ΑΡΧΙΚΗ ΣΕΛΙΔΑ

Τρίτη 30 Οκτωβρίου 2007

Περί Τραπεζών ο λόγος




Tελευταία γίνεται πολύς λόγος περί τραπεζών....Οι Τράπεζες κατηγορούνται για τον υπερβολικό δανεισμό που προσφέρουν στους καταναλωτές,αλλά και για τις υπερβολικές απαιτήσεις από τον πελάτη.
Τα Τραπεζικά ιδρύματα συχνά κατηγορούνται για υπερβολική κερδοφορία, κατηγορούνται για επίσημη τοκογλυφία, για παράνομη διακίνηση προσωπικών δεδομένων, κατηγορούνται ως στυγνοί εκποιητές της ιδιωτικής περιουσίας αθώων ανθρώπων. Κατηγορούνται ακόμη και για τα ιδιόρρυθμα δάνεια που εφηύραν προκειμένου να καλύψουν τις ειδικές ανάγκες των αθώων τους θυμάτων......
Αν το καλοσκεφτούμε τα Τραπεζικά ιδρύματα δεν ισχυρίστηκαν ποτέ πως είναι φιλανθρωπικά ιδρύματα. Σκοπός τους είναι το κέρδος και με αυτήν την λογική λειτουργούν.
Προσωπικά δεν με προβληματίζει η δική τους τακτική. Αυτό που με προβληματίζει είναι πως οι πελάτες των Τραπεζών δανείζονται ασύστολα και υπερβαίνουν τις οικονομικές αντοχές που επιτρέπει το ετήσιο εισόδημά τους (κάτι το οποίο θα έπρεπε να λαμβάνουν υπ' όψιν τους και οι Τράπεζες. Τελικά αυτοί οι αθώοι άνθρωποι που υπερδανείζονται είναι πράγματι αθώοι και άμοιροι ευθυνών η μήπως πέφτουν στα δίχτυα του υπερκαταναλωτισμού και είναι οι κύριοι υπεύθυνοι για την ατομική οικονομική τους κατάσταση??? Γιατί δηλαδή πρέπει πάντα να φταίει κάποιος άλλος για την κακοδαιμονία που τους κυνηγά?????

Εκείνο που με προβληματίζει είναι πως μέσα στα κατηγορώ που ακούγονται κατά καιρούς, κανένα κατηγορώ δεν αναφέρεται στον τρόπο που μεταχειρίζονται οι Τράπεζες τους υπαλλήλους τους. Κάποτε ο Τραπεζικός υπάλληλος ήταν από τους πλέον καλοπληρωμένος υπαλλήλους της αγοράς, αξιόλογο μέλος της κοινωνίας, περιζήτητος γαμπρός κλπ κλπ Στις μέρες μας όχι μόνο αποτελεί το εξιλεαστήριο θύμα της οργής των δυσαρεστημένων πολιτών αλλά πιέζεται από την Διοίκηση να καλύψει τους υψηλούς στόχους οι οποίοι του ανατίθενται και αποτελούν προϋπόθεση για την ανέλιξή του στην βαθμολογική ιεραρχία.
Ο τραπεζικός υπάλληλος προσλαμβάνεται με τον βασικό μισθό (και ας έχει μεταπτυχιακά) και συχνά ξεκινά από την θέση του Ταμία. Οταν προκύψει κάποια Ταμειακή διαφορά εάν αποτελεί πλεόνασμα το ποσό πάει υπέρ της τράπεζας ενώ αν είναι έλλειμα θα πρέπει να καλυφθεί από τον μισθό του υπαλλήλου ανεξαρτήτως ποσού. Εκτός και αν αποδειχθέι ότι ήταν ένα απλό λογιστικό λάθος.
Αν είναι τυχερός και γίνει στέλεχος μια μέρα, θα εργάζεται από ήλιο σε ήλιο, χωρίς να αμοίβεται με υπερωρίες. Είσαι στέλεχος σου λένε, θες και χρήματα????? Και εργάζεσαι, και εργάζεσαι, και εργάζεσαι,χωρίς να πληρώνεσαι.....χωρίς να σε υπολογίζουν....χωρίς να σου απομένει λίγος ελεύθερος χρόνος, και έρχεται μια μέρα που φορτισμένος από την αγανάκτηση βροντοφωνάζεις δεν θέλω ΤΙΠΟΤΑ .....ΤΙΠΟΤΑ.....παρά μοναχά λίγη γαλήνη και λίγο από τον εαυτό μου.....
Και αυτό το ΤΙΠΟΤΑ......ΤΙΠΟΤΑ.........βγαίνει από τα βάθη της ψυχής σου....







Παρασκευή 26 Οκτωβρίου 2007

Βίβα ιλ Ντούτσε ε ιλ Ρε σινιόρο πρικαντέρη..........(το '40 στην Κάρπαθο)

Κάθε χρόνο σαν σήμερα γιορτάζουμε την επέτειο της 28ης Οκτωβρίου 1940. Ο Β Παγκόσμιος Πόλεμος είχε ήδη αρχίσει με τη γερμανική εισβολή στην Πολωνία. Στις 10 Ιουνίου η Ιταλία που μπήκε και αυτή στον πόλεμο, έμελλε να προκαλέσει την χώρα μας με τον τορπιλλισμό στην Τήνο του πλοίου "Ελλη" τον Αύγουστο του 1940, ανήμερα της γιορτής της Παναγίας. Νάτανε μόνο αυτό....Αυτό το γεγονός προοιώνιζε την ιταλική επίθεση στην Ελλάδα. Με το ΟΧΙ στο τελεσίγραφο του Ιταλού δικτάτορα Μουσολίνι, η Ιταλία έμελλε να μας μπλέξει σε έναν πόλεμο που έφερε πολλά δεινά στη χώρα μας (μην σας λέω λεπτομέρειες αφού αφ΄ενός τα γνωρίζετε και αφ΄ετέρου μπορείτε να τα βρείτε και αλλού αναλυτικά).

