ΑΡΧΙΚΗ ΣΕΛΙΔΑ

Δευτέρα 31 Δεκεμβρίου 2007

Πάει ο παλιός ο χρόνος........

Ο απολογισμός αυτής της χρονιάς είναι θλιβερός.
Το 2007........
Μεγάλες φυσικές καταστροφές έπληξαν την χώρα μας με τον φυσικό μας πλούτο να γίνεται φτωχότερος. Κανείς υπεύθυνος δεν τιμωρήθηκε ........



Πολλαπλά τα σκάνδαλα, τεράστια κονδύλια εξαφανίστηκαν από τα Ασφαλιστικά Ταμεία. Κανείς δεν τιμωρήθηκε.......
Η αυγή του 2008 μας βρίσκει φτωχότερους........
Ομως η βραδιά είναι για ευχάριστες σκέψεις και όχι λυπηρές αναμνήσεις.
Εύχομαι λοιπόν το 2008 να μην ξαναζήσουμε παρόμοιες τραγωδίες
Η καινούργια χρονιά να σας χαρίζει υγεία και ευτυχία και
όπως τρέχει το νερό να τρέχουν τα καλά μέσα στο σπίτι σας, η υγεία, η ευτυχία ......
Εύχομαι να βρίσκεστε πάντα ανάμεσα σε αγαπημένα πρόσωπα και να σας βρίσκουν καθημερινές ευτυχίες και επιτυχίες



Εύχομαι επίσης όπως λένε στην Μακεδονία και την Θράκη :


"Σούρβα, Σούρβα!


Γερό κορμί, γερό σταυρί,


όλο γειά και δύναμι


και του χρόνου γεροί σαν τα σούρβα"


(Σούρβα = Κλαδί δένδρου με το οποίο ακουμπούν τα παιδιά κατά το έθιμο τους σπιτονοικοκύρηδες συνοδεύοντας την πράξη τους με έμμετρες ευχές για υγεία, μακροζωία και καλή διαβίωση)

Τρίτη 25 Δεκεμβρίου 2007

ΚΑΛΑ ΧΡΙΣΤΟΥΓΕΝΝΑ




ΤΟ DYOSMARAKI ΕΥΧΕΤΑΙ ΣΕ ΟΛΟΥΣ


ΚΑΛΑ ΧΡΙΣΤΟΥΓΕΝΝΑ


ΜΕ ΥΓΕΙΑ, ΧΑΡΑ ΚΑΙ ΕΥΤΥΧΙΑ


ΝΑ ΠΕΡΝΑΤΕ ΚΑΛΑ

(και προσοχή στα πολλά γλυκουδάκια)

Δευτέρα 17 Δεκεμβρίου 2007

Στη Γραμπούσα μια φορά εγλεντούσα με τον Τσέγκα τον ψαρά.....



"Στης Γραμβούσας τ' ακρωτήρι εγλεντούσα μια φορά μ' ένα Κρητικό ψαρά, ένα γέρο καπετάνιο που 'χε βάρκα τη χαρά, στης Γραμβούσας τα νερά..."

Σήμερα στις 21 Δεκεμβρίου το φως θα σβήσει, έτσι λέγανε οι παλιοί, αφού αυτή η μέρα είναι η μικρότερη μέρα του χρόνου. Ετσι και την 8 Δεκέμβρη του 1966, έσβησε για πάντα το φως του Νικόλα του ψαρά εκεί στα νερά της Γραμβούσας.

Γεννημένος το 1900 στην Κίσσαμο της Κρήτης ο Νίκος Τσέγκας από μικρός γνώρισε τη φτώχεια και τη δυστυχία. Από μικρός έμαθε να ψαρεύει για να βγάλει τα προς το ζείν και στα 26 του χρόνια είπε στους μαστόρους να του φτιάξουν ένα τρεχαντήρι που όμοιό του να μην υπάρχει. Επρεπε να θρέψει δεκαπέντε στοματα. Το τρεχαντήρι του το ονόμασε "Κυριάκο",με αυτό όργωνε τις θάλασσες και σιγομουρμουρώντας σκοπούς και μαντινάδες έπιανε τα μεγαλύτερα ψάρια καθώς λένε.

Αγαπούσε να ψαρεύει στα νερά της Γραμβούσας (οι ντόπιοι την λένε Γραμπούσα) μια χερσόνησο που βρίσκεται στην επαρχία Κισσάμου, μετά το Καστέλλι. Εντυπωσιακή η χερσόνησος, με βράχια απότομα στη θάλασσα και βουνά που μοσχοβολάνε ρίγανη και φασκόμηλο. Στα βορειοανατολικά της ο Μπάλος, απέναντι τα γραμβουσιανά νησιά, οι παραλίες όλες αμμουδερές και πάνω απ' όλα στέκει η κορυφή Γεροσκίνος στα 760 μέτρα. Γύρω στα δέκα χωριά που δεν ξεπερνούν τους εννιακόσιους κατοίκους: Άγιος Γεώργιος, Αζογυράς, Γραμβούσα, Ζερβιανά, Καρεφιλιανά, Νέο Χωριό, Πιπεριανά, Τράχηλος, Φουρνάδος και Καλυβιανή, το χωριό που είναι άμεσα συνδεδεμένο με τη νήσο Γραμβούσα.


Κάθε σπηλιά και κάθε πέτρα ψιθυρίζει τους θρύλους που μεταφέρθηκαν από γενιά σε γενιά και δημιουργούν ένα μαγικό πέπλο πάνω από την Γραμβούσα. Μερικοί λένε πως ακόμη και σήμερα ακούγονται οι φωνές των 4 γυναικόπαιδων που σφαγιάσθηκαν από τους Τούρκους το 1825. Ο Νικόλας γνώριζε από μικρό παιδί κάθε θρύλο και κάθε ιστορία που λεγόταν για την Γραμβούσα και σαν ήθελε να ξαποστάσει για λίγο προτού να γυρίσει ανέβαινε στην κορυφή της (137 μ ύψος) και γαλήνευε κάτω από τη σκιά του θρυλικού κάστρου που τα παλιά τα χρόνια φοβέριζε τους πειρατές και τους επίβουλους κατακτητές. Από εκεί ψηλά καλούσε με τους σκοπούς του τα τέσσερα πέλαγα (Κρητικό, Αιγαίο,Μυρτώο και Ιόνιο) που έσμιγαν στα βράχια αυτού του ερημικού ακρωτηρίου και τους τραγούδαγε τα βάσανα της ζωής του αλλά και τις παλιές ιστορίες που είχε ακούσει για την Γραμβούσα με τον δικό του μοναδικό και αυτοσχέδιο τρόπο. Τα κύματα άλλοτε ήρεμα και άλλοτε αγριεμένα άκουγαν με σεβασμό τον Νικόλα Τσέγκα γιατί εκείνος ήταν η καθημερινή τους συντροφιά σαν ξέσπαγαν οι καταιγίδες, οι ανεμοστρόβιλοι, οι άνεμοι αλλά και γιατί τους άρεσε να ακούνε τους σκοπούς του και τις ιστορίες αφού όμοιές τους δεν είχαν ξανακούσει σε ολάκερο τον κόσμο και τα ημέρευε.Τους σκοπούς τους έφτιαχνε από το μυαλό του, και παρ΄όλο που ο ίδιος ήταν αγράμματος και δεν είχε σπουδάσει σε ωδεία τους μάθαινε στους οργανοπάιχτες της περιοχής του σφυρίζοντας η παίζοντας "μπουκόλυρα" δηλαδή μιμούμενος τον ήχο του εγχόρδου με το στόμα. Ο ίδιος δεν ήξερε γράμματα μα ούτε και να παίζει όργανο. Η αγάπη του όμως για την Γραμβούσα ήταν τόσο δυνατή που τον ενέπνευσε και την τραγούδησε : έγινε ένα με αυτήν αφού αυτή τον έθρεφε και αυτός την τραγουδούσε.


"Γραμπούσα με το κάστρο σου στον κόσμο ξακουσμένη κι από τον Τσέγκα τον ψαρά χιλιοτραγουδισμένη"


Αλλά και η Γραμβούσα τον αγάπησε τον Νικόλα τον Τσέγκα αφού λες και καταλάβαινε τα βάσανά του έκανε μυστική συμφωνία με τη θάλασσα να του προσφέρει τα μεγαλύτερά της ψάρια :


" Γραμπούσα και το Βαλεντί και Μέσα Κουτσουνάρια

εκειά ο Τσέγκας τά' πιανε τα πιο μεγάλα ψάρια"


Το ιδιαίτερο ταλέντο του αναγνωρίστηκε από τους ντόπιους οργανοπαίκτες που τον αναζητούσαν σε κάθε γλέντι (ανάμεσά τους ο Μαριάνος, ο Χάρχαλης, ο Κουτσουρέλης κ.α.) για να τους τραγουδήσει τους γραμπουσιανούς σκοπούς (κυρίως συρτά) συνοδεύοντάς τους με τις γραμπουσιανές του μαντινάδες.

Μέχρι εκείνο τον Δεκέμβρη......Ηταν μια κρύα νύχτα του χειμώνα, στις 8 Δεκέμβρη του 1966........Οπως κάθε μέρα ο Νικόλας Τσέγκας πήρε τον "Κυριάκο" το τρεχαντήρι του (ο ίδιος ήταν ήδη 66 χρονών και ο Κυριάκος είχε σαρανταρίσει). Μαζί με την αχώριστη σύντροφό του του Μαρία κίνησαν να ψαρέψουν αψηφώντας τα στοιχειά της φύσης. Η αγαπημένη Γραμβούσα του Νικόλα θαρρείς και γνώριζε το επερχόμενο κακό είχε ντυθεί στα μαύρα σκεπασμένη από ένα κατάμαυρο σύνεφο. Φυσούσε παγωμένος αγέρας και τα κύματα τινάζονταν στον αέρα λες και ήθελαν να αγγίξουν τον ουρανό. Και τότε έγινε το κακό......Σαν βρίσκονταν στα νερά της Γραμβούσας ένα κύμα αγκάλιασε τον Νικόλα και έκανε να τον πάρει μαζί του.....Η Μαρία πρόφτασε να τον κρατήσει από το χέρι και πάλευε μοναχή της να τον τραβήξει πάνω στη βάρκα. Μα η Γραμβούσα είχε αποφασίσει να τον κρατήσει για πάντα κοντά της και ο Νικόλας Τσέγκας χάθηκε για πάντα μέσα στα αγριεμένα νερά της..... Το ίδιο βράδυ λίγα μίλια πιο μακριά στην Φαλκονέρα έμελλε να γίνει το ναυάγιο του πλοίου "Ηράκλειου",έτσι η ιστορία του Τσέγκα ύπερσκελίστηκε από το άλλο τραγικό γεγονός.


