ΑΡΧΙΚΗ ΣΕΛΙΔΑ

Δευτέρα 21 Απριλίου 2008

Ολυμπος Καρπάθου - Πασχαλινά έθιμα (μέρος Δ)

Συγκλονιστική είναι η Μ. Παρασκευή στην Ολυμπο.
Ηλικιωμένες γυναίκες μαζί με γυναίκες που πρόσφατα έχασαν ένα δικό τους άτομο στολίζουν τον επιτάφιο με πολύχρωμα ευωδιαστά λουλούδια και είτε γράφουν τα μοιρολόγια τους σε χαρτάκια που τα καρφιτσώνουν κάτω από την φωτογραφία του αγαπημένου προσώπου που τοποθετείται ανάμεσα στα λουλούδια, είτε τα εκφωνούν οι ίδιες. Στο πρόσωπο του Χριστού θρηνούν τον δικό τους άνθρωπο με λυμένα μαλιά και τα χέρια στην κεφαλή, χαρακτηριστική στάση που βλέπουμε στα αρχαιοελληνικά αγγεία. Είναι μια σκηνή που συγκλονίζει και λυγίζει τον ψυχραιμότερο άνθρωπο μα δρα λυτρωτικά ως "κάθαρση" των δυνατών συναισθημάτων που γεμίζουν τους ανθρώπους αυτές τις στιγμές.

Μετά τον θρήνο, ανήμερα του Πάσχα, ακολουθεί η χαρά. Οταν τελειώσει η λειτουργία, σε όλα τα καφενεδάκια θα συγκεντρωθούν παρέες Ολυμπιτών μα και επισκέπτες του χωριού που θα διασκεδάσουν μαζί "εν χορδαίς και οργάνοις" σαν να γνωρίζονταν χρόνια ή σαν να αποτελούν όλοι, μέρος μιας μεγάλης οικογένειας.

Η ημέρα όμως που κορυφώνονται οι γιορταστικές εκδηλώσεις στην Ολυμπο προτού το χωριό επιστρέψει στην καθημερινότητά του είναι η Τρίτη μετά το Πάσχα.
Την ημέρα αυτή οι Ολυμπίτες την αποκαλούν "Λαμπρή Τρίτη".
Το πρωί της "Λαμπρής Τρίτης" θα γίνει η λιτανεία των εικόνων γύρω από το χωριό. Οι άντρες της Ολύμπου θα κρατήσουν διαδοχικά σε όλη τη διαδρομή (περίπου 4 χλμ) τις εικόνες σχηματίζοντας με την διαδρομή έναν προστατευτικό κύκλο που θεωρείται αποτροπαϊκός του κακού. Σύμφωνα με τους λαογράφους μας, αυτού του είδους οι πρακτικές συνηθίζονταν και σε άλλες περιοχές της Ελλάδας.
Η πομπή θα σταματήσει σε όλα τα ξωκκλήσια που βρίσκονατι έξω από το χωριό ενώ σε ένα από αυτά όπου υπάρχει πηγή, θα καταβρέξουν τις εικόνες σε μια συμβολική πράξη καθαγιασμού των υδάτων, αλλά και έκκλησης για να έχει η χρονιά πολλές βροχές για τις καλλιέργειές τους.
Διασχίζοντας ένα ολάνθιστο τοπίο, η πομπή θα καταλήξει στο Νεκροταφείο του χωριού. Γυναίκες στέκονται δίπλα στους φρεσκοκαθαρισμένους τάφους συγγενικών τους προσώπων και μοιράζουν γλυκά στους παρευρισκομένους (μια καθαρά αρχέγονη συμβολική κίνηση). Την πρώτη φορά που επισκέφτηκα την Ολυμπο, τα γλυκά που μοιράζονταν ήταν καμωμένα αποκλειστικά από τα χέρια των γυναικών. Δυστυχώς τα τελευταία χρόνια διαπίστωσα πως σοκολάτες, καραμέλλες κλπ αντικαθιστούν σταδιακά τα χεροκάμωτα γλυκά που είχα δει τα πρώτα χρόνια, σημάδι πως ο σύγχρονος τρόπος ζωής αρχίζει να αγγίζει την παραδοσιακή ζωή της Ολύμπου.