Εγώ ήθελα να σταθώ σε μια λίγο άγνωστη πτυχή της ιστορίας μας που αφορά τον τρόπο που υποδέχτηκαν την απαρχή του Ελληνοιταλικού πολέμου οι κάτοικοι των Δωδεκανήσων.

Να θυμηθούμε πως πολύ πριν τον Ελληνοιταλικό πόλεμο, όλα τα Δωδεκάνησα είχαν περιέλθει στην ιταλική κυριαρχία στρατιωτική αρχικά (1912), και πολιτική (μετά το 1923), ενώ οι Δωδεκανήσιοι θεωρούνταν Ιταλοί υπήκοοι. Τα Δωδεκάνησα παρέμειναν κάτω από την κυριαρχία των Ιταλών μέχρι τις 7 Μαρτίου του 1948.
Την περίοδο λοιπόν της ιταλικής εισβολής στην Ελλάδα, πολιτικός και στρατιωτικός διοικητής στη Ρόδο και στα Δωδεκάνησα ήταν ο διαβόητος τετράρχης του φασισμού, ο Cesare Maria De Vecchi, Conte di Val Cismon, όπως υπέγραφε και όπως ήθελε να αποκαλείται, με αυτόν τον πομπώδη τρόπο. Μόλις ανέλαβε τα καθήκοντά του απόρησε για το γεγονός πως οι Δωδεκανήσιοι εξακολουθούσαν να μιλούν την ελληνική γλώσσα ακόμη μετά από τόσα χρόνια Ιταλικής κατοχής. Ετσι προσπάθησε με κάθε τρόπο να ισοπεδώσει οτιδήποτε θύμιζε Ελλάδα δημιουργώντας πολλές αντιπαραθέσεις με τον ντόπιο πληθυσμό.

Στο νησί της Καρπάθου οι Ελληνες παρ΄όλη την στέρηση των ελευθεριών τους, προσπάθησαν να μην ξεχάσουν την ελληνική γλώσσα,τα ήθη και τα έθιμά τους και ιδιαίτερα τα πανηγύρια τους τα οποία ακόμη και σήμερα αποτελούν ένα σημαντικότατο κομμάτι του πολιτισμού τους. Η Ολυμπος της Καρπάθου είναι το πιο απομακρυσμένο χωριό του νησιού. Εξω λοιπόν από αυτό το χωριό, σε μια δύσβατη βουνοκορφή βρίσκεται ένα ξωκκλήσι όπου κάθε χρόνο οι ντόπιοι πάνε στο πανηγύρι του Αη Λια (Προφήτη Ηλία) με τα πόδια (είναι αρκετά δύσκολη η ανάβαση).

"Στην Ολυμπο σ΄ένα βουνό μπονεντοσκεπασμένο
το εκκλησάκι τ΄Αϊ Λιά ευρίσκεται χτισμένο".

Οι Ολυμπίτες φημίζονται για την έμφυτη τάση τους να δημιουργούν αυτοσχέδιες μαντινάδες για κάθε περίσταση. Ετσι λοιπόν αγανακτισμένοι που οι Ιταλοί αστυνόμευαν ακόμη και τα πανηγύρια τους, μια χρονιά αποφάσισαν να πάρουν το αίμα τους πίσω......Η υπόλοιπη Ελλάδα είχε ήδη εμπλακεί στον ΕλληνοΙταλικό πόλεμο. Η απελευθέρωση της μητέρας Ελλάδας από τους Ιταλούς φάνταζε στα μάτια των Δωδεκανησίων ως η μοναδική λύση στην απελευθέρωση και των ίδιων από τον ζυγό των Ιταλών, αφού είχαν προ πολλού βιώσει πολλά έκτροπα (φυλακίσεις,εξορίες κλπ) από αυτούς.

"Εις του πολέμου τις αρχές μια φιλική παρέα
παραμονή τ' Αη Λιά εγλέντησαν ωραία.

Στο γλέντι παρευρίσκετο μαζί κι ο πρικαντιέρης (=ο τοπικός Ιταλός διοικητής)
απού τον εσυνόδευε ένας καραμπινιέρης (=αστυνομικός).

Εγινεν ο εσπερινός και άρχισε το γλέντι
στ΄Αγίου το προαύλιο στον δροσερό μπονέντη (=άνεμος).

Ενας 'πο τους τραγουδιστές είπε μια μαντινάδα
κι έδειχνε την αγάπη του, μ'αυτήν, προς την Ελλάδα.

Νάχα κι εγώ τη χάρη σου Ηλία μου Προφήτη
να ξημερώση το πρωί και να θωρώ τη Κρήτη.....

Γλυκά κι αμπάσα έπαιζαν ο λυριστής τη λύρα
κι αμέσως τη συνέχεια οι άλλοι όλοι επήρα(ν)

Σαν τελειώση ο πόλεμος και διαλύση η πούση
τότε θα δούν τα μάτια μας εκείνους π΄αγαπούσι.

Ας βοηθήση η χάρις σου Προφήτη μου Ηλία
από τα Δωδεκάνησα να φύγη η Ιταλία.

Βοήθησε τον πόλεμο, να χάση ο Μουσολίνι
να δούμε την ελευθεριά τη ποθητή γαλήνη.