Από εκείνο το βράδυ.....


"Με στεναγμό η θάλασσα την αμμουδιά χαϊδεύει

γιατί ο Τσέγκας πνίγηκε και ποιός θα την ψαρεύει"

Ο θρύλος λέει πως όλη η φύση πένθησε τον χαμό του Νικόλα :

"τον Τσέγκα σαν θα βάζουνε στον Αδη

η ημέρα θα γενεί βαθύ σκοτάδι"

Μπορεί ο Τσέγκας να μην υπάρχει πια και να μην έχει αναγνωριστεί η αξία του καλλιτεχνικού του έργου όπως θα έπρεπε. Η σκιά του όμως πλανιέται πάνω από την Γραμβούσα την οποία πολύ αγάπησε. Ο θρύλος του εξακολουθεί να είναι ζωντανός όπως και οι σκοποί του. Αλλωστε από τότε ποτέ δεν έπαψαν...

"Γοργόνες και νεράϊδες να αναδύονται για να χορέψουν

Γραμπουσιανούς σκοπούς, τραγουδισμένους από τον Τσέγκα"


Σήμερα είναι η πιο σκοτεινή ημέρα του χρόνου, όμως το φως του Τσέγκα εξακολουθεί να λάμπει μέχρι τις μέρες μας "Μικραίνουν οι μέρες ζυγώνουν τα Χριστούγεννα αύριο θα σβήσει πια ολότελα το φως.....Δεν είμαι μόνος, μια μεγάλη δύναμη το φως παλεύει και αυτό νικιέται, νικάει....Δεν απελπίζομαι θα νικήσω μαζί του" (Ν. Καζαντάκης Βίος και Πολιτεία του Αλέξη Ζορμπά)

Σημ. Για τον θρύλο του Τσέγκα έμαθα όταν κατά τύχη επισκέφτηκα στις καλοκαιρινές μου διακοπές την ψαροταβέρνα που διατηρεί ο εγγονός του στο Καστέλλι Κισάμου στην Κρήτη.




Πηγή μαντινάδων : Από το βιβλίο του Αθανασίου Δεικτάκη, "Χανιώτες Λαϊκοί Μουσικοί που δεν υπάρχουν πια", Καστέλι Κισάμου,1999,Πληροφορίες για την Γραμβούσα,πηγή : "Μπάλος-Η ομορφιά του κόσμου" στο Κρητικό Πανόραμα,τ.22,Πληροφορίες για την δισκογραφία άντλησα από εδώ


Στον Νίκο Τσέγκα αναφέρονται τα παρακάτω :
1. "Στση Γραμπούσας τ΄ακρωτήρι"
(περιέχεται στο δίσκο 45'' του Κώστα Μουντάκη "Ετσι τραγουδάει η Κρήτη" Νο1)
2. "Τζέγκας"
(περιέχεται στο CD "Αφιέρωμα 50 χρόνια Ναύτης" του Κώστα Παπαδάκη,Panivar)
Συρτοί σκοποί του Τσέγκα υπάρχουν μεταξύ άλλων σε :
I. "Πρωτομάστορες της Κρητικής Μουσικής Ιστορίας "
(CD Γιώργου Κουστουρέλη,τραγ." Μπαρμπούνι" και "Σαράντα μέτρα θάλασσα",Κρητικό Μουσικό εργαστήρι
ΙΙ. Ross Daly, "Ονείρου Τόποι", Κρητικό Μουσικό εργαστήρι"

Τετάρτη 12 Δεκεμβρίου 2007

Γελιογράφοντας - Το "Ασφαλιστικό ζήτημα"

Σε απόφαση συναίνεσης στο διάλογο για το "ασφαλιστικό ζήτημα", προχώρησε το Γ.Σ. της ΑΔΕΔΥ μετά από την πρόταση της ΠΑΣΚ για αποδοχή του διαλόγου στα πλαίσια της βουλής και της ΔΑΚΕ για συμμετοχή σε διμερή διάλογο. Οι τριτοβάθμιες ομοσπονδίες (ΓΣΕΕ-ΑΔΕΔΥ) αποφάσισαν τελικά να συμμετάσχουν στο διάλογο της βουλής.

Σκίτσο του Ηλία Μακρή (Καθημερινή 8.12.07)


Μία από τις πτυχές του "ασφαλιστικού ζητήματος" αφορά την επιμήκυνση του ορίου αλλά και του χρόνου συνταξιοδότησης.......



Σκίτσο του Κώστα Μητρόπουλου (στο Βήμα της Κυριακής)


Ερευνάται τρόπος να μειωθούν τα ελλείματα των Ταμείων. Είναι γεγονός πως υπάρχει μεγάλος αριθμός Ταμείων και μάλιστα ελλειματικών. Το αξιοπερίεργο είναι πως αντί να καταργηθούν τα ελλειματικά Ταμεία, καταργούνται τα Ταμεία τα οποία διαθέτουν πλούσια αποθεματικά και ενσωματώνονται στο ελλειματικό ΙΚΑ. Ετσι ευεργετικά δικαιώματα εργαζομένων σε συγκεκριμένους κλάδους κινδυνεύουν να καταστρατηγηθούν μέ τα νέα μέτρα. Αξιοπερίεργο είναι επίσης το γεγονός πως μεγάλο μέρος των οφειλών προς το ΙΚΑ προέρχεται από δημόσιους φορείς!!!!!

Το ΙΚΑ ετοιμάζεται να απορροφήσει τα άλλα Ταμεία

Μία από τις προβλεπόμενες ρυθμίσεις είναι η πρόταση για προαιρετική συνταξιοδότηση στα 67. Φαίνεται πως όλο και περισσότεροι ηλικιωμένοι θα εργάζονται μέχρι τα βαθιά τους γεράματα προκειμένου να πάρουν μια σύνταξη της προκοπής........
Ασφαλισμένη στο ΙΚΑ εργάζεται προκειμένου να συμπληρώσει τις προϋποθέσεις συνταξιοδότησης.....

Μετά από όλα αυτά μεγάλη ανασφάλεια για το ασφαλιστικό διακατέχει τους ασφαλισμένους......

Αλήθεια τι έγινε με την υπόθεση των ομολόγων και την επιστροφή των χρημάτων στα Ταμεία?????


Παρασκευή 30 Νοεμβρίου 2007

Αγορές : Μήπως ψάχνετε για ημερολόγια?

Πάει και ο Νοέμβρης! Μπαίνουμε στην τελική ευθεία για τις γιορτές και για το τελείωμα της χρονιάς. Ερχονται Χριστούγεννα, ημέρες που συνηθίζεται η ανταλλαγή δώρων. Ενα από τα δώρα που προτιμώ να προσφέρω στους φίλους είναι το ημερολόγιο. Πιστεύω πως εκτός από λειτουργικό, τα τελευταία χρόνια μπορεί κανείς να βρεί ημερολόγια που συμπεριλαμβάνουν ολόκληρες ιστορίες για κάθε γούστο. Βγήκα λοιπόν μια γύρα στην αγορά με στόχο τον εντοπισμό πρωτότυπων ημερολογίων. Κάθε χρόνο στέκομαι πάνω από τους πάγκους των βιβλιοπωλείων και χαζεύω τα λογής λογής πολύχρωμα ημερολόγια. Ημερολόγια επιτραπέζια, ημερολόγια τοίχου, ατζεντούλες μικρές για την τσάντα κλπ κλπ χοροπηδούν μπροστά μου και ανταγωνίζονται το ένα με το άλλο σαν να λένε "εγώ είμαι το ομορφότερο, θα με προτιμήσεις?" Και εγώ να στέκομαι μπροστά στον πάγκο και δεν θέλω κανένα να κακοκαρδίσω, μα δεν μπορεί παρά να επιλέξω αυτά που με σαγηνεύουν περισσότερο, για διαφορετικό λόγο το καθένα. Δείτε λοιπόν τα ημερολόγια του 2008 που μου άρεσαν περισσότερο :

1) ΕΛΛΗΝΟΜΟΥΣΕΙΟΝ - Εκδ. Μίλητος - Ευρώ 19





Επιτραπέζιο ημερολόγιο με απεικόνιση έργων ζωγραφικής σε κάθε εβδομαδιαία σελίδα. Εκτός από τις πανέμορφες εικόνες αναφέρονται χρήσιμες απόψεις σχετικές με την τέχνη.
"Ολόκληρη η εποχή του Μεσοπολέμου χαρακτηρίζεται από την άνθηση των -ισμών : Κυβισμός, Ντανταϊσμός, Σιμουλτανεϊσμός, Πουρισμός, Βιμπρασιονισμός, Ορφισμός, Φουτουρισμός, Σουρρεαλισμός, κομμουνισμός, νασιοναλισμός, σοσιαλισμός κ.α. Καθένας από αυτούς είχε τους αρχηγούς του, τους οπαδούς, τους ήρωές του. Ο καθένας τους ισχυριζόταν ότι πρέσβευε την αλήθεια, αλλά η μοναδική"αλήθεια" έδειξε πως όταν οι -ισμοί αυτοί ξεχάστηκαν (και πολύ γρήγορα), μέσα στα αναχρονιστικά τους ερείπια απόμεινε μονάχα η αυθεντικότητα ορισμένων ατόμων" (Salvador Dali)
Αυτά και πολλά άλλα αναφέρονται μέσα σε αυτό το πανέμορφο επιτραπέζιο ημερολόγιο το οποίο βασίστηκε στο 2τομο έργο Ελληνομουσείον, έξη αιώνες ελληνικής ζωγραφικής του Μάνου Στεφανίδη.

Που είσαι Antoine?


