ΑΡΧΙΚΗ ΣΕΛΙΔΑ

Τετάρτη 12 Σεπτεμβρίου 2007

Και για τον πολιτισμό? (Εκλογές και πολιτισμός)


Ο ιδιαίτερος τρόπος με τον οποίο προβλήθηκε ο εληνικός πολιτισμός κατά τη διάρκεια των Ολυμπιακών Αγώνων του 2004 με έκανε να πιστέψω προς στιγμήν πως ίσως είχε φανεί ένα φως στον ορίζοντα για την στήριξη και την ανάπτυξη στο μέλλον εκείνων των στοιχείων που απαρτίζουν τον πολιτισμό. Η έννοια του Πολιτισμού στην χώρα μας, μια χώρα που έχει να επιδείξει μεγάλα επιτεύγματα σε αυτόν τον χώρο, δυστυχώς στις μέρες μας παραμένει κατά τη γνώμη μου μια έννοια τόσο παρεξηγημένη αλλά ταυτόχρονα και διαστρεβλωμένη. Μια έννοια που την θυμόμαστε συνήθως μοναχά για σκοπιμότητες. Σκοπιμότητες που είτε στοχεύουν στην αναπόληση του "ένδοξου αρχαιοελληνικού παρελθόντος μας" για να προσδώσουν την λαμπρότητα του αρχαιοελληνικού πολιτισμού στο νεοελληνικό κράτος, είτε προκειμένου να προβληθεί η χώρα μας ως πολιτιστικός τουριστικός προορισμός στο εξωτερικό (απόλυτα θεμιτό) με παράλληλη όμως απαξίωση αυτών των φορέων μόλις εξαντληθεί ο σκοπός της προβολής και σβήσουν τα φώτα της δημοσιότητας.
Με αυτήν την λογική της ασυνέχειας της στήριξης των στοιχείων εκείνων που απαρτίζουν τον ελληνικό πολιτισμό δεν μπορεί επομένως παρά να μιλάμε (συγχωρέστε με για την τολμηρή αυθαιρεσία του όρου) για έναν "στρατευμένο πολιτισμό" στο όνομα των οποιωνδήποτε σκοπιμοτήτων των πρώην και των νυν κυβερνήσεων. Παράλληλα διαπιστώνω πως τα πραγματικά εκείνα στοιχεία τα οποία απαρτίζουν τον Ελληνικό Πολιτισμό (ιστορία,αρχαιολογικοί χώροι,ανάπτυξη της πνευματικής ζωής εν γένει) σταδιακά απαξιώνονται και φθίνουν (θα αναφερθώ πιο συγκεκριμένα σε επόμενα posts).
Αυτόν τον προβληματισμό μου ήρθε να επιβεβαιώσει ένα άρθρο της κ. Μαρίας Κατσουνάκη η οποία έψαξε να βρεί ποιές είναι οι προεκλογικές δεσμεύσεις των πολιτικών κομμάτων σχετικά με τα θέματα του πολιτισμού. Η κ. Κατσουνάκη επισημαίνει πως πέρα από κάποιες βαρύγδουπες εκφράσεις στα προεκλογικά προγράμματα, ΔΕΝ έχει κατατεθεί από κανένα πολιτικό κόμμα κάποια συγκεκριμένη πρόταση για τους τρόπους στήριξης όλων εκείνων των στοιχείων που απαρτίζουν τον πολιτισμό μας. Παραθέτω αυτούσιο το άρθρο της κ. Κατσουνάκη για δικό σας προβληματισμό. Το άρθρο δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα Καθημερινή (11.9.2007) με τίτλο :


ΚΑΙ ΓΙΑ ΤΟΝ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟ ;


"Η αλήθεια είναι ότι ο πολιτισμός δημιουργεί πάντα μεγάλη αμηχανία στα πολιτικά κόμματα, γι αυτό παρακάμπτεται σιωπηρώς και με συνοπτικές διαδικασίες στα προεκλογικά προγράμματα. Προτάσσεται ηχηρώς, ενίοτε, σε ομιλίες, ως κάτι μεγαλοϊδεατικό, εξόχως σημαντικό, που προσδίδει λάμψη και μέγεθος στον ομιλιτή.