Η πομπή κατόπιν θα επιστρέψει στο χωριό όπου θα ακολουθήσει το "θρόνιασμα" των εικόνων. Το "θρόνιασμα" είναι μια τελετή κατά την οποία γίνεται ένα είδος "πλειστηριασμού" για το ποιός θα δώσει το μεγαλύτερο ποσό για να τοποθετήσει στη θέση τους τις εικόνες. Τα χρήματα δωρίζονται στην κεντρική εκκλησία του χωριού. Παλαιότερα που το χρήμα δεν είχε αξία εδώ, αντί για χρήματα ,οι προσφορές περιλάμβαναν ζώα.
Οταν οι εικόνες επανατοποθετηθούν στη θέση τους, αρχίζει σταδιακά η προετοιμασία για το "γλέντι" στο οποίο συμμετέχει όλη η Ολυμπίτικη κοινωνία εκτός από εκείνους που πενθούν. Λίγο πριν να ξεκινήσει το γλέντι, στρώνεται μέσα στον χώρο του κεντρικού ναού ένα μακρόστενο τραπέζι όπου ακολουθώντας ένα Βυζαντινό τυπικό, οι επισκέπτες καθώς και όσοι βοήθησαν στη διοργάνωση της λιτανείας και των προετοιμασιών για τη γιορτή, συντρώγουν με τον ιερέα του χωριού. Με πρωτοστάτη τον ιερέα θα τραγουδηθεί το τραγούδι "Αρχοντες τρων και πίνουσι σε μαρμαρένια τάβλα". Εν τω μεταξύ στο προαύλιο της εκκλησίας , στο Πλατύ (το χοροστάσι του χωριού) αρχίζουν να συγκεντρώνονται οι οργανοπαίκτες. Τα μουσικά όργανα που χρησιμοποιούν στα Ολυμπίτικα γλέντια είναι η
λύρα, η τσαμπούνα και το λαούτο.
Οι οργανοπαίκτες θα περιστοιχιστούν από άντρες γλεντιστές οι οποίοι ξεκινούν έναν "δημόσιο διάλογο" χρησιμοποιώντας μαντινάδες που πρέπει να είναι πρωτότυπες, αυτοσχέδιες και να μην έχουν ακουστεί ξανά σε άλλο γλέντι .
Οσο πιο πετυχημένα είναι τα θέματα αυτού του διαλόγου τόσο πιο πολύ "ανεβαίνει" το γλέντι.


Οταν πρωτοπήγα στην Ολυμπο,η αλήθεια είναι πως με κούρασε η αναμονή της έναρξης του χορού. Είχε σουρουπώσει και ο μοναδικός χορός που είχε ξεκινήσει ήταν ο σι(γ)ανός, με αποτέλεσμα να απορώ πως είναι δυνατόν να διασκεδάζει ο κόσμος με τόσο αργούς ρυθμούς και μάλιστα αφού αδυνατούσα να ξεχωρίσω τα λόγια των μαντινάδων λόγω της ιδιαιτερότητατας της τοπικής διαλέκτου.

Αργότερα αντιλήφθηκα πως το πιο "ουσιώδες" κομμάτι του Ολυμπίτικου γλεντιού είναι ακριβώς αυτός ο δημόσιος διάλογος με τις μαντινάδες. Είναι απίστευτος ο τρόπος που όλοι τηρούν τους άγραφους κανόνες του γλεντιού. Η συνενόηση μεταξύ τους γίνεται με το βλέμμα. Ο πρώτος γλεντιστής ξεκινά ένα θέμα και δεν τον διακόπτει κανείς μέχρι να ολοκληρώσει τη μαντινάδα του. Επειτα θα συνεχίσει ο δεύτερος είτε αλλάζοντας το "θέμα" είτε συνεχίζοντας το θέμα που άνοιξε ο πρώτος σχολιάζοντας ή απαντώντας στον πρώτο γλεντιστή, και έτσι μπορεί να συνεχιστεί ένας διάλογος με λόγια βγαλμένα εκείνη τη στιγμή.
Είναι εντυπωσιακό επίσης πως οι οργανοπαίκτες όταν θελήσει να τραγουδήσει κάποιος με αδύναμη φωνή χαμηλώνουν την ένταση των οργάνων προκειμένου να ακουστεί η αδύναμη φωνή του γλεντιστή. Ολοι ανεξαιρέτως έχουν δικαίωμα συμμετοχής ακόμη και εκείνοι που δεν είναι ιδιαίτερα καλλίφωνοι, μα μπορεί να είναι τέλειοι δημιουργοί μαντινάδων.