2) ΣΤΗΝ ΜΙΚΡΑ ΑΣΙΑ ΚΑΙ ΤΗΝ ΠΟΛΗ - Εκδ. Μεταίχμιο - Ευρώ 20 - Επιτραπέζιο




Ενα ταξίδι στον χρόνο στις αλησμόνητες πατρίδες. Γνωστά και άγνωστα μνημεία του Ελληνισμού μέσα από κιτρινισμένα από τον χρόνο ταχυδρομικά δελτάρια, γραμματόσημα αλλά και φωτογραφίες φθαρμένες από τον χρόνο. Οι εικόνες συνοδεύονται από πολύτιμα ιστορικά αλλά και λογοτεχνικά κείμενα τα οποία τελικά σκιαγραφούν με γλαφυρό τρόπο μια από τις ιστορίες που ακόμη δεν έχουν ερευνηθεί πλήρως.

3) ΗΜΕΡΟΛΟΓΙΟ ΚΑΛΟΤΥΧΙΑΣ - Εκδ. Μύρτος


(Δυστυχώς ξεκόλησα το καρτελάκι και δεν θυμάμαι την τιμή, όμως ΕΔΩ γράφει τιμή Ευρώ 16,20). Μου άρεσε πολύ, προσεγγίζει την έννοια της καλοτυχίας μέσα από μία λαογραφική ματιά. Το θεωρώ ένα επιτραπέζιο ημερολόγιο για να σας πάνε όλα καλά!
Για τον μήνα Σεπτέμβρη γράφει :
"Μια φιλία στην καρδιά αν τύχει και ριζώσει όλα τα πλούτη του Θεού θα έχει να σου δώσει". Πως να μην το λατρέψει κανείς?
Το ημερολόγιο είναι διακοσμημένο με 12 πανέμορφους πίνακες της ζωγράφου Μάρσα Λυν-Σπυριδογιαννάκη


4) ΤΙ ΠΑΙΖΕΙ ΣΗΜΕΡΑ ? ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΤΑΙΝΙΑ - Εκδ. Σιούρτης, Χαλάνδρι - Ευρώ 14,90 το ημερολόγιο τοίχου και Ευρώ 5,90 το επιτραπέζιο.


Από τα αγαπημένα μου ημερολόγια εδώ και χρόνια είναι αυτά που αναφέρονται στον παλαιό Ελληνικό κινηματογράφο. Το ημερολόγιο τοίχου με δώδεκα σελίδες μία για κάθε μήνα, που ξεχειλίζουν από το "χρώμα" και το "άρωμα" μιας άλλης εποχής που σημάδεψε τη μνήμη μας και την καρδιά μας.



Υπάρχει και σε επιτραπέζιο


5) ΤΟ ΗΜΕΡΟΛΟΓΙΟ ΤΩΝ ΝΕΡΑΙΔΩΝ του φίλου μας του μελωμένου το οποίο δεν έχω πάρει ακόμη αλλά μου φάνηκε ενδιαφέρον. Για περισσότερες πληροφορίες δείτε ΕΔΩ.

Οι πρώτες αυτές επιλογές είναι για φίλους και γνωστούς, ακόμη όμως δεν έχω καταλήξει ποιό θα κρατήσω. Βλέπετε ακούω διαρκώς εκείνους τους ψιθύρους ...."εγώ είμαι ομορφότερο, εμένα να διαλέξεις...." και εξακολουθώ να παραμένω αναποφάσιστη.

Εσείς βρήκατε κάποιο ενδιαφέρον ημερολόγιο η δεν έχετε ψάξει ακόμη? Αν ναι ρίξτε καμιά ιδέα....μέρες που είναι.......

Τρίτη 20 Νοεμβρίου 2007

Ζωγραφίζοντας μια ιστορία - Χρήστος ο Αράπης - Νικόλαος Γύζης

Host unlimited photos at slide.com for FREE!



Γύρω στα τέλη του 19ου αι. αρκετοί καλλιτέχνες όπως ο Νικόλαος Γύζης, ο Νικηφόρος Λύτρας, ο Γιώργος Ιακωβίδης αλλά ακόμη και λιγότερο γνωστοί ζωγράφοι όπως και ένας γλύπτης ο Ιωάννης Βιτσώρης αποθανάτισαν την μελαψή μορφή ενός νεαρού. Η μορφή αυτή που ήταν αταύτιστη τόσα χρόνια αποκαλύφθηκε πως αντιπροσώπευε έναν γραφικό τύπο της Αθήνας του 19ου αι. και άγνωστου στις μέρες μας, τον αποκαλούμενο "Χρήστος ο Αράπης". Αλλά ας παρακολουθήσουμε την ιστορία από την αρχή.


Στον παραπάνω πίνακα του Νικολάου Γύζη ο Χρήστος ο Αράπης εικονίζεται με ζωηρό βλέμμα και παιγνιώδη διάθεση. Το χαμόγελο που φωτίζει το πρόσωπό του αποκαλύπτει μια υπόλευκη οδοντοστοιχία. Ο συγκεκριμένος πίνακας με την προσωπογραφία του Χρήστου του Αράπη που φιλοτεχνήθηκε από τον Νικόλαο Γύζη στο Μόναχο το 1876, εκτέθηκε στο Glaspalast, στη γερμανική έκθεση τέχνης και βιομηχανίας. Ο πίνακας έκτοτε ανήκε σε ιδιωτική συλλογή στην Γερμανία και δεν είχε ποτέ εκτεθεί με αποτέλεσμα να παραμένει άγνωστος στους ειδικούς της τέχνης. Οταν πριν από ενάμισυ χρόνο πουλήθηκε έναντι του ποσού των 127000 Ευρώ σε έναν Ελληνα συλλέκτη εκείνος γεμάτος από ενθουσιασμό αλλά και περιέργεια για το νέο του απόκτημα αποφάσισε να κινήσει γη και ουρανό για να μάθει περισσότερα για την μορφή που απεικόνιζε ο πίνακας. Κανείς δεν γνώριζε τίποτα για αυτή τη μελαψή μορφή μέχρι τη στιγμή που ο συλλέκτης έτυχε να απευθυνθεί στον επικεφαλής του ΕΛΙΑ κ. Μάνο Χαριτάτο ο οποίος τον οδήγησε στην έρευνα σε εφημερίδες της εποχής. Σιγά - σιγά άρχισε να ξετυλίγεται ο μύθος γύρω από αυτή τη χαρακτηριστική μελαψή φυσιογνωμία που στην εποχή του όπως αποκαλύφθηκε ήταν πασίγνωστος και αγαπητός. Εκείνη την εποχή ο Γύζης ο οποίος ζούσε μόνιμα στο Μόναχο εγκαταστάθηκε στην Αθήνα και έμεινε από το 1871 έως το 1874. Μαθαίνοντας για αυτή τη γραφική φυσιογνωμία βάλθηκε να τον αποθανατίσει σε κάποια από τα έργα του.

Με την έρευνα που έγινε αποκαλύφθηκαν λεπτομέρειες για αυτόν τον συμπαθέστατο και πάντα γελαστό μελαψό αράπη και γνώριμο τύπο τόσο στους λαϊκούς ανθρώπους όσο και στους αστούς. Ο Χρήστος τριγυρνούσε στα σοκάκια της Αθηναϊκής αγοράς και σύμφωνα με τον Χαρίλαο Πατέρα στο βιβλίο του "100 και.....γραφικοί τύποι της παλιάς Αθήνας" κυκλοφορούσε η φήμη πως ο Χρήστος καταγόταν από τζάκι. Λέγεται πως η σκούφια του κράταγε από τον Αράπη των τουρκοκρατούμενων Αθηνών, που είχε τον τίτλο του Ζαμπίτη (Ζαμπίτης=ο αρμόδιος επί Τουρκοκρατίας για τη φορολογία). Ο Χρήστος περιγράφεται σε εφημερίδα της εποχής ως ανεξάρτητος και εφευρετικός τύπος ο οποίος πάντα πρώτος έστελνε ανθοδέσμη σε όποιον γιόρταζε ένα ευτυχές γεγονός όπως μνηστεία γάμου,γέννηση τέκνου, ονομαστική γιορτή η επέτειο γενεθλίων.

Η ιστορία όμως δεν σταματά εδώ. Με αφορμή τον πίνακα που αγόρασε στη δημοπρασία ο Ελληνας συλλέκτης διαπιστώθηκε ότι ο Χρήστος ο αράπης φιγουράριζε και σε άλλους πίνακες της εποχής και σε λίγο πρόκειται να βγουν στο φως δημοσιεύματα με περισσότερες πληροφορίες. Είναι άξιο λόγου το γεγονός πως η απλή περιέργεια ενός Έλληνα συλλέκτη για το νέο έργο τέχνης που απέκτησε ξετύλιξε ένα κουβάρι που σιγά σιγά αποκαλύπτει νέες πτυχές για μια από τις πολύ γνώριμες φυσιογνωμίες της παλιάς Αθήνας.


Δεν ξέρω για εσάς αλλά εγώ περιμένω με αγωνία να μάθω τα ευρήματα των ειδικών για αυτή τη χαμογελαστή μελαψή φυσιογνωμία, τον Χρήστο τον Αράπη.

Πηγή εφμ Καθημερινή 3.1.2007

Τετάρτη 14 Νοεμβρίου 2007

Πάνε χρόνια.... (Κράσι - Κρήτη)

Πλάτανος - Χωριό Κράσι Κρήτης - Καλοκαίρι 2007 - Προσωπικό αρχείο Dyosmaraki


Διασχίζοντας τα Κρητικά χωριά.....Καλοκαίρι του 2007.....
Κάνω στάση ένα μεσημέρι με καύσωνα στο χωριό Κράσι το οποίο βρίσκεται στα ορεινά της Κρήτης, στο Οροπέδιο. Μου φαίνεται φτωχό το χωριουδάκι, μα έχει δροσιά ετούτη την καυτή μεσημεριανή ώρα της ημέρας.....Λίγα μέτρα πιο μακριά από το μέρος που στάθμευσα το αυτοκίνητο, ακούγεται ο χαρούμενος ήχος από γάργαρα νερά που κυλούν με απίστευτη ταχύτητα....Τι να θέλουν να προλάβουν άραγε?
Απολαμβάνω το τραγούδι των τρεχούμενων νερών που το συνοδεύει στον ίδιο ρυθμό (σαν ισοκράτημα) το κελάηδημα ενός πουλιού. Το βλέμμα μου πλανιέται γύρω, έχει πολλά τραπεζάκια παραταγμένα το ένα δίπλα στο άλλο σαν να σου γνέφουν και να σου λένε : "Ελα περαστικέ διαβάτη κάτσε να ξαποστάσεις".