Ειδικά σε περιόδους όπως αυτήν που διανύουμε, η ενότητα "πολιτισμός" δεν χωράει πουθενά. Σε κανένα debate, σε καμία ομιλία ή συνέντευξη Τύπου. "Μα με τόσα μείζονα θέματα ανοιχτά, ποιός θα ασχοληθεί με τον πολιτισμό", αναρωτιούνται εύλογα όσοι εντρυφούν στην πολιτική, δίνοντας και την πρώτη αποστομωτική απάντηση γι αυτό το απροσδιόριστης γεύσης καρύκευμα, που απασχολεί μόνο σε περιόδους ευημερίας, ευφορίας και προσδοκιών. Ας θυμηθούμε ότι μετά τις εκλογές του 2004 ο νυν πρωθυπουργός τοποθέτησε τον εαυτό του συμβολικά στο υπουργείο Πολιτισμού, ενώ υπογράμμιζε τις προτεραιότητές του : Παιδεία και Πολιτισμός. Στην τηλεοπτική αναμέτρηση της περασμένης εβδομάδας αναφέρθηκε μόνον η Παιδεία......
Δεκαετίες τώρα, οι άνθρωποι των γραμμάτων και των τεχνών καλούνται σε προεδρικές κατοικίες, σε ειδικές εκδηλώσεις, να κοσμήσουν ψηφοδέλτια, να ανανεώσουν και να προσδώσουν κύρος στο προφίλ των παρατάξεων. Και ύστερα;
Μια περιήγηση στις ιστοσελίδες των κομμάτων και στις προγραμματικές τους δηλώσεις δίνει και στον πολιτισμό την πραγματική του θέση. Καθώς επικοινωνιολόγοι και σύμβουλοι εργάζονται πυρετωδώς για τη δημόσια εικόνα των πολιτικών αρχηγών, ουδείς (αλλά ΟΥΔΕΙΣ) αφιέρωσε μια σύγχρονη σκέψη, μια πρόταση, έστω εξαγγελία, που να αφορά, για παράδειγμα, τη δημόσια αρχιτεκτονική η τη μουσειακή πολιτική.
Στο "κυβερνητικό πρόγραμμα για τον πολιτισμό" της ΝΔ διατρέχουμε φράσεις όπως :
- "για τη Νέα Δημοκρατία ο πολιτισμός λειτουργεί ως όχημα για τη μετάβαση στον ανοιχτό κόσμο"
ή
- "θεωρεί δικαίωμα του κάθε πολίτη να έχει πρόσβαση σε πολιτιστικές εκδηλώσεις και αγαθά, από την παιδική ως την τρίτη ηλικία".
Η ηλεκτρονική πύλη του τομέα του πολιτισμού του ΠΑΣΟΚ (με τελευταία ενημέρωση την 31/5/06) μας καλωσορίζει με την εισαγωγή :
" Ο πολιτισμός μιας χώρας μπορεί να εμπνεύσει την κοινωνία".
Στον κόμβο του ΣΥΡΙΖΑ δεν υπάρχει καν κατηγορία πολιτισμός (και μάλιστα σε ένα κόμμα που, παραδοσιακά, μετρά ψηφοφόρους από τον χώρο των τεχνών), το ίδιο και στο ΚΚΕ.
Σε αυτό το κουρασμένο και άνυδρο πολιτικό τοπίο, ο υπουργός Πολιτισμού αξιοποιεί την ιδιότητά του για την προεκλογική του εκστρατεία. Σε ειδικά κατασκευασμένο CD έχει συμπεριλάβει τέσσερα τραγούδια του Μάνου Χατζιδάκι που συνοδεύει με την ρήση :
"Η πολιτική θα πρέπει να αντλεί από την τέχνη για να μην χάνει την έμπνευσή της, τη δύναμή της και κυρίως τον ουμανιστικό της χαρακτήρα".
Και η κ. Κατσουνάκη καταλήγει :

Είναι οι στιγμές που ο Πολιτισμός σηκώνει τα χέρια και ο Ποιητής επιλέγει να παραμείνει τυφλός...... "


Μήπως έχουμε ξεχάσει που έχουμε παρκάρει το όχημα του πολιτισμού????
Ο πολιτισμός ασφαλώς και μπορεί να εμπνεύσει την κοινωνία, εξαρτάται όμως για ποιόν πολιτισμό μιλάμε.......
Τι αντλεί η πολιτική από την τέχνη?????
Αραγε η πολιτική έχει ουμανιστικό χαρακτήρα????