Τέτοιους ανθρώπους βάρβαρους δεν έχω δεί ακόμα
ν'απαγορεύουν όπου δούν το γαλανό το χρώμα.

Απόγονοι του Νέρωνος,φάρα καταραμένη
άδοξο τέλος και οικτρόν όλους σας περιμένει.

Αφοβα τραγουδούσανε και αδιαφορόντες
αν κι ήτανε οι Ιταλοί κι οι δυό εκεί παρόντες.

Υπήρχε η περίπτωσις η συντροφιά να μπλέξη
γιατί καταλαβαίνανε αραιά και που μια λέξη.

Προσεχτικά τα λόγια σας κι αλλάξετε το θέμα
διότι μας κοιτάζουνε κι οι δυό τους μ' άγριο βλέμμα.

Αν καταλάβουν τίποτα επήγαμε χαμένοι
και το κελλάκι της ψειρούς όλους μας περιμένει.

Αμέσως κάποιος τραγουδά, λέει δυό μαντινάδες
να βγάλη τις υπόνοιες απ΄τους μακαρονάδες.

Βίβα λ' Ιτάλια, βίβα ιλ Ρε, ε βίβα ιλ Μουσολίνι
όλοι να παν στο διάβολο κανένας να μη μείνη.

Βίβα ιλ Ντούτσε έ ιλ Ρέ σινιόρο πρικαντέρη
κόμπο να δέση μέσα σας του κ........ σας τ'αντέρι (=άντερο).

Κι' ο πρικαντέρης π' άκουσε το βίβα Μουσολίνι
εύθυμος και χαρούμενος αμέσως είχε γίνει.

Ορθιος εσηκώθηκε και παλαμάκια εχτύπα
κι έγινε από το ποτό και το μεθύσι σκνίπα.

Σε μια γωνιά εστρώσανε του γάρου (=γαϊδάρου) τη στρωτούρα
κι' αναίσθητο τον έρριξαν 'πό την πολλή τη σούρα....."

Ετσι όλοι έμειναν ευχαριστημένοι....
Οι Ολυμπίτες αφού ξέδωσαν τραγουδώντας σε μαντινάδα ότι τους βάραινε την ψυχούλα....και οι Ιταλοί αφού ακούσανε το βίβα Μουσολίνι!!!!

Πηγή μαντινάδων: Κων/νου Χαψή,"Λαϊκά Δίστιχα",Αθήνα 1976
Φωτό : Κων/νου Μάνου (Τραγουδώντας,Ολτμπος Καρπάθου)

Πέμπτη 25 Οκτωβρίου 2007

Γελιο-γράφοντας.....Η μετακόμιση των αρχαίων

Σκίτσο : Ανδρέα Πετρουλάκη

Σκίτσο : Ηλία Μακρή

Πάει τελείωσε και αυτό. Μετά από πολλές τυμπανοκρουσίες μεταφέρθηκαν τα αρχαία στο Νέο Μουσείο της Ακρόπολης , μοναχά που από ότι λέγεται, μπήκαν νερά στο ολοκαίνουργιο Μουσείο μετά από τις πρόσφατες βροχές!!!! Φαίνεται πως η τιμή εισητηρίου θα περιλαμβάνει διαδρομή με βάρκα.......