Τραπεζάκια - Χωριό Κράσι Κρήτης - Kαλοκαίρι 2007 - Προσωπικό αρχείο Dyosmaraki

Μπαίνω στον πειρασμό να κάτσω σε ένα τραπεζάκι για λίγη ξεκούραση μετά από την πολύωρη περιήγηση στα βουνά της Κρήτης. Σε κάτι τέτοιες στιγμές το μάτι αρχίζει την δική του περιήγηση.....Παρατηρώντας λοιπόν την φυλλωσιά του τεράστιου πλάτανου σκέφτηκα πως αν ο πλάτανος είχε ανθρώπινη λαλιά πόσα πράγματα δεν θα μπορούσε να εξιστορήσει. Μα από εδώ δεν πέρασαν οι Μινωίτες προτού να πάνε στην Κνωσό και να στήσουν τα παλάτια τους? Μα τι λέω? Αφού λίγο παρακάτω βρίσκεται το ανάκτορο των Μαλίων, επομένως δεν μπορεί να κάνω λάθος, είμαι σίγουρη πως από εδώ θα πέρασαν οι Μινωίτες. Αμέσως μετά οι σκέψεις αρχίζουν και γίνονται απαισιόδοξες .....Στη σκέψη των Μαλίων κατσουφιάζω....Και που πέρασαν οι Μινωίτες τι έγινε? Από όσο μπορώ να κρίνω για τα Μάλια πέρα από μια περιοχή γεμάτη μπαράκια και πολλή κίνηση από μεθυσμένους τουρίστες, (μου θύμισε το Φαληράκι της Ρόδου), δεν μπορώ να βρώ κάτι που να θυμίζει την αίγλη του Μινωικού πολιτισμού. Μάλλον επειδή περάσανε πολλά χρόνια από την εποχή των Μινωιτών οι άνθρωποι εδώ θα κουράστηκαν να τους λένε για το σπουδαίο παρελθόν τους και αποφάσισαν να χτίσουν τον δικό τους νεότερο πολιτισμό, με τις δικές τους νεότερες αξίες και τα δικά τους πιστεύω.

Υδραγωγείο - Χωριό Κράσι Κρήτης - Καλοκαίρι 2007 Προσωπικό αρχείο Dyosmaraki

Αντιλαμβάνομαι πως τα μάτια μου ασυναίσθητα ψάχνουν να βρούν ένα σημάδι από το παρελθόν, τελικά δεν το βρήκα εκείνη την στιγμή αφού δεν ήξερα, ήταν η πρώτη φορά που επισκεπτόμουν την περιοχή......Παύω την αναζήτηση σημαδιών του σπουδαίου παρελθόντος και το ενδιαφέρον μου στρέφεται σε κάποιες λέξεις γραμμένες πάνω από την πηγή. Διαβάζω :


"Στόχαση, Γνώση κι ομορφιά έσμιγαν - πάνε χρόνια -το Κράσι και του πλάτανου την φυλλουριά. Και μέσα τους ανάδευαν θεριακωμένα κλωνιά,η Ανθρωπιά, η Προκοπή, το Δίκιο, η Λευτεριά......."


Μπαίνω στο αυτοκίνητο και απομακρύνομαι από το μικρό αυτό ορεινό Κρητικό χωριό, το Κράσι. Στον δρόμο κλωθογύριζαν μέσα στο μυαλό μου οι λέξεις

Ανθρωπιά, Προκοπή, Δίκιο.....

Τι ήθελε να πει αυτή η επιγραφή? Προτού φτάσω εξαντλημένη από τον καύσωνα στο ξενοδοχείο, αποφάσισα να πάψω να συλλογίζομαι αυτές τις δύσκολες έννοιες. Μα μέρα μεσημέρι τι με έπιασε? Ηταν η ζέστη ήταν η κούραση.....Μπα σε καλό μου....Εξ άλλου τα λόγια μιλούν για πλατάνια.... Χαιρέτα μου τον πλάτανο.....Αντε να βρείς πλατάνια στις μέρες μας.......

Επεσα για ύπνο....Οταν ξύπνησα επανήλθαν οι εικόνες από εκείνη την ημερήσια εκδρομή στο μυαλό μου.......Απολαμβάνοντας το δροσερό καφεδάκι και αγναντεύοντας την θάλασσα σκεφτόμουν:

Ανθρωπιά, Προκοπή, Δίκιο......

Αλήθεια πόσα χρόνια είχα να ακούσω αυτές τις λέξεις?

ΠΑΝΕ ΧΡΟΝΙΑ.......... μονολόγησα φωναχτά.........

Πέμπτη 8 Νοεμβρίου 2007

Ο νεαρός σκακιστής

Πριν από λίγο καιρό διάβαζα πως συνελήφθη ένας ψυχοπαθής δολοφόνος, ο οποίος τύχαινε να είναι και λάτρης του σκακιού. Το ανατριχιαστικό σε αυτήν την υπόθεση ήταν πως σύμφωνα με το δημοσίευμα σκότωνε όπως λέει με σκοπό να φτάσει σε αριθμό θυμάτων τον αριθμό που έχει σε νταμάκια η σκακιέρα.

Αμέσως μετά θυμήθηκα κάποια απογεύματα των καλοκαιρινών μου διακοπών, κατά τα οποία συνήθιζα να κατεβαίνω στην θάλασσα για μπάνιο. Η ώρα του ηλιοβασιλέματος είναι η αγαπημένη μου ώρα, τότε που η φύση ντύνεται με τα μαγευτικότερα χρώματά της... Κάθε απόγευμα την ίδια ώρα κατέβαινε και ένα νεαρό αγόρι, θα πρέπει να ήταν γύρω στα 12. Στην άκρη της παραλίας πάνω σε έναν χώρο με τετραγωνάκια (σκακιέρα) βρίσκονταν στημένα ισάριθμα λευκά και μαύρα πιόνια υπερμεγέθη.


Φωτό : Προσωπικό αρχείο dyosmaraki-Λουτράκι (Καλοκαίρι 2007)

Καθώς έφτανε το νεαρό αγόρι αφού παρέτασσε αντικρυστά τα πιόνια σε συγκεκριμένη θέση, ξεκίναγε την παρτίδα σκάκι με την μετακίνηση κάποιου λευκού πιονιού και αμέσως μετά έπαιρνε τη θέση του αντιπάλου, μετακινώντας κάποιο από τα μαύρα πιόνια και συνέχιζε να κάνει εναλλάξ αυτές τις κινήσεις μέχρι που σουρούπωνε.

Από όσα θυμάμαι από το σκάκι κάνοντας μια και μόνη κίνηση (την αποκαλούμενη ματ) θα μπορούσε να τελειώσει το παιχνίδι. Το νεαρό αγόρι όμως συνέχιζε την παρτίδα παίζοντας πότε ως "λευκός" και πότε ως "μαύρος" κάθε απόγευμα με την ίδια ψυχική γαλήνη,θαρρείς και δεν ήθελε να τελειώσει την παρτίδα, σαν να απολάμβανε την διαδικασία και δεν τον ενδιέφερε το τέλος της παρτίδας η η νίκη.

Φωτό : Προσωπικό αρχείο dyosmaraki - Λουτράκι (Καλοκαίρι 2007)

Φωτό: Προσωπικό αρχείο dyosmaraki - Λουτράκι (Καλοκαίρι 2007)

Με μια ιδιαίτερη τελετουργία που θύμιζε αρχαίες μυσταγωγίες συνέχιζε να κάνει τις αρμονικές κινήσεις σαν να χόρευε μέχρι να σουρουπώσει οπότε άφηνε την παρτίδα ατελείωτη. Και το επόμενο απόγευμα ήταν πάλι εκεί, σε στιγμές διαλογισμού να συνεχίζει μια παρτίδα σκάκι, με αντίπαλο τον εαυτό του.....

Με αφορμή το δημοσίευμα για τον δολοφόνο-σκακιστή και την εμπειρία από το καθημερινό τελετουργικό που ακολουθούσε ο μικρός σιωπηρός σκακιστής σκεφτόμουν πόσο διαφορετικά αντιλαμβανόμαστε εμείς οι ενήλικες κάποιες έννοιες (όπως στην απλή περίπτωση του σκακιού) σε σχέση με τα παιδιά.....

Τετάρτη 7 Νοεμβρίου 2007

Γελιο-γράφοντας.......Ελ Ζωνιανά

http://www.imerisia.gr/article.asp?catid=4667&subid=2&pubid=344443

http://paramythia.pblogs.gr/tags/mylopotamos-gr.html

......Και αναρωτιόμουν διασχίζοντας την περιοχή το καλοκαίρι που μας πέρασε, γιατί οι λιγοστές πινακίδες που υπάρχουν στην περιοχή είναι όλες διάτρητες από σφαίρες????
Τώρα καταλαβαίνω.........

Παρασκευή 2 Νοεμβρίου 2007

Γιώργος Προβιάς - Ο άγνωστος δημιουργός του χορού του Ζορμπά (συρτάκι)

(1960) Το τρίο χορεύει στο Περιστέρι σε ένα ταβερνάκι όπου τραγουδούσε ο Μπιθικώτσης



(1962) Ο Προβιάς στα Ηλιοβασιλέματα της παραλίας, στο Ελληνικό
(1963) Ο Θόδωρος, ο Δήμος και ο Γιώργος

Είναι κάποια τυχαία γεγονότα τα οποία καμιά φορά σηματοδοτούν τη ζωή ενός τόπου. Την δεκαετία του ΄60 δύο σημαντικές ταινίες έμελλαν να ταράξουν την καθημερινότητα της τότε απλοϊκής "Ελληνικής" ζωής: Η μία ήταν το "Ποτέ την Κυριακή" (1960) μια ταινία που παρουσίαζε με πολύ παραστατικό τρόπο την καθημερινότητα μιας Ελληνικής πόλης και συγκεκριμένα στο λιμάνι του Πειραιά. Η δεύτερη ταινία "Zorba the Greek" (1965), σε αντίθεση με την πρώτη ασχολήθηκε με τον παραδοσιακό τρόπο ζωής σε ένα απόμακρο χωριό της Κρήτης. Η ταινία βασίστηκε στην νουβέλλα "The fantastic life of Alexis Zorbas" του Νίκου Καζαντζάκη (1949). Η πρώτη ταινία επενδύθηκε μουσικά από τον Μάνο Χατζιδάκι και η δεύτερη από τον Μίκη Θεοδωράκη.