(Στο παρακάτω βίντεο Μπιθικότσης /"Της δικαιοσύνης ήλιε νοητέ")

"Intelligible sun of justice and you,glorifying myrtle,do not I implore you,do not forget my country! Its high mountains eagle-shaped,its volcanoes all vines in rows,and its houses the whiter for neighboring near the blue! "




22 σχόλια:

  1. Για τον πολιτισμό; Ας γελάσω. Τον καμμένο; Τον ξεχασμένο; Τελοσπάντων, υποτιμάται συνεχώς η νοημοσύνη μας και δε μ'αρέσει καθόλου.
    ΥΓ Ευχαριστώ για τις συμβουλές για τη βουκαμβίλια. Θα το αποτολμήσω!

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  2. "να προβληθεί η χώρα μας ως πολιτιστικός τουριστικός προορισμός στο εξωτερικό " αυτός είναι ο λόγος που ακόμα τα έχουμε. Διαφορετικά θα χρησιμοποιούσαμε τα υλικά τους για να χτίσουμε....

    Κι όσο για το προεκλογικό κιτς, λογικό ήταν από αμόρφωτους ανθρώπους έτσι;

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  3. Που εχουμε αραξει το οχημα του πολιτισμου?Εγκαταλελειμενο ειναι στη συμβολη των οδων Μενανδρου και Ζηνωνος!Χι,χι,χι!Υστ:Μπραβο Μαρακι. Καταπληκτικο κειμενο!ΥΣΤ 2:Γρηγορης Μπιθικωτσης:ΑΘΑΝΑΤΟΣ στις καρδιες μας,γιατι η ΦΩΝΗ ΤΗΣ ΡΩΜΙΟΣΥΝΗΣ δεν πεθαινει!Δε γινετε να πεθανει!

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  4. Αν θες ελα απο το μπλογκ μου.Εκτος απο το σημερινο αφιερωμα στον Γιαννη Κοτσιρα,δες και τα χτεσινα ποστ.Εχει σημασια!Για να δεις τι δουλεμα πεφτει απο την κυβερνηση!....

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  5. Δεκαετίες τώρα, οι άνθρωποι των γραμμάτων και των τεχνών καλούνται σε προεδρικές κατοικίες, σε ειδικές εκδηλώσεις, να κοσμήσουν ψηφοδέλτια, να ανανεώσουν και να προσδώσουν κύρος στο προφίλ των παρατάξεων. Και ύστερα;
    ----------------------------------
    Οταν οι άνθρωποι των γραμμάτων και των τεχνών δεν υπερασπίζονται την αξιοπρέπεια τους, περιμένουμε τα πολιτικά κόμματα να τους δώσουν σημασία?

    Δεν είναι πάντοτε υποχρεωτικό να στραβαρμενίζουν τα κόμματα, μπορεί τελικά να είναι στραβός κι ο γυαλός.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  6. @greconik
    Δεν είναι πάντοτε υποχρεωτικό να στραβαρμενίζουν τα κόμματα, μπορεί τελικά να είναι στραβός κι ο γυαλός.
    --------------
    Πιστεύω πως συμβαίνουν και τα δύο. Ομως για την διάσωση και την προβολή της πολιτιστικής μας κληρονομιάς απαιτείται ευαισθησία και στήριξη είτε έμψυχη είτε υλική.
    Ετσι αναρωτιέμαι γιατί τα κόμματα ΔΕΝ συμπεριλαμβάνουν συγκεκριμένες προτάσεις για την στήριξη του πολιτισμού???? Είναι μια απλή παράλειψη,είναι έλλειψη ευαισθησίας η απλά είναι στάση αδιαφορίας???
    Καλώς ήρθες και σε ευχαριστώ για την συμμετοχή

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  7. Καλώς γύρισες.Μας έλειψες.

    Ο πολιτισμός είναι γραφτό να πεθάνει στη χώρα που τον γέννησε. Γι' αυτό και δεν κανουν τίποτα οι ... "εθνοπατέρες". Κρίμα που ευαίσθητες ψυχές σαν εσένα δεν είναι πολλές.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  8. Για τον πολιτισμό; Ας γελάσω. Τον καμμένο; Τον ξεχασμένο;
    ---------------
    @kitsomitso
    Μήπως πρέπει εμείς οι απλοί πολίτες να ξαναφρεσκάρουμε στη μνήμη της πολιτείας την έννοια του πολιτισμού;Μήπως εκτός από την αναδάσωση του περιβάλλοντος θα πρέπει να κάνουμε "αναπολιτίσμωση" ξεκινώντας από την ίδια την γειτονιά μας;
    Φύτεψε και εσύ πολιτισμό στη γειτονιά σου, μπορείς....