Ενώ οι παλαιότεροι έδιναν έμφαση στον αυτοσχέδιο δημόσιο διάλογο με τις μαντινάδες (στο ποιητικό σκέλος δηλαδή), οι νεότερες γενιές δίνουν μεγαλύτερη βαρύτητα στην κίνηση (τον χορό) απαιτώντας από τους μουσικούς να παίζουν νωρίτερα τους χορευτικούς μουσικούς σκοπούς. Οι μουσικοί σκοποί της Ολύμπου που σώζονται στις μέρες μας είναι 40 ενώ φημολογείται πως τα παλαιά χρόνια ανέρχονταν σε 70 πολλοί από τους οποίους ξεχάστηκαν.
Ο χορός που χορεύεται αρκετή ώρα είναι ο σιανός, ακολουθεί η σούστα που εναλάσσεται με τον πάνω χορό (τυπικός χορός της Ολύμπου και αγαπητός ανάμεσα στους νέους αφού με αυτόν τον χορό αναδεικνύονται οι χάρες του καλού χορευτή). Τα χαράματα ένας χορός που χορεύεται (σπάνια πια) είναι ο "Αρκιστής" όπου δύο άντρες χορεύουν πάνω σε ένα πεζούλι και προσπαθεί ο ένας να ρίξει τον άλλον κάτω από το πεζούλι. Λέγεται πως ο χορός αυτός μιμούνταν την πάλη ανάμεσα σε δύο άντρες για τα μάτια μιας κοπέλλας. Εκείνος που έριχνε τον άλλον από το πεζούλι κέρδιζε την κοπέλλα. Προσωπικά πιστεύω πως ίσως η προέλευση του συγκεκριμένου χορού να σχετίζεται με απομεινάρια κάποιου παλαιότερου πολεμικού χορού (όμως διευκρινίζω το λέω με κάποια αυθαιρεσία). Αλλος χορός είναι ο "ζερβός" που χορεύεται με φορά προς τα αριστερά. Στην Ολυμπο χορεύεται διαφορετικά από την υπόλοιπη Κάρπαθο.
Το γλέντι συνεχίζεται μέχρι πρωίας, οπότε μπαίνουν στο ρεπερτόριο ο Καλαματιανός όπου μπορούν να χορέψουν και οι επισκέπτες του χωριού, αφού στους άλλους χορούς καλό θα ήταν να χορέψετε μόνο αν σας προσκαλέσει κάποιος ντόπιος και σας μπάσει στον κύκλο του χορού. Οι λόγοι (κατά τη γνώμη μου) είναι δύο : Κατ' αρχήν τα ήθη είναι αρκετά αυστηρά όσον αφορά τις ανύπαντρες κοπέλες που χορεύουν και βαστιούνται από τους συγγενείς τους από δεξιά και από αριστερά. Δεν μπορεί επομένως να μπει κάποιος "ξένος" ανάμεσά τους.
Επειτα οι Ολυμπίτικοι χοροί απαιτούν απόλυτη αρμονική κίνηση για να μην χαλά το κυματοειδές σουστάρισμα που γίνεται κατά τη διάρκεια του χορού. Εάν κάποιος δεν είναι γνώστης των βημάτων αλλά και της κίνησης χαλά την αρμονία όλου του κύκλου των χορευτών.