Δευτέρα 22 Οκτωβρίου 2007

Ζωγράφου,ταξίδι μέσα στον χρόνο

Στην φωτό : Βίλλα Ιωάννη Ζωγράφου

Σε συνέχεια του προηγούμενου post πάμε να κάνουμε ένα ταξίδι μέσα στον χρόνο για να δούμε πως ένας συνοικιακός δήμος της Αθήνας έφτασε στον 21ο αι. να αποτελεί το πλέον πυκνοκατοικημένο δήμο της Ευρώπης!!!!!
Σύμφωνα λοιπόν με μια εκδοχή κατά τον 18ο αι. κυρίαρχοι ιδιοκτήτες της περιοχής (που σήμερα βρίσκεται στα όρια του Δήμου Ζωγράφου) ήταν Τούρκοι αγάδες και η Μονή Πετράκη. Μεγάλο μέρος της παραχωρήθηκε κατά το τέλος του 18ου αι. στον αρχιμανδρίτη Διον. Πετράκη, από την ίδια τη μητέρα του Σουλτάνου σε ένδειξη ευγνωμοσύνης για τις ιατρικές συμβουλές που της παρείχε ο Πετράκης.
Μία δεύτερη εκδοχή υποστηρίζει πως οι εκτάσεις που περιλαμβάνονται σήμερα στα όρια του Δήμου Ζωγράφου περιήλθαν στην κυριότητα των Πετράκηδων μέσω αγοραπωλησίας που έγινε με τους Τούρκους ιδιοκτήτες της,τις παραμονές της αποχώρησης των Τούρκων από την Αθήνα. Ανάμεσα στους τίτλους ιδιοκτησίας εμφανίζεται για πρώτη φορά το όνομα Γουδής που σήμερα αποδίδεται με ουδέτερο, δηλαδή περιοχή Γουδί. Υπάρχει μία εκκλησία κοντά στη οδό Γ. Παπανδρέου που ονομάζεται η Παναγιά του Γουδή η οποία λογικά θα ανήκε σε κάποιον Γουδή για τον οποίο δεν διαθέτουμε περισσότερα στοιχεία.
Το 1880 στην περιοχή εγκαταστάθηκαν διάφορες στρατιωτικές υπηρεσίες, ενώ γύρω στο έτος 1900 άρχισαν να φέρνουν τα ζώα τους για να ξεχειμωνιάσουν κάποιοι τσοπαναραίοι από την ορεινή Δωρίδα της Φθιώτιδας. Σιγά - σιγά οι πρόχειρες παραγκούλες που έστηναν οι τσοπαναραίοι μετατράπηκαν σε μικρά και μονιμότερα σπιτάκια τα οποία χτίζονταν αυθαίρετα. Δημιουργήθηκε έτσι ένας μικρός οικισμός στην περιοχή που ονομάζεται Κουπόνια (σημερινά Ανω Ιλίσια). Η ονομασία λέγεται πως προήλθε από την εποχή (1793) τότε που τα κτήματα του Υμηττού μοιράζονταν με "λαχίδια" και ο κάθε Οθωμανός έπαιρνε έξη από αυτά.
Οι τσοπάνηδες ασχολούνταν με την πώληση των προϊόντων τους στην πρωτεύουσα. Σπίτι-σπίτι πέρναγαν κάθε πρωί και μοίραζαν το γάλα. Ετσι στην περιοχή δημιουργήθηκαν τα πρώτα γαλακτοπωλεία και γιαουρτάδικα.
Στα μέσα του 19ου αι. άρχισαν να πωλούνται (ή να παραχωρούνται???) μεγάλες εκτάσεις σε ιδιώτες οι οποίοι στα μέσα του 20ού αι. τις χώρισαν σε μικρά οικόπεδα και άρχισαν τμηματικά να τις πωλούν. Μία από αυτές τις οικογένειες ιδιωτών ήταν και η οικογένεια Ζωγράφου (βλ. φωτό από το προηγούμενο post). Λίγο μετά τον Α Παγκόσμιο Πόλεμο με την αύξηση του πληθυσμού στην Αθήνα, τα οικόπεδα αυτά άρχισαν να γίνονται ανάρπαστα. Ετσι δημιουργήθηκε ο πρώτος οικισμός ο οποίος αναγνωρίστηκε ως κοινότητα και ονομάστηκε Ζωγράφου λόγω του πρώτου οικιστή της περιοχής. Ο οικισμός δεν διέθετε τις στοιχειώδεις ανέσεις αφού βρισκόταν εκτός σχεδίου πόλεως με τα περισσότερα κτίσματα να έχουν χτιστεί αυθαίρετα. Λόγω του καλού κλιματος της περιοχής και των γάργαρων νερών που κατέβαιναν από το βουνό Υμηττός, η περιοχή αποτέλεσε καλοκαιρινό θέρετρο επώνυμων ατόμων του πνευματικού κόσμου, και πολλές ήταν οι επαύλεις που χτίζονταν στην περιοχή. (Μία από αυτές ήταν και της Μαρίκας Κοτοπούλη που σήμερα λειτουργεί ως Μουσείο και ως χώρος εκδηλώσεων). Με την κατάτμηση όμως της γης και την πώληση των μικρών οικοπέδων ο αριθμός των κατοίκων αυξανόταν διαρκώς. Το ίδιο και η αυθαίρετη δόμηση έξω από τα όρια του εγκεκριμένου σχεδίου πόλης ιδιαίτερα μετά από τον "συνωστισμό" των προσφύγων από την Μικρά Ασία. Εκείνη την εποχή οι αγοραπωλησίες οικοπέδων -τα σχέδια των οποίων βασίζονταν σε αυθαιρεσίες ιδιωτών) είχαν την τιμητική τους. Το 1932 με την παρέμβαση του Υπουργείου Κοινωνικής Πρόνοιας εγκαταστάθηκαν πρόσφυγες σε οικόπεδα που τους παραχωρήθηκαν από το Δημόσιο. Εύλογο ήταν πως για λόγους πολιτικών σκοπιμοτήτων μερικοί υποψήφιοι βουλευτές άρχισαν να πιέζουν την κυβέρνηση προκειμένου να νομιμοποιηθούν αυτοί οι οικισμοί με το επιχείρημα πως στην κατάσταση στην οποία βρίσκονταν αποτελούσαν απειλή για την δημόσια υγεία αφού ως αυθαίρετος οικισμός δεν διέθετε τις στοιχειώδεις υποδομές (ύδρευση,αποχετευτικό κλπ). Οπως γίνεται συνήθως εν μια νυκτί η περιπόθητη νομιμοποίηση ήρθε κατά τη διάρκεια μιας προεκλογικής περιόδου.
Και μετά ήρθε η Κατοχή. Ο κόσμος πεινούσε, κρύωνε, άρχισε να καταστρέφει το (τότε) δάσος της περιοχής των Κουπονιών, κόβοντας ξύλα είτε για να ζεσταθεί είτε για να τα πουλήσει με αντάλλαγμα ένα κομμάτι ψωμί. Κόψε-κόψε αφού δεν έμεινε τίποτα στα Κουπόνια (σημερινά Ανω Ιλίσια) άρχισαν να κόβονται και τα δέντρα που ύπήρχαν κατά μήκος της κεντρικής οδού Ούλοφ Πάλμε μέχρι πάνω στον Υμηττό. Ενα αιώνα μετά (περίπου) στις μέρες δηλαδή, στη θέση εκείνου του δάσους θα βρεί κανείς πολυκατοικίες και αυτοκινητόδρομους.
Το 1947 η Κοινότητα Ζωγράφου μετατράπηκε τελικά σε Δήμο και το 1950 περιλαμβάνοντας στα όριά του τις περιοχές Γουδί και Κουπόνια (σημερινά Ανω Ιλίσια).
Ο πληθυσμός άρχισε να αυξάνεται με δραματικούς ρυθμούς, οι κάτοικοι που το 1941 ήταν 6551, το 2001 έγιναν 130000 και σήμερα λέγεται πως έχουν φτάσει τους 150000. Στην αύξηση του πληθυσμού συνετέλεσε και η εγκατάσταση της Πανεπιστημιούπολης η οποία προσέλκυσε πλήθος νέων ανθρώπων.
Σήμερα ο Δήμος Ζωγράφου αποτελεί τον πλέον πυκνοκατοικημένο Δήμο της Ευρώπης, με σοβαρά προβλήματα τόσο σε ελεύθερους χώρους όσο και σε επιβαρυμένο από ρύπους αέρα. Η δόμηση εξακολουθεί με τρελλούς ρυθμούς, αδιαφορώντας για το μέλλον που αυτή η ταχεία ανοικοδόμηση επιφυλάσσει, έτσι χωρίς πρόγραμμα όπως γίνεται στην Ελλάδα. Και τώρα έρχεται η απόφαση για την ανέγερση μεγάλου εμπορικού κέντρου στην ήδη επιβαρυμένη περιοχή.
Το παράδειγμα της ιστορίας της σταδιακής καταστροφής στου Ζωγράφου είναι ένα. Ομοιότητες θα βρούμε σε πολλές περιοχές τόσο της Αθήνας όσο και άλλων περιοχών. Πλέον η ανάσα στην πρωτεύουσα λιγοστεύει, οι ελεύθεροι χώροι που έχουν μείνει για χτίσιμο είναι λιγοστοί. Ας παραμείνουν πράσινοι η ας γίνουν.Το έχουμε ανάγκη τόσο για εμάς τους ίδιους, όσο και για τις επερχόμενες γενιές στις οποίες οφείλουμε να παραδόσουμε το δικαίωμα της ΖΩΗΣ.