Στο τέλος της ταινίας Ζορμπάς παρουσιάζεται ένας χορός διάρκειας μόλις τριών λεπτών. Κανείς δεν μπορούσε να φανταστεί την επιτυχία και την δημοτικότητα που θα αποκτούσε αυτός ο χορός ο οποίος στις μπροσούρες της ταινίας αναφερόταν ως "Zorbas's dance" ενώ στις επεξηγήσεις έγραφε πως επρόκειτο για έναν παλιό παραδοσιακό χορό που ονομάζεται "συρτάκι". Ετσι ο "Zorba's dance" ή "συρτάκι" χρίστηκε από το ξετρελλαμένο κοινό της αλλοδαπής ως ο κατ΄εξοχήν Ελληνικός χορός. Στην πραγματικότητα επρόκειτο για μια χορογραφία η οποία γεννήθηκε για τις ανάγκες της ταινίας, αλλά βασίστηκε στο αργό του κομμάτι στα βήματα του "Χασάπικου" χορού. Την ονομασία "συρτάκι" πιθανολογώ πως ο χορογράφος την εμπνεύστηκε από τους παραδοσιακούς "συρτούς" χορούς οι οποίοι χορεύονταν κατά κόρον σε όλη την Ελλάδα.


Ο "χορός του Ζορμπά" είχε τόσο μεγάλη απήχηση στην αλλοδαπή ώστε περί τα τέλη του 1960 η πίεση που ασκήθηκε προς τους χοροδιδασκάλους να διδάξουν τα βήματα του "Ελληνικού" χορού "Ζορμπάς" οδήγησε τους χοροδιδασκάλους να μάθουν και αυτοί με τη σειρά τους τον συγκεκριμένο χορό αφού είχαν αξασφαλισμένη πελατεία. Μέσω του "χορευτικού κινήματος" που δημιουργήθηκε (επιτρέψτε μου την αυθαιρεσία του όρου) ταξίδεψε και ο ήχος του μπουζουκιού ανά την υφήλιο, και μετά το Greek salad,mousaka και την χωριάτικη σαλάτα, οι λέξεις "bouzouki" και "Zorba's dance" η "syrtaki" έγιναν συνώνυμα της Ελλάδας ανάμεσα στους αλλοδαπούς τουρίστες.


Ενώ κανείς θα περίμενε η μόδα αυτή να έλθει και να παρέλθει, όπως κάθε μόδα άλλωστε, το ενδιαφέρον του κοινού για τους Ελληνικούς χορούς συνεχίστηκε αμείωτο για πολλά χρόνια (να μην πω πως φτάνει μέχρι τις μέρες μας). Το 1975 ένας Ελληνοαμερικάνος χοροδιδάσκαλος, ο Ted Petrides, έγραψε το βιβλίο "Greek dances" στην Αγγλική γλώσσα, το οποίο είχε φοβερή επιτυχία. Σε αυτό περιγράφει με σχήματα τα βήματα πολλών ελληνικών λαϊκών και παραδοσιακών χορών, μεταξύ των οποίων και του χορού του Ζορμπά. Ισως μάλιστα στις μέρες μας να αποτελεί συλλεκτικό βιβλίο, αφού είναι δυσεύρετο.


Ο χορός του Ζορμπά οδήγησε τους δίσκους με την μουσική του Ζορμπά σε μεγάλη εμπορική επιτυχία, η ταινία παίχτηκε πολλές φορές σε κάθε γωνιά της γης ενώ η Ελλάδα έγινε πασίγνωστη και από τότε άρχισε να σημειώνεται αύξηση του αριθμού των τουριστών προς την "πατρίδα του Ζορμπά". Στις μέρες μας οι "ελληνικές βραδιές" που διοργανώνονται από την τουριστική βιομηχανία αποφέρουν "χρυσά" έσοδα και φυσικά καταλήγουν πάντα σε ξεφάντωμα με τον "χορό του Ζορμπά".

Και ενώ η χορογραφία που τελικά έγινε χορός (το συρτάκι) σχεδόν εξομοιώθηκε με τα "εθνικά μας σύμβολα" (συγχωρέστε με για την αυθαιρεσία του όρου), εκείνος που δεν είχε την ίδια μοίρα ήταν ο αυθεντικός δημιουργός της χορογραφίας , ο Γιώργος Προβιάς (η όπως τον έλεγαν " ο Νουρέγιεφ των λαϊκών χορών"), ένας απλός άνθρωπος , μπετατζής στο επάγγελμα.Τα πρωϊνά δούλευε στις οικοδομές και τα βράδυα για να συμπληρώσει το μεροκάματο πήγαινε και χόρευε λαϊκούς χορούς στο κέντρο ο "Παράδεισος" στο Μπαρουτάδικο όπως ονομαζόταν παλαιότερα μια περιοχή του Δήμου Αιγάλεω. Εκεί γνωρίστηκε με τον Θόδωρο Καλπαξίδη, τορναδόρο στο επάγγελμα και τον Δήμο Αμπατζόγλου, ζαχαροπλάστη και δημιούργησαν ένα χορευτικό τρίο που έκανε γνωστούς τους λαϊκούς χορούς στα κέντρα αλλά και στις Κάννες όπου κλήθηκαν να χορέψουν.


Ηταν λοιπόν κατά τη διάρκεια μιας βραδιάς εκεί στο κέντρο "Ηλιοβασιλέματα" μόλις το χορευτικό τρίο είχε τελειώσει τον χορό (με την συνοδεία του Χιώτη και της Λίντας στο τραγούδι) όταν προτάθηκε στον Προβιά να αναλάβει να μάθει χορό στον Αντονυ Κουίν, για να χορέψει στην ταινία "Ζορμπάς" του Μιχάλη Κακογιάννη.


Αν και ο διάσημος ηθοποιός διδάχθηκε την χορογραφία από τον Προβιά, ο αυθεντικός δημιουργός της χορογραφίας όχι μόνο δεν χόρεψε μαζί του στην ταινία, αλλά έμελλε να παραμείνει άγνωστος εξ αιτίας μιάς παρεξήγησης. Οταν ο Προβιάς το καλοκαίρι του 1963 κατέβηκε στα Χανιά με τον Αντονυ Κουϊν, τον Αλαν Μπέτς και ένα συγκρότημα τεχνικών για τα γυρίσματα του Ζορμπά, είχε συμφωνηθεί αρχικά ανάμεσα στον Χιώτη, τον ιδιοκτήτη του κέντρου Ηλιοβασιλέματα και τον Σπέντζο (κινηματογραφικό παραγωγό) να μένει ο Προβιάς με τους ξένους πέντε ημέρες την εβδομάδα στην Κρήτη και δύο ημέρες να επιστρέφει στα Ηλιοβασιλέματα για να χορεύει, κάτι για το οποίο όπως ισχυρίζεται ο ίδιος ο Προβιάς δεν του είχε γνωστοποιηθεί. Η δουλειά χάλασε όταν το κέντρο και ο Χιώτης ζήτησαν αποζημίωση 60000 δραχμές για τους δύο μήνες που ο Προβιάς έπρεπε να απουσιάζει για τα γυρίσματα της ταινίας στην Κρήτη.

Ετσι ο Προβιάς αναγκάστηκε να επιστρέψει νωρίτερα στην Αθήνα μη καταφέρνοντας να παραμείνει μέχρι την ολοκλήρωση των γυρισμάτων της ταινίας αφού το ύψος της αποζημίωσης που ζητιόταν ήταν μεγάλο. Ετσι εξ αιτίας μιας παρεξήγησης με τον Κουίν,τον Κακογιάννη και τον Θεοδωράκη και λόγω της πρόωρης αποχώρησής του από την ταινία, το όνομα του αυθεντικού δημιουργού του χορού του Ζορμπά έμελλε να παραμείνει άγνωστο αφού όχι μόνο δεν χόρεψε στην ταινία αλλά ούτε το όνομά του δεν μπήκε ως χορογράφος στους υπότιτλους της ταινίας.


Ο Προβιάς μέχρι πριν από μερικά χρόνια μάθαινα πως ζούσε ξεχασμένος σε ένα φτωχόσπιτο στο Αιγάλεω. Ο χορός του όμως ζεί μέχρι τις μέρες μας με όλες τις δόξες και τις τιμές που απέκτησε. Ο ίδιος λέει:


"Είμαι ρεμπέτης και Ζορμπάς, ο χορός μου ήταν απλά ένας αυτοσχεδιασμός της στιγμής"......
Και συνεχίζει :
"Δεν ξέρω αν σταματάει ο χρόνος την ώρα που χορεύω......Πάντως νομίζω πως τελικά εγώ πήρα την μεγαλύτερη ικανοποίηση γιατί μαθαίνοντας συρτάκι τον Αντονι Κουίν και τους άλλους ηθοποιούς που έπαιζαν στην ταινία έκανα όλη την υδρόγειο να χοροπηδάει σε ελληνικό ρυθμό!!!!"