Αλλος χορός που χορεύεται τα χαράματα όταν κοντεύει να τελειώσει το γλέντι, είναι τα "Κεφαλλονίτικα" και μη με ρωτήσετε πως βρέθηκε τέτοιος χορός εδώ. Κάποιοι μου έδωσαν την εξήγηση πως κάποτε βρέθηκε εδώ ένας καπετάνιος από την Κεφαλλονιά και τον χόρεψε και από τότε προς τιμήν του εξακολουθούν και χορεύουν τον ίδιο χορό. Τέτοιος χορός όμως από όσο γνωρίζω δεν υπάρχει στην Κεφαλλονιά οπότε μην πάρετε αυτή την ερμηνεία τοις μετρητοίς. Το γλέντι θα τελειώσει το πρωί όταν θα έχουν εξαντληθεί όλοι από το τραγούδι και τον χορό.
Ομολογώ πως η επαφή μου με την Ολυμπο αποτέλεσε σημαντική εμπειρία και αφορμή για την ενασχόλησή μου με τον λαϊκό πολιτισμό από τότε. Θεώρησα λοιπόν χρέος μου να κάνω ένα αφιέρωμα σε αυτό το ακριτικό χωριουδάκι με την πλούσια μουσικοχορευτική αλλά και ποιητική παράδοση αλλά και στους ανθρώπους της. Για χρόνια κρατούσα κρυφά φυλαγμένες τις πληροφορίες αυτές αφού δεν ήθελα η Ολυμπος να αποτελέσει έναν πολυσύχναστο προορισμό ορδών τουριστών.
Βέβαια σημασία δεν έχει τι θέλει ο καθένας από εμάς, σημασία έχει πως η παραδοσιακή ζωή ενός τόπου δεν μπορεί παρά να επηρεαστεί από τον τουρισμό.
Σε τι βαθμό θα επηρεαστεί ο παραδοσιακός πολιτισμός της Ολύμπου από την εισβολή του τουρισμού θα φανεί τα αμέσως επόμενα χρόνια.
Το dyosmaraki θα απουσιάσει μέχρι τις 4 Μαϊου ξεφαντώνοντας κάπου στη Κρήτη με ρακοποσίες και συλλέγοντας υλικό από κάποια ξεχασμένα χωριουδάκια, πιθανότατα για να τα μοιραστεί μαζί σας σε κάποιο επόμενο αφιέρωμα......

Μέχρι τότε σας εύχεται Καλή Ανάσταση, καλό Πάσχα και όμορφα να περάσετε αυτές τις ημέρες επιστρέφοντας φρέσκοι και ξεκούραστοι.....

Με αυτή την ανάρτηση ολοκληρώθηκε το αφιέρωμα σε ένα από τα ακριτικά μας νησιά την Κάρπαθο και ειδικότερα στο απομακρυσμένο χωριουδάκι με την πλούσια μουσικοχορευτική παράδοση, την Ολυμπο.

Οι παρακάτω είναι οι προηγούμενες από αυτήν αναρτήσεις που συμπληρώνουν αυτό το αφιέρωμα.

http://dyosmaraki.blogspot.com/2008/04/blog-post_14.html



44 σχόλια:

  1. Πραγματικά πολύ όμορφο και το τέταρτο μέρος από το αφιέρωμα και μπορώ να πω ότι εχω μια ολοκληρωμένη εικόνα από τα έθιμα του Ολύμπου Καρπάθου τις γιορτινές μέρες αυτές και όχι μόνο

    Σου εύχομαι καλό ταξίδι
    καλές γιορτές αγαπημένο μου Δυοσμαρακι και καλή Ανάσταση

    καλή αντάμωση

    κοτσυφοφιλώ σε

    τσίου!!!

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  2. Να περασεις πανεμορφα και να γινει το φετινο το καλυτερο σου Πασχα. Ευχαριστουμε για την ΥΠΕΡΟΧΗ ιστορια σου που μοιραστηκες μαζι μας


    Φιλια, πολλα φιλια και τις καλυτερες ευχες μου

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  3. σαν να ήμασταν και μεις εκεί!
    dyosmaraki μας, πολύ καλά να περάσεις. καλή ανάσταση. με πολλή πολλή αγάπη. και υγεία. πολλά φιλιά!