Εγκλημα στην βίλλα Ζωγράφου

Δήμος Ζωγράφου - Η σύγχρονη πόλη
Ο Ζωγράφος πρώτος κτηματίας της περιοχής η οποία πήρε το όνομά του εικονίζεται πρώτος από αριστερά δίπλα στον Ελ. Βενιζέλο
Δήμος Ζωγράφου - Σούρουπο στην σύγχρονη πόλη

Χθές διάβασα ένα άρθρο του Γιάννη Ελαφρού με τίτλο "Εγκλημα" στη βίλλα Ζωγράφου στο οποίο περιγράφεται πράγματι ένα "έγκλημα" το οποίο σχεδιάζεται να συντελεστεί στον Δήμο Ζωγράφου. Σύμφωνα με το άρθρο στη θέση του μοναδικού χώρου πρασίνου της περιοχής, πρόκειται μετά από συμφωνία ανάμεσα στον Δήμο Ζωγράφου και την οικογένεια Ζωγράφου να κατασκευαστεί στην έκταση που περιβάλλει την βίλλα Ζωγράφου, ένα τεράστιο εμπορικό κέντρο. Οι κάτοικοι αυτού του πυκνοκατοικημένου δήμου έκαναν προσφυγές και ζητούν την πολιτική παρέμβαση του ΥΠΕΧΩΔΕ προκειμένου να ΜΗΝ ανοικοδομηθεί ο τελευταίος πνεύμονας πρασίνου που διαθέτει η περιοχή αφού κάτι τέτοιο εκτός από τα υπόλοιπα προβλήματα που θα προκαλέσει, θα επιβαρύνει την ήδη κυκλοφοριακή συμφόρηση που επικρατεί στην περιοχή.

Θα πρέπει να λάβουμε υπ' όψιν μας πως προτού να οδηγηθούν σε συμφωνία ο Δήμος με την οικογένεια Ζωγράφου, σύμφωνα πάντα με το άρθρο η έκταση είχε χαρακτηριστεί από την Νομαρχία ως έκταση κοινόχρηστου πρασίνου,όμως δεν λήφθηκε μέριμνα προκειμένου να εξασφαλιστούν τα απαραίτητα κονδύλια για την διαμόρφωση του χώρου, και έτσι η οικογένεια Ζωγράφου διεκδίκησε δικαστικά την έκταση και προτού να εκδοθεί η σχετική απόφαση από τις αρμόδιες δικαστικές αρχές, ο Δήμος ήρθε σε συμφωνία με την οικογένεια για την ανέγερση του εμπορικού κέντρου.

Θα ήθελα να σημειώσω πως ο Δήμος Ζωγράφου αποτελεί έναν από τους πλέον πυκνοκατοικημένους δήμους της Αθήνας (150000 κάτοικοι σε μόλις 3,5 στρέμματα) και έναν από τους πιο άναρχα δομημένους δήμους της Αθήνας. Εχει χαρακτηριστεί ως ο πιο πυκνοκατοικημένος Δήμος της Ευρώπης!!!!

Ενα θέμα λοιπόν που με προβληματίζει είναι η ρευστότητα των αποφάσεων οι οποίες παίρνονται από επίσημους δημόσιους φορείς οι οποίες καταλύονται με τόσο μεγάλη ευκολία ώστε να καταντά επικίνδυνη. (Χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι προηγούμενο post με θέμα τα κτίρια της Αρεοπαγίτου τα οποία παρ΄όλο που είχαν χαρακτηριστεί διατηρητέα, κινδυνεύουν με κατεδάφιση). Η ρευστότητα αυτή αποκτά επικίνδυνες διαστάσεις αφού τα κρούσματα πολλαπλασιάζονται και μάλιστα με γοργούς ρυθμούς.

