιταλιστικό Κουμμούνι

    Συμφωνώ πως το Υπουργείο Πολιτισμού θα ήταν προτιμότερο να συστεγάζεται με το Υπουργείο Παιδείας.

    Πάντως ενώ ο Πολιτισμός θα μπορούσε να αποτελέσει τον στηλοβάτη του Τουρισμού συνήθως γίνεται το αντίθετο, στο όνομα του Τουρισμού ισοπεδώνεται κάθε έννοια Πολιτισμού...

    Είμαι περίεργη να δω τις εξελίξεις

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  18. @KitsoMitsos

    Στα λόγια υποτίθεται πως αυτός είναι τα τελευταία χρόνια ο στόχος εκείνων που ασχολούνται με τον τουρισμό, ο ποιοτικός τουρισμός.

    Βέβαια και αυτό περιορίζεται μοναχά στα λόγια αφού για να φιλοξενήσεις υψηλού επιπέδου τουρισμό δεν αρκεί να διαθέτεις μοναχά πολυτελείς εγκαταστάσεις μα και κατάλληλο προσωπικό.

    Στην Ελλάδα προχώρησαν σε ξέφρενους ρυθμούς χτισίματος πολυτελών ξενοδοχείων (τεράστιες 5* μονάδες) οι οποίες επιδοτούνται κατά το 50-60%. Το προσωπικό όμως που προσλαμβάνεται δεν είναι (συνήθως) το έμπειρο προσωπικό που απαιτείται σε τέτοιες περιστάσεις. Αντίθετα πλημμύρισαν αυτές οι μονάδες με παιδιά απόφοιτοι τουριστικών σχολών από Βαλκανικές χώρες που είναι άπειρα, στοιχίζουν λίγο και δεν γνωρίζουν να μιλούν καλά καλά την Ελληνική γλώσσα!!!! (έχω την αίσθηση πως κάνουν την πρακτική τους κάτι σαν stage δηλαδή)

    Δηλαδή και πάλι ο απώτερος σκοπός δεν είναι η ποιότητα μα το μεγαλύτερο κέρδος για τους ξενοδόχους....

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  19. @αντώνης

    Συμφωνώ Αντώνη μου. Με το μικροσκόπιο ψάχνουμε να ανακαλύψουμε οραματιστές πολιτικούς...Και όμως το έχει τόσο πολύ ανάγκη ο τόπος μας...

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  20. @leondokardos

    Εχεις δίκιο λεοντόκαρδε, θα πρέπει πρώτα να αποσαφηνιστούν οι έννοιες Πολιτισμός και Τουρισμός κι έπειτα να προχωρήσει η νέα Κυβέρνηση στις όποιες αλλαγές....

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  21. @logia

    Τα λόγια σου και δική μου ελπίδα...

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  22. @Side21

    Με βρίσκεις απόλυτα σύμφωνη φίλε μου

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  23. @patsiouri

    Εδώ που τα λέμε, μήπως πράγματι οι τουρίστες είναι οι μόνοι που ασχολούνται και ενδιαφέρονται για τον δικό μας πολιτισμό???

    ΑπάντησηΔιαγραφή

Ποιά είναι η γνώμη σας;