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  4. Καλή Ανάσταση. Να περάσεις όμορφα τη Λαμπρή:)

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  5. @karaflokotsifas

    Καλή Ανάσταση και καλό Πάσχα αγαπημένε μου karaflokotsifa.

    Καλή επιστροφή σε όλο τον κόσμο

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  6. @βρασίδας ο κάφρος

    Κρατώ την ευχή σου και πράγματι ελπίζω αυτό το Πάσχα να είναι πολύ όμορφο για όλους.

    Καλή αντάμωση βρασιδάκο

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  7. @basnia
    καλή Ανάσταση με πολλή υγεία. Εύχομαι και σε σένα να περάσεις πολύ όμορφα αυτές τις ημέρες.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  8. @Λάκων

    Καλή Ανάσταση καλέ μου Λάκωνα. Περιμένω να μου πεις αν ενεργοποίησεις τον ξυλόφουρνο...ξέρεις εσύ...
    Να περάσεις όμορφα

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  9. @νίκος

    Καλή Ανάσταση Νίκο μου. Να περάσεις όμορφα αυτές τις ημέρες και να μας μεταφέρεις τις εμπειρίες σου από την πανέμορφη Σκόπελο.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  10. Στην λατρεμένη μου την Κρήτη κατεβαίνεις Δυοσμαράκι μου!!!

    Να καλοπεράσεις και να καλομεθύσεις και σαν καλομεθύσεις να μας καλογυρίζεις.

    Καλή ανάσταση να έχεις!!!

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  11. Dyosmaraki να περασεις υπεροχα.
    καλη Ανασταση

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  12. Καλή Ανάσταση, Dyosmaraki!

    Η Κρήτη -φαντάζομαι- έχει ήδη γίνει δικιά σου...

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  13. Kαλή ανάσταση και καλό πάσχα dyosmaraki μου.Καλά να περάσεις με όσους αγαπάς..

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  14. pragmati apo ta liga post pou an kai megala ta diavazw...poli oreo to taksidi pou mas ekanes kai mirisa ligo ellada..
    na eisai panta kala...

    xristos anesti...
    tin agapi doksasate:)
    dasenia filia.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  15. τι ωραία είναι αυτά..χρόνια πολλά!

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  16. Χριστός Ανέστη
    αγαπημένο μου Δυοσμαράκι
    Χρόνια καλά,πολλά σε σένα
    και την οικογένειά σου

    κοτσυφοφιλάκια

    τσίου!!!

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  17. Άργησα λίγο, μα τα χρόνια πολλά πάντα πιάνουν τόπο!!!

    Φιλιά & καλημέρες!!!

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  18. ������ ����������� �������. ��'� ����!

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  19. Αγαπημένο μου Δυοσμαράκι
    καλή πρωτομαγιάαααααααα
    καλό μήνα να έχεις με
    ευωδιές και εικόνες
    άνοιξης

    κοτσυφοφιλώ σε

    τσίου!!!

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  20. Έκανες καταπληκτική δουλειά πάλι, δυοσμαράκι! Χριστός Ανέστη και καλά να περάσεις!

    Υ.Γ. Καινούργια στο χώρο στις 30 Απρίλη έφτιαξα λογαριασμό κι έχω ακόμη απορίες.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  21. mas taksideveis....
    pistepseme ematha pola pragmata pou den xorteno na ta ksanadiavazo...
    mou thimises ta paidika mou xronia.... na eisai panta kala kai kali sinexia...
    dasenia filia.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  22. Το καλύτερο μας το φύλαγες
    για το τέλος.
    Ελπίζω να περνάς καλά
    χρόνια πολλά και
    καλό μήνα.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  23. Nα δώ πότε ποιό πάσχα θα καταφέρω και εγώ να βρεθώ σε αυτά τα μέρη..Είσαι τυχερή αγαπητή μου..Καλησπέρα και χρόνια πολλά..