Ενα δεύτερο θέμα που με απασχολεί εδώ και χρόνια είναι το πως μπορεί να χαρακτηριστεί μια συνοικία ως ο πιο πυκνοκατοικημένος Δήμος της Ευρώπης? Πόσα χρόνια χρειάστηκε να περάσουν προκειμένου να αποκτήσει αυτόν τον τίτλο? Πόσο εύκολο είναι ένας Δήμος να κωφεύει στην απαίτηση των κατοίκων για την διατήρηση του στοιχειώδους δικαιώματος σε ελεύθερους χώρους με πράσινο το οποίο αποτελεί και στοιχείο της βασικής ποιοτικής διαβίωσης των κατοίκων μιας συνοικίας? Και τελικά αφού καταστραφεί το περιβάλλον πόσο εύκολο είναι στη θέση των πολυκατοικιών και των εμπορικών κέντρων να ξαναγίνει κάποτε δάσος,πράσινο,να δημιουργηθούν και πάλι ελεύθεροι χώροι αναψυχής?

Μετά από αυτούς τους προβληματισμούς αναλογίστηκα πως η ιστορία της συνοικίας Ζωγράφου έχει πολλά κοινά σημεία με τη διαδρομή μέσα στο χρόνο πολλών άλλων Αθηναϊκών συνοικιών. Τα λάθη επαναλμβάνονται διαρκώς από ότι έχει αποδειχθεί. Στο επόμενο post λοιπόν θα σας προσκαλέσω σε μια περιπλάνηση μέσα στον χρόνο τότε που η περιοχή του Ζωγράφου ήταν γεμάτη από δάση και την κατοικούσαν λιγοστοί κάτοικοι. Σκοπός είναι να βγάλει ο καθένας τα δικά του συμπεράσματα για την σημερινή οικιστική κατάντια της Αθήνας και να κατανοήσει (αν θέλει να υποστηρίξει κιόλας) τον αγώνα των λιγοστών ευαισθητοποιημένων συμπολιτών μας οι οποίοι αγωνιούν για το λιγοστό πράσινο που έχει απομείνει στην περιοχή τους. Ας προσπαθήσουμε να εμποδίσουμε την τσιμεντένια "λαίλαπα" που μαστίζει την Αθήνα τα τελευταία χρόνια.........

Πέμπτη 18 Οκτωβρίου 2007

kiΤhARo-γενέθλια

Τα πρώτα του γενέθλια θα γιορτάσει το διαδικτυακό περιοδικό Tar αυτό το Σάββατο στις 12 το μεσημέρι στο "Κελάρι" του Ατενέουμ (Αδριανού 3 - σταθμός ΗΣΑΠ - Θησείο).

Η αρχική σκέψη να οργανωθεί ένα site , τόπος συνάντησης των κιθαριστών αλλά και όσων ενδιαφέρονται για την μουσική υλοποιήθηκε πέρσυ στις 20 Οκτωβρίου 2006. Τόπος προβληματισμού,ανταλλαγής απόψεων μέσω του forum αλλά και εποικοδομητικών αντιπαραθέσεων οδηγούν στην αναζήτηση απαντήσεων στα πολλά θέματα που αφορούν την κιθάρα και όχι μόνο.

Η φιλοσοφία των ανθρώπων που ίδρυσαν και διαχειρίζονται το περιοδικό αντικατοπτρίζεται στην φράση τους " Είμαστε άνθρωποι με καλλιτεχνική δράση που τη διοχετεύουμε, εκτός από την τέχνη μας, και στο διαδικτυακό TaR. Ό,τι κατέχουμε είναι η όποια γνώση έχουμε αποκτήσει, καθώς και η επιθυμία μιας πνευματικής συμμετοχής, σε εποχές που η ευτέλεια και η απαξίωση των πολιτιστικών αγαθών, χτυπάει κόκκινο στην κοινωνία της μάζας. Γνωρίζουμε πως τα περιοδικά Τέχνης (ΚΑΙ τα διαδικτυακά), δεν σώζουν ζωές και ψυχές. Μπορούν όμως, με την δέουσα σοβαρότητα, να παίξουν θετικό ρόλο στην επικοινωνία της γνώσης." Νότης Μαυρουδής (εκδότης - διευθυντής) Κώστας Γρηγορέας (αρχισυντάκτης - webmaster)


Για περισσότερες πληροφορίες μπορείτε να απευθυνθείτε στο site του περιοδικού http://www.tar.gr/

Τετάρτη 10 Οκτωβρίου 2007

Ζωγραφίζοντας μια ιστορία - Φώτης Κόντογλου

Κόντογλου Φώτη, "Αυτοπροσωπογραφία"
Τοιχογραφία (28Χ21 cm)
Συλλογή Κ. Μπαστιά


Τις προάλλες ξεφύλλιζα κάποια βιβλία της βιβλιοθήκης μου και έπεσε το μάτι μου σε ένα παραπεταμένο βιβλιαράκι που είχα καιρό ξεχασμένο σε μια γωνίτσα. Εκεί αντίκρυσα τις εικόνες ενός από τους πιο αδικημένους και λιγότερο μελετημένους καλλιτέχνες : του Φώτη Κόντογλου. Κατά ένα περίεργο τρόπο ενώ για άλλους καλλιτέχνες έχει χυθεί άπλετο μελάνι για δημοσιεύματα, για τον Κόντογλου είναι αποσπασματικές οι δημοσιεύσεις και τα έργα του δεν έχουν καταγραφεί πλήρως.

Ηθελα να σταθώ σε μερικά από τα βιογραφικά του στοιχεία που σκιαγραφούν το ανήσυχο πνεύμα του καλλιτέχνη, καθώς και την συμβολή του στην νεότερη τέχνη, στοιχεία τα οποία με ώθησαν να κάνω αυτό το μικρό αφιέρωμα.