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  9. @Haris
    αυτός είναι ο λόγος που ακόμα τα έχουμε. Διαφορετικά θα χρησιμοποιούσαμε τα υλικά τους για να χτίσουμε....
    ========
    Ηδη ένα πολύ μεγάλο μέρος από αρχαίο υλικό έχει ενσωματωθεί σε μαντρότοιχους......
    Μήπως πρέπει να αλλάξει κάτι?

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  10. Η κάστα των πολιτικών μας σήμερα (αν έχω άδικο που χρησιμοποιώ το χαρακτηρισμό αυτό, διορθώστε με) όχι μόνο δεν ενδιαφέρεται για τη διάδοση των ανθρωπιστικών αξιών και τεχνών, αλλά πολύ περισσότερο μου δίνεται η εντύπωση πως επιθυμεί να μας τροφοδοτεί συνεχώς με σκουπίδια. Το ακαλλιέργητο μέρος του λαού, το οποίο είναι και το πολυπληθέστερο και φταίει η κοινωνία γι' αυτό, δε δίνει σημασία στην αδιαφορία του κράτους.

    Εμένα όμως με πειράζει!

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  11. @Antoine
    Και εμένα με πειράζει πάρα πολύ!Είναι αλήθεια πως οι ανθρωπιστικές αξίες θέλουν κόπο για να κατακτηθούν, και τα αποτελέσματά τους στον άνθρωπο είναι μακροπρόθεσμα, δεν φαίνονται αμέσως. Ομως η τέχνη κρύβει μεγάλες δυνάμεις μέσα της που ούτε εμείς δεν τις γνωρίζουμε καλά-καλά!!! Ας τις ξετρυπώσουμε και μετά ας τις διαδόσουμε και ίσως κάποιοι από αυτήν την πλειοψηφία βρούν κάτι το ενδιαφέρον και δεν βαρεθούν να ακολουθήσουν....

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  12. Καλημερα Μαρακι.Θες να δεις κατι απο ενα κομματι του πολιτισμου μας(Ολυμπιακες εγκαταστασεις φαληρου)που θα σε σοκαρει??Τοτε ελα απο το μπλογκ μου!Αυτο που θα δεις σηκωνει ΓΕΝΙΚΗ ΚΑΤΑΚΡΑΥΓΗ!

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  13. οι πολιτικοι ειναι κατηγορια που αγαπαμε να μισουμε, επομενως τι πιο φυσικο να θεωρουμε αυτους κυριους "υπευθυνους της καταστασεως μας"; αλλα μηπως πρεπει να προβληματιστουμε κι εμεις λιγακι; οταν πλασαρουμε ως πολιτισμο πολυκαιρισμενα φουρνοξυλα, σατυρους σε πληρη στυση, γιαγιαδες με μαυρα τσμπερια και το συρτακι του μικη, κακεκτυπο ενος απο τους ωραιοτερους ελληνικους ηχους και χορους, τι να σου κανει και ο πολιτικος; ολως παραδοξως αυτος ο πολιτισμος καπου βρισκει ανταποκριση. ποιος ομως ειναι περηφανος;