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  24. για το καλωσόρισμα, χρόνια καλά, χριστός ανέστη, με υγεία, αγάπη, καλό μήνα, λολ

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  25. Αυτό είναι αφιέρωμα! :)) Καλημέρα και καλή εβδομάδα, να είσαι καλά! :))

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  26. @Ηχος πλάγιος.μόνος

    Καλέ μου Ηχε ακολούθησα τη συμβουλή σου και καλοπέρασα και καλομέθυσα και νάμαι που καλογύρισα.....

    Ελπίζω να πέρασες όμορφα ετούτες τις ημέρες....

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  27. @faraona

    Σε ευχαριστώ για τις ευχές σου. πράγματι ήταν υπέροχες αυτές οι ημέρες...

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  28. @antoine

    Χρόνια Πολλά. Θέλει πολλή δουελιά ακόμη η Κρήτη για να την κατακτήσει κανείς...Είναι τόσο μεγάλη και με τόση ποικιλλία....
    Ελπίζω να προετοιμάζεσαι για την τελική ευθεία....
    Καλή επιτυχία στις εξετάσεις...

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  29. @νίκος

    Σε ευχαριστώ Νίκο μου για τις ευχές σου. Εύχομαι να καταφέρεις κάποιο Πάσχα να επισκεφτείς την Ολυμπο...
    Χρόνια Πολλά και σε σένα

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  30. @vasilias tou dasous

    Αληθώς Ανέστη βασιλιά μου. Η αλήθεια είναι πως όσο και να το προσπαθώ οι αναρτήσεις βγαίνουν μεγαλύτερες από όσο θα έπρεπε...Δεν θέλω όμως να ξεχάσω να παραλείψω κάτι, ευτυχώς που έχετε την υπομονή να τα διαβάζετε...

    Σε ευχαριστώ για τα γλυκά σου λόγια....

    Καλή εβδομάδα εύχομαι

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  31. @νίκος κ.

    Χρόνια πολλά και σε σένα. Καλό μήνα και καλή εβδομάδα φίλε μου

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  32. @karaflokotsyfas

    Χρόνια Πολλά και σε σένα αγαπημένε μου karaflokotsifa.

    Εύχομαι να πέρασες ξεκούραστα και γαλήνια αυτές τις ημέρες. Καλή εβδομάδα και καλό μήνα.

    Πολλά Δυοσμαροφιλιά

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  33. @από μηχανής θεός

    Οι ευχές είναι πάντα ευπρόσδεκτες.
    Σε ευχαριστώ πολύ. Καλή εβδομάδα να έχουμε

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  34. @kitsosmitsos

    Γιατί δεν εμφανίζονται οι χαρακτήρες του μηνύματός σου???
    Υποθέτω πως είναι ευχές για αυτές τις ημέρες. Σε ευχαριστώ πολύ, καλή εδβομάδα και καλό μήνα

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  35. @roadartist

    Καλό μήνα έστω και καθυστερημένα με πολλή αισιοδοξία και πλούσια δημοσιεύματα καλή μου καλλιτέχνιδα

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  36. @patsiouri

    Καλό Μήνα εύχομαι με όμορφες στιγμές

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  37. @ατερόεσσα

    Αληθώς Ανέστη και καλορίζικο το καινούργιο blog. Πολύ μου αρέσει το όνομα του blog. Εύχομαι πολλές δημοσιεύσεις όπως αυτές που γνωρίζεις πολύ καλά να δημιουργείς παλιά μου γειτόνισα....
    Καλό μήνα

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  38. @pafa64

    Ομορφα είναι πάντα όταν κάνουμε κάποιο διάλειμμα από την ρουτίνα της πρωτεύουσας...

    Καλό μήνα σου εύχομαι και σύντομα θα περάσω από το blog σου

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  39. @basnia

    Ομορφο το καλωσόρισμά σου καλέ μου basnia.

    Καλό μήνα και σε σένα εύχομαι

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  40. @ανεμοσκορπίσματα

    Σε ευχαριστώ για τα καλά σου λόγια.

    Καλή εβδομάδα εύχομαι

    ΑπάντησηΔιαγραφή

Ποιά είναι η γνώμη σας;