Τρίτη 30 Οκτωβρίου 2007

Περί Τραπεζών ο λόγος




Tελευταία γίνεται πολύς λόγος περί τραπεζών....Οι Τράπεζες κατηγορούνται για τον υπερβολικό δανεισμό που προσφέρουν στους καταναλωτές,αλλά και για τις υπερβολικές απαιτήσεις από τον πελάτη.
Τα Τραπεζικά ιδρύματα συχνά κατηγορούνται για υπερβολική κερδοφορία, κατηγορούνται για επίσημη τοκογλυφία, για παράνομη διακίνηση προσωπικών δεδομένων, κατηγορούνται ως στυγνοί εκποιητές της ιδιωτικής περιουσίας αθώων ανθρώπων. Κατηγορούνται ακόμη και για τα ιδιόρρυθμα δάνεια που εφηύραν προκειμένου να καλύψουν τις ειδικές ανάγκες των αθώων τους θυμάτων......
Αν το καλοσκεφτούμε τα Τραπεζικά ιδρύματα δεν ισχυρίστηκαν ποτέ πως είναι φιλανθρωπικά ιδρύματα. Σκοπός τους είναι το κέρδος και με αυτήν την λογική λειτουργούν.
Προσωπικά δεν με προβληματίζει η δική τους τακτική. Αυτό που με προβληματίζει είναι πως οι πελάτες των Τραπεζών δανείζονται ασύστολα και υπερβαίνουν τις οικονομικές αντοχές που επιτρέπει το ετήσιο εισόδημά τους (κάτι το οποίο θα έπρεπε να λαμβάνουν υπ' όψιν τους και οι Τράπεζες. Τελικά αυτοί οι αθώοι άνθρωποι που υπερδανείζονται είναι πράγματι αθώοι και άμοιροι ευθυνών η μήπως πέφτουν στα δίχτυα του υπερκαταναλωτισμού και είναι οι κύριοι υπεύθυνοι για την ατομική οικονομική τους κατάσταση??? Γιατί δηλαδή πρέπει πάντα να φταίει κάποιος άλλος για την κακοδαιμονία που τους κυνηγά?????

Εκείνο που με προβληματίζει είναι πως μέσα στα κατηγορώ που ακούγονται κατά καιρούς, κανένα κατηγορώ δεν αναφέρεται στον τρόπο που μεταχειρίζονται οι Τράπεζες τους υπαλλήλους τους. Κάποτε ο Τραπεζικός υπάλληλος ήταν από τους πλέον καλοπληρωμένος υπαλλήλους της αγοράς, αξιόλογο μέλος της κοινωνίας, περιζήτητος γαμπρός κλπ κλπ Στις μέρες μας όχι μόνο αποτελεί το εξιλεαστήριο θύμα της οργής των δυσαρεστημένων πολιτών αλλά πιέζεται από την Διοίκηση να καλύψει τους υψηλούς στόχους οι οποίοι του ανατίθενται και αποτελούν προϋπόθεση για την ανέλιξή του στην βαθμολογική ιεραρχία.
Ο τραπεζικός υπάλληλος προσλαμβάνεται με τον βασικό μισθό (και ας έχει μεταπτυχιακά) και συχνά ξεκινά από την θέση του Ταμία. Οταν προκύψει κάποια Ταμειακή διαφορά εάν αποτελεί πλεόνασμα το ποσό πάει υπέρ της τράπεζας ενώ αν είναι έλλειμα θα πρέπει να καλυφθεί από τον μισθό του υπαλλήλου ανεξαρτήτως ποσού. Εκτός και αν αποδειχθέι ότι ήταν ένα απλό λογιστικό λάθος.
Αν είναι τυχερός και γίνει στέλεχος μια μέρα, θα εργάζεται από ήλιο σε ήλιο, χωρίς να αμοίβεται με υπερωρίες. Είσαι στέλεχος σου λένε, θες και χρήματα????? Και εργάζεσαι, και εργάζεσαι, και εργάζεσαι,χωρίς να πληρώνεσαι.....χωρίς να σε υπολογίζουν....χωρίς να σου απομένει λίγος ελεύθερος χρόνος, και έρχεται μια μέρα που φορτισμένος από την αγανάκτηση βροντοφωνάζεις δεν θέλω ΤΙΠΟΤΑ .....ΤΙΠΟΤΑ.....παρά μοναχά λίγη γαλήνη και λίγο από τον εαυτό μου.....
Και αυτό το ΤΙΠΟΤΑ......ΤΙΠΟΤΑ.........βγαίνει από τα βάθη της ψυχής σου....







Παρασκευή 26 Οκτωβρίου 2007

Βίβα ιλ Ντούτσε ε ιλ Ρε σινιόρο πρικαντέρη..........(το '40 στην Κάρπαθο)

Κάθε χρόνο σαν σήμερα γιορτάζουμε την επέτειο της 28ης Οκτωβρίου 1940. Ο Β Παγκόσμιος Πόλεμος είχε ήδη αρχίσει με τη γερμανική εισβολή στην Πολωνία. Στις 10 Ιουνίου η Ιταλία που μπήκε και αυτή στον πόλεμο, έμελλε να προκαλέσει την χώρα μας με τον τορπιλλισμό στην Τήνο του πλοίου "Ελλη" τον Αύγουστο του 1940, ανήμερα της γιορτής της Παναγίας. Νάτανε μόνο αυτό....Αυτό το γεγονός προοιώνιζε την ιταλική επίθεση στην Ελλάδα. Με το ΟΧΙ στο τελεσίγραφο του Ιταλού δικτάτορα Μουσολίνι, η Ιταλία έμελλε να μας μπλέξει σε έναν πόλεμο που έφερε πολλά δεινά στη χώρα μας (μην σας λέω λεπτομέρειες αφού αφ΄ενός τα γνωρίζετε και αφ΄ετέρου μπορείτε να τα βρείτε και αλλού αναλυτικά).

Εγώ ήθελα να σταθώ σε μια λίγο άγνωστη πτυχή της ιστορίας μας που αφορά τον τρόπο που υποδέχτηκαν την απαρχή του Ελληνοιταλικού πολέμου οι κάτοικοι των Δωδεκανήσων.

Να θυμηθούμε πως πολύ πριν τον Ελληνοιταλικό πόλεμο, όλα τα Δωδεκάνησα είχαν περιέλθει στην ιταλική κυριαρχία στρατιωτική αρχικά (1912), και πολιτική (μετά το 1923), ενώ οι Δωδεκανήσιοι θεωρούνταν Ιταλοί υπήκοοι. Τα Δωδεκάνησα παρέμειναν κάτω από την κυριαρχία των Ιταλών μέχρι τις 7 Μαρτίου του 1948.
Την περίοδο λοιπόν της ιταλικής εισβολής στην Ελλάδα, πολιτικός και στρατιωτικός διοικητής στη Ρόδο και στα Δωδεκάνησα ήταν ο διαβόητος τετράρχης του φασισμού, ο Cesare Maria De Vecchi, Conte di Val Cismon, όπως υπέγραφε και όπως ήθελε να αποκαλείται, με αυτόν τον πομπώδη τρόπο. Μόλις ανέλαβε τα καθήκοντά του απόρησε για το γεγονός πως οι Δωδεκανήσιοι εξακολουθούσαν να μιλούν την ελληνική γλώσσα ακόμη μετά από τόσα χρόνια Ιταλικής κατοχής. Ετσι προσπάθησε με κάθε τρόπο να ισοπεδώσει οτιδήποτε θύμιζε Ελλάδα δημιουργώντας πολλές αντιπαραθέσεις με τον ντόπιο πληθυσμό.

Στο νησί της Καρπάθου οι Ελληνες παρ΄όλη την στέρηση των ελευθεριών τους, προσπάθησαν να μην ξεχάσουν την ελληνική γλώσσα,τα ήθη και τα έθιμά τους και ιδιαίτερα τα πανηγύρια τους τα οποία ακόμη και σήμερα αποτελούν ένα σημαντικότατο κομμάτι του πολιτισμού τους. Η Ολυμπος της Καρπάθου είναι το πιο απομακρυσμένο χωριό του νησιού. Εξω λοιπόν από αυτό το χωριό, σε μια δύσβατη βουνοκορφή βρίσκεται ένα ξωκκλήσι όπου κάθε χρόνο οι ντόπιοι πάνε στο πανηγύρι του Αη Λια (Προφήτη Ηλία) με τα πόδια (είναι αρκετά δύσκολη η ανάβαση).

"Στην Ολυμπο σ΄ένα βουνό μπονεντοσκεπασμένο
το εκκλησάκι τ΄Αϊ Λιά ευρίσκεται χτισμένο".

Οι Ολυμπίτες φημίζονται για την έμφυτη τάση τους να δημιουργούν αυτοσχέδιες μαντινάδες για κάθε περίσταση. Ετσι λοιπόν αγανακτισμένοι που οι Ιταλοί αστυνόμευαν ακόμη και τα πανηγύρια τους, μια χρονιά αποφάσισαν να πάρουν το αίμα τους πίσω......Η υπόλοιπη Ελλάδα είχε ήδη εμπλακεί στον ΕλληνοΙταλικό πόλεμο. Η απελευθέρωση της μητέρας Ελλάδας από τους Ιταλούς φάνταζε στα μάτια των Δωδεκανησίων ως η μοναδική λύση στην απελευθέρωση και των ίδιων από τον ζυγό των Ιταλών, αφού είχαν προ πολλού βιώσει πολλά έκτροπα (φυλακίσεις,εξορίες κλπ) από αυτούς.

"Εις του πολέμου τις αρχές μια φιλική παρέα
παραμονή τ' Αη Λιά εγλέντησαν ωραία.

Στο γλέντι παρευρίσκετο μαζί κι ο πρικαντιέρης (=ο τοπικός Ιταλός διοικητής)
απού τον εσυνόδευε ένας καραμπινιέρης (=αστυνομικός).

Εγινεν ο εσπερινός και άρχισε το γλέντι
στ΄Αγίου το προαύλιο στον δροσερό μπονέντη (=άνεμος).

Ενας 'πο τους τραγουδιστές είπε μια μαντινάδα
κι έδειχνε την αγάπη του, μ'αυτήν, προς την Ελλάδα.

Νάχα κι εγώ τη χάρη σου Ηλία μου Προφήτη
να ξημερώση το πρωί και να θωρώ τη Κρήτη.....

Γλυκά κι αμπάσα έπαιζαν ο λυριστής τη λύρα
κι αμέσως τη συνέχεια οι άλλοι όλοι επήρα(ν)

Σαν τελειώση ο πόλεμος και διαλύση η πούση
τότε θα δούν τα μάτια μας εκείνους π΄αγαπούσι.

Ας βοηθήση η χάρις σου Προφήτη μου Ηλία
από τα Δωδεκάνησα να φύγη η Ιταλία.