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  14. @nag
    οταν πλασαρουμε ως πολιτισμο πολυκαιρισμενα φουρνοξυλα, σατυρους σε πληρη στυση, γιαγιαδες με μαυρα τσμπερια και το συρτακι του μικη, κακεκτυπο ενος απο τους ωραιοτερους ελληνικους ηχους και χορους
    ---------
    Πολλές γιαγιάδες φορούν ακόμη μαύρα τσεμπέρια (όπως και η δική μου) και εξακολουθούν και μαγειρεύουν χρησιμοποιώντας φουρνόξυλα και σαφώς αποτελούν μια ιστορική πραγματικότητα και ένα κομμάτι του πολιτισμού μας.
    Οσο για το συρτάκι nag του Μίκη (εάν κατάλαβα καλά μιλάς για τον Ζορμπά-διόρθωσέ μας αν εννοείς κάτι διαφορετικό), δεν θα συμφωνήσω με την άποψή σου για 2 λόγους :
    1. Η δημιουργία του Μίκη "Ζορμπάς" δεν είναι ένα κακέκτυπο αλλά μια πρωτότυπη δημιουργία η οποία βασίστηκε σε παραδοσιακά ακούσματα. Εχει το δικό της χαρακτήρα και κατασκευάστηκε για τους σκοπούς μιας συγκεκριμένης κινηματογραφικής παραγωγής.
    2. Το συρτάκι δεν αποτέλεσε ποτέ μια αντιγραφή κάποιου Ελληνικού χορού αλλά γεννήθηκε ως ιδέα μιας χορογραφίας για να εξυπηρετήσει τις ανάγκες της συγκεκριμένης ταινίας. Οταν γνώρισε την τεράστια επιτυχία διεθνώς και άρχισε να ζητιέται η διδασκαλία του στο εξωτερικό, αυτονομήθηκε και αποτέλεσε έναν από τους πιο διάσημους "ελληνικούς" χορούς ο οποίος πρόβαλλε τον ελληνικό πολιτισμό διεθνώς.
    Οσο για τους σάτυρους σε στύση θα συμφωνήσω μαζί σου πως έχουν υπερπροβληθεί και ερμηνευτεί ποικιλοτρόπως. Ομως δεν παύουν και αυτά να αποτελούν μέρος της πολιτισμικής μας κληρονομιάς,μόνο που κανείς δεν στέκεται στον συμβολικό γονιμικό τους χαρακτήρα,περιορίζεται στον "πιπεράτο" χαρακτήρα τους....

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  15. @nag
    οι πολιτικοι ειναι κατηγορια που αγαπαμε να μισουμε, επομενως τι πιο φυσικο να θεωρουμε αυτους κυριους "υπευθυνους της καταστασεως μας"; αλλα μηπως πρεπει να προβληματιστουμε κι εμεις λιγακι;
    -------------
    Και βέβαια πρέπει να προβληματιστούμε κι εμείς όχι λιγάκι αλλά πολύ αφού είμαστε συνυπεύθυνοι για πολλές καταστάσεις.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  16. @δυοσμαρακι
    εχω την εντυπωση οτι το συρτακι εχει δημιουργηθει πανω στον κρητικο συρτο και η διαφορα τους σε ποιοτητα ειναι τεραστια.
    και φυσικα η δικη μου γιαγια εχει την κλασσικη μορφη που περιγραφω, οπως και η δικη σου. απλα θεωρω πως η πολιτισμος πρεπει να επικεντρωνεται σε ουσιωδη πραγματα και οχι σε χαρακτηριστικες φιγουρες.
    τωρα για τους σατυρους εχεις απολυτο δικιο, γιατι τον ιδιο συμβολισμο εχουν και τα σταφυλια του διονυσου αλλα μαλλον δεν εξυπηρετουν την σεξιστικη αντιληψη των ημερων μας

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  17. @nag
    Το συρτάκι γεννήθηκε από την βασική ιδέα του χασάπικου με παραλλαγές.
    Ομως ίσως να έχεις δει σε κάποιες περιοχές (κυρίως στα πλαίσια των "ελληνικών βραδιών για τουρίστες) που το χορεύουν ως Κρητικό "πεντοζάλη",όχι συρτό, το οποίο φυσικά είναι ένα κακέκτυπο.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  18. Μαρακι στο μπλογκ μουν υπαρχει ενα ακομη ρεπορτα-σοκ απο τον χωρο του πρωην Ιπποδρομου και νυν "Εσπλαναδα" οπου γινονται καθε χρονο τα"Κουλουμα"

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  19. Σπουσάζεις στην σχολή καλών τεχνών; Τώρα το πρόσεξα στο προφίλ σου.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  20. Οχι Χάρη,απλά δεν υπήρχε σαν επιλογή κάτι κοντινότερο στα ενδιαφέροντά μου, για αυτό το επέλεξα. Εχω ασχοληθεί όμως με ότι αφορά τις Τέχνες σε ερασιτεχνικό επίπεδο.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  21. Πολιτισμός σε κάθε επίπεδο, λοιπόν. Πολιτισμός στον τρόπο που περπατάμε, μιλάμε, οδηγούμε (βασικό), σε όλες τις εκφάνσεις της καθημερινότητας. Γιατί επιλεκτικά μόνο δεν εφαρμόζεται. Από εκεί φαίνεται και κρίνεται κανείς.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  22. Εντάξη. Καλά έκανες, σου ταιριάζει...:)))

    ΑπάντησηΔιαγραφή

Ποιά είναι η γνώμη σας;