Ο Κόντογλου γεννήθηκε στο Αϊβαλί της Μ. Ασίας το 1896 και πέθανε στην Αθήνα το 1965. Γιός του Νικολάου Αποστολέλλη και της Δέσποινας, το γένος Κόντογλου, νήπιο ακόμη έχασε τον πατέρα του και ανατράφηκε από τον θείο του ιερομόναχο Στέφανο, ηγούμενο στη μονή της Αγίας Παρασκευής, που ήταν χτισμένη σε ιδιόκτητη περιοχή της ευκατάστατης οικογένειας Κόντογλου. Από ευγνωμοσύνη ο Φώτης πήρε το μητρικό επώνυμο.

Οταν έπρεπε να επιλέξει τον δρόμο που θα ακολουθούσε ταλαντεύτηκε ανάμεσα στο επάγγελμα του ναυτικού και του καλλιτέχνη αλλά τελικά τον τράβηξε το δεύτερο. Ετσι αποφάσισε να πάει στην Σχολή Καλών Τεχνών στην Αθήνα για να σπουδάσει. Οι δάσκαλοί του όμως φορείς του ακαδημαϊσμού της Σχολής του Μονάχου, δεν μπόρεσαν να τον επηρεάσουν αφού ο ίδιος ήταν διαποτισμένος από τον μικρασιατικό λαϊκό πολιτισμό τον οποίο κουβαλούσε στην ψυχή του. Συμφοιτητής των Παρθένη,Μαλέα,Παπαλουκά , στον πρώτο παγκόσμιο πόλεμο αναγκάστηκε να εργαστεί σε ένα φωτογραφείο καθαρά για βιοποριστικούς λόγους. Ομως ο Κόντογλου δεν ήταν προορισμένος να ασχοληθεί με την φωτογραφία. Ετσι υπό το βάρος ενός ανεξάρτητου χαρακτήρα που δεν μπορούσε να συμβιβαστεί, λόγω των δύσκολων συνθηκών που επικρατούσαν εκείνη την εποχή, αναγκάστηκε να διακόψει τις σπουδές του (1915) και να φύγει σαν εργάτης στην Γαλλία. Οταν τέλειωσε ο πόλεμος επέστρεψε στο Αϊβαλί (1919). Με την καταστροφή της Σμύρνης το 1922 συνωστίσθηκε και αυτός μαζί με τους άλλους στην παραλία και τελικά πέρασε μαζί με τους δικούς του στην Μυτιλήνη ως πρόσφυγας πλέον, γεγονός που σημάδεψε την μετέπειτα πορεία του. Το λογοτεχνικό του έργο "Πέδρο Καζάς" τον έκανε γνωστό στον καλλιτεχνικό και λογοτεχνικό κόσμο ο οποίος τον ώθησε να αναζητήσει την τύχη του στην Αθήνα. Μάλιστα φρόντισαν ώστε να τον βολέψουν σε κάποιο Υπουργείο. Ομως ο ίδιος που όπως είπαμε δεν ανεχόταν τους συμβιβασμούς, δεν άντεξε το δημοσιοϋπαλληλίκι , και εγκαταλείποντας την σίγουρη δουλειά στο Υπουργείο ακολούθησε τελικά το ένστικτό του άναχωρώντας για το Αγιο Ορος . Κατόπιν από εκεί επέστρεψε με αντίγραφα έργων του Κατελλάνου και του Θεοφάνη, έργα με τα οποία διοργάνωσε την πρώτη του έκθεση. Το 1926 παντρεύτηκε την Μαρία Χατζηκαμπούρη με την οποία απέκτησε την μοναχοκόρη του Δέσπω.

Κόντογλου Φώτη, "Δέσπω"


Σε αυτή τη δημιουργική περίοδο της ζωής του εικονογραφεί βιβλία άλλων αλλά και δικά του, εργάζεται ως συντηρητής στο Βυζαντινό Μουσείο, χτίζει το σπίτι του στην συνοικία του Κυπριάδη, όπου με τη βοήθεια των μαθητών του Τσαρούχη και Εγγονόπουλο στολίζει με υπέροχες τοιχογραφίες το μπροστινό δωμάτιο. Το 1933 ταξίδεψε στο Κάϊρο για να οργανώσει το Κοπτικό Μουσείο και κατόπιν το 1935 ανέλαβε τα καθήκοντα του συντηρητή στο Μουσείο της Κέρκυρας. Αργότερα συντήρησε τις τοιχογραφίες στον Μυστρά ενώ το 1938-1938 δημιούργησε υπέροχες τοιχογραφίες που στόλισαν το Δημαρχείο Αθηνών.

Δεν πρόλαβε όμως να χαρεί γιατί ξέσπασε ο πόλεμος. Κάτω από την πίεση της πείνας αναγκάστηκε να πουλήσει το σπίτι του (με τις υπέροχες τοιχογραφίες) ως αντάλλαγμα για λίγο λάδι. Στις τοιχογραφίες ήταν ζωγραφισμένοι μεγάλοι ζωγράφοι, λήσταρχοι και άγιοι όλοι μονιασμένοι , ενώ πάνω από μια πόρτα είχε φιλοτεχνήσει τον εαυτό του, την κυρά Μαρία (την γυναίκα του) και την μοναχοκόρη της Δέσπω (βλ. παρακάτω φωτό). Για πρώτη φορά μετά από την έλευση των Βαυαρών στην Ελλάδα χρησιμοποιήθηκε και πάλι η αρχέγονη τεχνική της νωπογραφίας (fresco), η οποία είχε λησμονηθεί, όταν επιβλήθηκε από τους Βαυαρούς η τεχνική της λαδομπογιάς.