Βοήθησε τον πόλεμο, να χάση ο Μουσολίνι
να δούμε την ελευθεριά τη ποθητή γαλήνη.

Τέτοιους ανθρώπους βάρβαρους δεν έχω δεί ακόμα
ν'απαγορεύουν όπου δούν το γαλανό το χρώμα.

Απόγονοι του Νέρωνος,φάρα καταραμένη
άδοξο τέλος και οικτρόν όλους σας περιμένει.

Αφοβα τραγουδούσανε και αδιαφορόντες
αν κι ήτανε οι Ιταλοί κι οι δυό εκεί παρόντες.

Υπήρχε η περίπτωσις η συντροφιά να μπλέξη
γιατί καταλαβαίνανε αραιά και που μια λέξη.

Προσεχτικά τα λόγια σας κι αλλάξετε το θέμα
διότι μας κοιτάζουνε κι οι δυό τους μ' άγριο βλέμμα.

Αν καταλάβουν τίποτα επήγαμε χαμένοι
και το κελλάκι της ψειρούς όλους μας περιμένει.

Αμέσως κάποιος τραγουδά, λέει δυό μαντινάδες
να βγάλη τις υπόνοιες απ΄τους μακαρονάδες.

Βίβα λ' Ιτάλια, βίβα ιλ Ρε, ε βίβα ιλ Μουσολίνι
όλοι να παν στο διάβολο κανένας να μη μείνη.

Βίβα ιλ Ντούτσε έ ιλ Ρέ σινιόρο πρικαντέρη
κόμπο να δέση μέσα σας του κ........ σας τ'αντέρι (=άντερο).

Κι' ο πρικαντέρης π' άκουσε το βίβα Μουσολίνι
εύθυμος και χαρούμενος αμέσως είχε γίνει.

Ορθιος εσηκώθηκε και παλαμάκια εχτύπα
κι έγινε από το ποτό και το μεθύσι σκνίπα.

Σε μια γωνιά εστρώσανε του γάρου (=γαϊδάρου) τη στρωτούρα
κι' αναίσθητο τον έρριξαν 'πό την πολλή τη σούρα....."

Ετσι όλοι έμειναν ευχαριστημένοι....
Οι Ολυμπίτες αφού ξέδωσαν τραγουδώντας σε μαντινάδα ότι τους βάραινε την ψυχούλα....και οι Ιταλοί αφού ακούσανε το βίβα Μουσολίνι!!!!

Πηγή μαντινάδων: Κων/νου Χαψή,"Λαϊκά Δίστιχα",Αθήνα 1976
Φωτό : Κων/νου Μάνου (Τραγουδώντας,Ολτμπος Καρπάθου)

Πέμπτη 25 Οκτωβρίου 2007

Γελιο-γράφοντας.....Η μετακόμιση των αρχαίων

Σκίτσο : Ανδρέα Πετρουλάκη

Σκίτσο : Ηλία Μακρή

Πάει τελείωσε και αυτό. Μετά από πολλές τυμπανοκρουσίες μεταφέρθηκαν τα αρχαία στο Νέο Μουσείο της Ακρόπολης , μοναχά που από ότι λέγεται, μπήκαν νερά στο ολοκαίνουργιο Μουσείο μετά από τις πρόσφατες βροχές!!!! Φαίνεται πως η τιμή εισητηρίου θα περιλαμβάνει διαδρομή με βάρκα.......

Δευτέρα 22 Οκτωβρίου 2007

Ζωγράφου,ταξίδι μέσα στον χρόνο

Στην φωτό : Βίλλα Ιωάννη Ζωγράφου

Σε συνέχεια του προηγούμενου post πάμε να κάνουμε ένα ταξίδι μέσα στον χρόνο για να δούμε πως ένας συνοικιακός δήμος της Αθήνας έφτασε στον 21ο αι. να αποτελεί το πλέον πυκνοκατοικημένο δήμο της Ευρώπης!!!!!
Σύμφωνα λοιπόν με μια εκδοχή κατά τον 18ο αι. κυρίαρχοι ιδιοκτήτες της περιοχής (που σήμερα βρίσκεται στα όρια του Δήμου Ζωγράφου) ήταν Τούρκοι αγάδες και η Μονή Πετράκη. Μεγάλο μέρος της παραχωρήθηκε κατά το τέλος του 18ου αι. στον αρχιμανδρίτη Διον. Πετράκη, από την ίδια τη μητέρα του Σουλτάνου σε ένδειξη ευγνωμοσύνης για τις ιατρικές συμβουλές που της παρείχε ο Πετράκης.
Μία δεύτερη εκδοχή υποστηρίζει πως οι εκτάσεις που περιλαμβάνονται σήμερα στα όρια του Δήμου Ζωγράφου περιήλθαν στην κυριότητα των Πετράκηδων μέσω αγοραπωλησίας που έγινε με τους Τούρκους ιδιοκτήτες της,τις παραμονές της αποχώρησης των Τούρκων από την Αθήνα. Ανάμεσα στους τίτλους ιδιοκτησίας εμφανίζεται για πρώτη φορά το όνομα Γουδής που σήμερα αποδίδεται με ουδέτερο, δηλαδή περιοχή Γουδί. Υπάρχει μία εκκλησία κοντά στη οδό Γ. Παπανδρέου που ονομάζεται η Παναγιά του Γουδή η οποία λογικά θα ανήκε σε κάποιον Γουδή για τον οποίο δεν διαθέτουμε περισσότερα στοιχεία.
Το 1880 στην περιοχή εγκαταστάθηκαν διάφορες στρατιωτικές υπηρεσίες, ενώ γύρω στο έτος 1900 άρχισαν να φέρνουν τα ζώα τους για να ξεχειμωνιάσουν κάποιοι τσοπαναραίοι από την ορεινή Δωρίδα της Φθιώτιδας. Σιγά - σιγά οι πρόχειρες παραγκούλες που έστηναν οι τσοπαναραίοι μετατράπηκαν σε μικρά και μονιμότερα σπιτάκια τα οποία χτίζονταν αυθαίρετα. Δημιουργήθηκε έτσι ένας μικρός οικισμός στην περιοχή που ονομάζεται Κουπόνια (σημερινά Ανω Ιλίσια). Η ονομασία λέγεται πως προήλθε από την εποχή (1793) τότε που τα κτήματα του Υμηττού μοιράζονταν με "λαχίδια" και ο κάθε Οθωμανός έπαιρνε έξη από αυτά.
Οι τσοπάνηδες ασχολούνταν με την πώληση των προϊόντων τους στην πρωτεύουσα. Σπίτι-σπίτι πέρναγαν κάθε πρωί και μοίραζαν το γάλα. Ετσι στην περιοχή δημιουργήθηκαν τα πρώτα γαλακτοπωλεία και γιαουρτάδικα.
Στα μέσα του 19ου αι. άρχισαν να πωλούνται (ή να παραχωρούνται???) μεγάλες εκτάσεις σε ιδιώτες οι οποίοι στα μέσα του 20ού αι. τις χώρισαν σε μικρά οικόπεδα και άρχισαν τμηματικά να τις πωλούν. Μία από αυτές τις οικογένειες ιδιωτών ήταν και η οικογένεια Ζωγράφου (βλ. φωτό από το προηγούμενο post). Λίγο μετά τον Α Παγκόσμιο Πόλεμο με την αύξηση του πληθυσμού στην Αθήνα, τα οικόπεδα αυτά άρχισαν να γίνονται ανάρπαστα. Ετσι δημιουργήθηκε ο πρώτος οικισμός ο οποίος αναγνωρίστηκε ως κοινότητα και ονομάστηκε Ζωγράφου λόγω του πρώτου οικιστή της περιοχής. Ο οικισμός δεν διέθετε τις στοιχειώδεις ανέσεις αφού βρισκόταν εκτός σχεδίου πόλεως με τα περισσότερα κτίσματα να έχουν χτιστεί αυθαίρετα. Λόγω του καλού κλιματος της περιοχής και των γάργαρων νερών που κατέβαιναν από το βουνό Υμηττός, η περιοχή αποτέλεσε καλοκαιρινό θέρετρο επώνυμων ατόμων του πνευματικού κόσμου, και πολλές ήταν οι επαύλεις που χτίζονταν στην περιοχή. (Μία από αυτές ήταν και της Μαρίκας Κοτοπούλη που σήμερα λειτουργεί ως Μουσείο και ως χώρος εκδηλώσεων). Με την κατάτμηση όμως της γης και την πώληση των μικρών οικοπέδων ο αριθμός των κατοίκων αυξανόταν διαρκώς. Το ίδιο και η αυθαίρετη δόμηση έξω από τα όρια του εγκεκριμένου σχεδίου πόλης ιδιαίτερα μετά από τον "συνωστισμό" των προσφύγων από την Μικρά Ασία. Εκείνη την εποχή οι αγοραπωλησίες οικοπέδων -τα σχέδια των οποίων βασίζονταν σε αυθαιρεσίες ιδιωτών) είχαν την τιμητική τους. Το 1932 με την παρέμβαση του Υπουργείου Κοινωνικής Πρόνοιας εγκαταστάθηκαν πρόσφυγες σε οικόπεδα που τους παραχωρήθηκαν από το Δημόσιο. Εύλογο ήταν πως για λόγους πολιτικών σκοπιμοτήτων μερικοί υποψήφιοι βουλευτές άρχισαν να πιέζουν την κυβέρνηση προκειμένου να νομιμοποιηθούν αυτοί οι οικισμοί με το επιχείρημα πως στην κατάσταση στην οποία βρίσκονταν αποτελούσαν απειλή για την δημόσια υγεία αφού ως αυθαίρετος οικισμός δεν διέθετε τις στοιχειώδεις υποδομές (ύδρευση,αποχετευτικό κλπ). Οπως γίνεται συνήθως εν μια νυκτί η περιπόθητη νομιμοποίηση ήρθε κατά τη διάρκεια μιας προεκλογικής περιόδου.
Και μετά ήρθε η Κατοχή. Ο κόσμος πεινούσε, κρύωνε, άρχισε να καταστρέφει το (τότε) δάσος της περιοχής των Κουπονιών, κόβοντας ξύλα είτε για να ζεσταθεί είτε για να τα πουλήσει με αντάλλαγμα ένα κομμάτι ψωμί. Κόψε-κόψε αφού δεν έμεινε τίποτα στα Κουπόνια (σημερινά Ανω Ιλίσια) άρχισαν να κόβονται και τα δέντρα που ύπήρχαν κατά μήκος της κεντρικής οδού Ούλοφ Πάλμε μέχρι πάνω στον Υμηττό. Ενα αιώνα μετά (περίπου) στις μέρες δηλαδή, στη θέση εκείνου του δάσους θα βρεί κανείς πολυκατοικίες και αυτοκινητόδρομους.
Το 1947 η Κοινότητα Ζωγράφου μετατράπηκε τελικά σε Δήμο και το 1950 περιλαμβάνοντας στα όριά του τις περιοχές Γουδί και Κουπόνια (σημερινά Ανω Ιλίσια).
Ο πληθυσμός άρχισε να αυξάνεται με δραματικούς ρυθμούς, οι κάτοικοι που το 1941 ήταν 6551, το 2001 έγιναν 130000 και σήμερα λέγεται πως έχουν φτάσει τους 150000. Στην αύξηση του πληθυσμού συνετέλεσε και η εγκατάσταση της Πανεπιστημιούπολης η οποία προσέλκυσε πλήθος νέων ανθρώπων.
Σήμερα ο Δήμος Ζωγράφου αποτελεί τον πλέον πυκνοκατοικημένο Δήμο της Ευρώπης, με σοβαρά προβλήματα τόσο σε ελεύθερους χώρους όσο και σε επιβαρυμένο από ρύπους αέρα. Η δόμηση εξακολουθεί με τρελλούς ρυθμούς, αδιαφορώντας για το μέλλον που αυτή η ταχεία ανοικοδόμηση επιφυλάσσει, έτσι χωρίς πρόγραμμα όπως γίνεται στην Ελλάδα. Και τώρα έρχεται η απόφαση για την ανέγερση μεγάλου εμπορικού κέντρου στην ήδη επιβαρυμένη περιοχή.
Το παράδειγμα της ιστορίας της σταδιακής καταστροφής στου Ζωγράφου είναι ένα. Ομοιότητες θα βρούμε σε πολλές περιοχές τόσο της Αθήνας όσο και άλλων περιοχών. Πλέον η ανάσα στην πρωτεύουσα λιγοστεύει, οι ελεύθεροι χώροι που έχουν μείνει για χτίσιμο είναι λιγοστοί. Ας παραμείνουν πράσινοι η ας γίνουν.Το έχουμε ανάγκη τόσο για εμάς τους ίδιους, όσο και για τις επερχόμενες γενιές στις οποίες οφείλουμε να παραδόσουμε το δικαίωμα της ΖΩΗΣ.