Κόντογλου Φώτη, "Αυτοπροσωπογραφία με την γυναίκα του και την κόρη του και κτητορική επιγραφή"
Λεπτομέρεια από την τοιχογραφία με την οποία ο καλλιτέχνης διακόσμησε το σπίτι του (1932)
Νωπογραφία 336Χ646 cm
Δωρεά Β. και Ν. Γουλανδρή στη μνήμη του αδελφού τους
Εκτός από τις κακουχίες της ζωής θλιβερά γεγονότα συνέβησαν στην οικογένειά του, όπως ο θάνατος της αδελφής του αλλά και η ασθένεια της αγαπημένης του γυναίκας, γεγονότα τα οποία ίσως να αποτέλεσαν την αφορμή να εγκαταλείψει την κοσμική ζωγραφική και να στραφεί προς την θρησκεία. Στις 13 Ιουλίου του 1965 άφησε την τελευταία του πνοή δοκιμασμένος ψυχικά και σωματικά......

Το κύριο χαρακτηριστικό του καλλιτέχνη, είναι πως επέμενε στον ιδιόρρυθμο καλλιτεχνικό δρόμο που χάραξε ο ίδιος. Αυτή η εμμονή του στην "Ελληνικότητα" αποτέλεσε το κόκκινο πανί για εκείνους που ακολούθησαν τον "Ευρωπαϊκό" δρόμο και στάθηκε η αφορμή για την απομόνωσή του από την επίσημη καλλιτεχνική κοινότητα της εποχής. Μάλιστα πολλές φορές η εμμονή στις παγιωμένες θέσεις του, τον έφερνε σε δύσκολη θέση όπως για παράδειγμα όταν έγινε η ιδρυτική συνέλευση του Καλλιτεχνικού Επιμελητηρίου όπου θα αποφασίζανε ποιούς ζωγράφους θα γράφανε για μέλη. Σε αυτή τη συνέλευση ειπώθηκε πως ο Κόντογλου δεν θάπρεπε να μπεί στο Επιμελητήριο αφού δεν τον θεωρούσαν ζωγράφο. Τελικά μετά δυσκολίας τον εγγράψανε ως δόκιμο μέλος....

Ομως εκείνος δεν έδειχνε να τον απασχολούν ιδιαίτερα τέτοιου είδους συμβάντα αποδεικνύοντας την αποφασιστικότητά του να ακολουθήσει τον "δικό" του δρόμο. Οπως λέει ο ίδιος χαρακτηριστικά για την τέχνη του (μιλά σε τρίτο πρόσωπο) :

" Ο,τι έκανε ο Σολωμός απ' το δημοτικό τραγούδι θέλει να κάνει και ο Κόντογλου από τη λαϊκή και βυζαντινή τέχνη.Ο κάθε λαός βρίσκει τα μέσα για να εκφραστεί σύμφωνα με τον τρόπο που βλέπει και αισθάνεται. Ο Κινέζος έχει την πέννα και το μεταξωτό χαρτί, ο αρχαίος Ελληνας το μάρμαρο και τη λάσπη, ο Πέρσης τις κλωστές (ταπέτο), ο Γότθος του Μεσαίωνα την πέτρα, ο Ολλανδέζος την λαδομπογιά, ο Αιγύπτιος τη νερομπογιά, ο Βαβυλώνιος το βράχο, ο Βυζαντινός την τέμπερα, το ψηφί, το φρέσκο, το ξύλο και το μάλαμα. Ετσι το μέσο δείχνεται στον τεχνίτη απ' το αίτημά του και πάλε τούτο (το μέσο) δίνει το ρυθμό που εκφράζει την ψυχή του τόπου. Ο Κόντογλου παίρνει τα μέσα απ' τους Ελληνες που ζωγραφίσανε πριν απ' αυτόν, για να κάνει σημερινή τέχνη, γιατί τα μέσα είναι μόνιμα για κάθε λαό...."

Ηταν υπέρμαχος του απλού λαού ενώ άντιπαθούσε οποιονδήποτε λογιοτατισμό :"Τα ωραιότερα βιβλία που διάβασα", έγραφε στον Πέδρο Καζάς, "είναι γραμμένα από ανθρώπους που δεν έχουν ιδέα πως συγγράφουν". Δεν τον πολυενδιέφερε η καθιερωμένη λογοτεχνία. Κορόϊδευε τους έντεχνους ποιητές αλλά και όσους προσπαθούσαν να μιμηθούν τα δυτικότροπα Ευρωπαϊκά ρεύματα που κυριαρχούσαν εκείνη την εποχή μέσα στα πλαίσια του κινήματος του Μοντερνισμού.

"Πηγαίνετε ψευτοέλληνες" φώναζε "να φωτιστείτε απ΄το ηλιοβασίλεμα. Να δείτε πως βγαίνει ο ήλιος από τη Δύση. Εσείς που ντρέπεστε να σας λένε ανατολίτες. Ω πεισματάρηδες αρνηταί του πνευματικού...."

Οι καλλιτεχνικές του αναζητήσεις εστιάστηκαν στην βυζαντινή και λαϊκή ζωγραφική, όμως μελέτησε και τις δημιουργίες παλαιοτέρων περιόδων όπως τα πορτραίτα του Φαγιούμ. Τελικά πιστεύω πως οι καλλιτεχνικές αναζητήσεις του Κόντογλου συνέβαλλαν στην αναζήτηση της αυθεντικότητας της ελληνικής έκφρασης και παράλληλα έθεσαν τις βάσεις για την διαμόρφωση της νεότερης εκκλησιαστικής ζωγραφικής.