Εγκλημα στην βίλλα Ζωγράφου

Δήμος Ζωγράφου - Η σύγχρονη πόλη
Ο Ζωγράφος πρώτος κτηματίας της περιοχής η οποία πήρε το όνομά του εικονίζεται πρώτος από αριστερά δίπλα στον Ελ. Βενιζέλο
Δήμος Ζωγράφου - Σούρουπο στην σύγχρονη πόλη

Χθές διάβασα ένα άρθρο του Γιάννη Ελαφρού με τίτλο "Εγκλημα" στη βίλλα Ζωγράφου στο οποίο περιγράφεται πράγματι ένα "έγκλημα" το οποίο σχεδιάζεται να συντελεστεί στον Δήμο Ζωγράφου. Σύμφωνα με το άρθρο στη θέση του μοναδικού χώρου πρασίνου της περιοχής, πρόκειται μετά από συμφωνία ανάμεσα στον Δήμο Ζωγράφου και την οικογένεια Ζωγράφου να κατασκευαστεί στην έκταση που περιβάλλει την βίλλα Ζωγράφου, ένα τεράστιο εμπορικό κέντρο. Οι κάτοικοι αυτού του πυκνοκατοικημένου δήμου έκαναν προσφυγές και ζητούν την πολιτική παρέμβαση του ΥΠΕΧΩΔΕ προκειμένου να ΜΗΝ ανοικοδομηθεί ο τελευταίος πνεύμονας πρασίνου που διαθέτει η περιοχή αφού κάτι τέτοιο εκτός από τα υπόλοιπα προβλήματα που θα προκαλέσει, θα επιβαρύνει την ήδη κυκλοφοριακή συμφόρηση που επικρατεί στην περιοχή.

Θα πρέπει να λάβουμε υπ' όψιν μας πως προτού να οδηγηθούν σε συμφωνία ο Δήμος με την οικογένεια Ζωγράφου, σύμφωνα πάντα με το άρθρο η έκταση είχε χαρακτηριστεί από την Νομαρχία ως έκταση κοινόχρηστου πρασίνου,όμως δεν λήφθηκε μέριμνα προκειμένου να εξασφαλιστούν τα απαραίτητα κονδύλια για την διαμόρφωση του χώρου, και έτσι η οικογένεια Ζωγράφου διεκδίκησε δικαστικά την έκταση και προτού να εκδοθεί η σχετική απόφαση από τις αρμόδιες δικαστικές αρχές, ο Δήμος ήρθε σε συμφωνία με την οικογένεια για την ανέγερση του εμπορικού κέντρου.

Θα ήθελα να σημειώσω πως ο Δήμος Ζωγράφου αποτελεί έναν από τους πλέον πυκνοκατοικημένους δήμους της Αθήνας (150000 κάτοικοι σε μόλις 3,5 στρέμματα) και έναν από τους πιο άναρχα δομημένους δήμους της Αθήνας. Εχει χαρακτηριστεί ως ο πιο πυκνοκατοικημένος Δήμος της Ευρώπης!!!!

Ενα θέμα λοιπόν που με προβληματίζει είναι η ρευστότητα των αποφάσεων οι οποίες παίρνονται από επίσημους δημόσιους φορείς οι οποίες καταλύονται με τόσο μεγάλη ευκολία ώστε να καταντά επικίνδυνη. (Χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι προηγούμενο post με θέμα τα κτίρια της Αρεοπαγίτου τα οποία παρ΄όλο που είχαν χαρακτηριστεί διατηρητέα, κινδυνεύουν με κατεδάφιση). Η ρευστότητα αυτή αποκτά επικίνδυνες διαστάσεις αφού τα κρούσματα πολλαπλασιάζονται και μάλιστα με γοργούς ρυθμούς.

Ενα δεύτερο θέμα που με απασχολεί εδώ και χρόνια είναι το πως μπορεί να χαρακτηριστεί μια συνοικία ως ο πιο πυκνοκατοικημένος Δήμος της Ευρώπης? Πόσα χρόνια χρειάστηκε να περάσουν προκειμένου να αποκτήσει αυτόν τον τίτλο? Πόσο εύκολο είναι ένας Δήμος να κωφεύει στην απαίτηση των κατοίκων για την διατήρηση του στοιχειώδους δικαιώματος σε ελεύθερους χώρους με πράσινο το οποίο αποτελεί και στοιχείο της βασικής ποιοτικής διαβίωσης των κατοίκων μιας συνοικίας? Και τελικά αφού καταστραφεί το περιβάλλον πόσο εύκολο είναι στη θέση των πολυκατοικιών και των εμπορικών κέντρων να ξαναγίνει κάποτε δάσος,πράσινο,να δημιουργηθούν και πάλι ελεύθεροι χώροι αναψυχής?

Μετά από αυτούς τους προβληματισμούς αναλογίστηκα πως η ιστορία της συνοικίας Ζωγράφου έχει πολλά κοινά σημεία με τη διαδρομή μέσα στο χρόνο πολλών άλλων Αθηναϊκών συνοικιών. Τα λάθη επαναλμβάνονται διαρκώς από ότι έχει αποδειχθεί. Στο επόμενο post λοιπόν θα σας προσκαλέσω σε μια περιπλάνηση μέσα στον χρόνο τότε που η περιοχή του Ζωγράφου ήταν γεμάτη από δάση και την κατοικούσαν λιγοστοί κάτοικοι. Σκοπός είναι να βγάλει ο καθένας τα δικά του συμπεράσματα για την σημερινή οικιστική κατάντια της Αθήνας και να κατανοήσει (αν θέλει να υποστηρίξει κιόλας) τον αγώνα των λιγοστών ευαισθητοποιημένων συμπολιτών μας οι οποίοι αγωνιούν για το λιγοστό πράσινο που έχει απομείνει στην περιοχή τους. Ας προσπαθήσουμε να εμποδίσουμε την τσιμεντένια "λαίλαπα" που μαστίζει την Αθήνα τα τελευταία χρόνια.........

Πέμπτη 18 Οκτωβρίου 2007

kiΤhARo-γενέθλια

Τα πρώτα του γενέθλια θα γιορτάσει το διαδικτυακό περιοδικό Tar αυτό το Σάββατο στις 12 το μεσημέρι στο "Κελάρι" του Ατενέουμ (Αδριανού 3 - σταθμός ΗΣΑΠ - Θησείο).

Η αρχική σκέψη να οργανωθεί ένα site , τόπος συνάντησης των κιθαριστών αλλά και όσων ενδιαφέρονται για την μουσική υλοποιήθηκε πέρσυ στις 20 Οκτωβρίου 2006. Τόπος προβληματισμού,ανταλλαγής απόψεων μέσω του forum αλλά και εποικοδομητικών αντιπαραθέσεων οδηγούν στην αναζήτηση απαντήσεων στα πολλά θέματα που αφορούν την κιθάρα και όχι μόνο.

Η φιλοσοφία των ανθρώπων που ίδρυσαν και διαχειρίζονται το περιοδικό αντικατοπτρίζεται στην φράση τους " Είμαστε άνθρωποι με καλλιτεχνική δράση που τη διοχετεύουμε, εκτός από την τέχνη μας, και στο διαδικτυακό TaR. Ό,τι κατέχουμε είναι η όποια γνώση έχουμε αποκτήσει, καθώς και η επιθυμία μιας πνευματικής συμμετοχής, σε εποχές που η ευτέλεια και η απαξίωση των πολιτιστικών αγαθών, χτυπάει κόκκινο στην κοινωνία της μάζας. Γνωρίζουμε πως τα περιοδικά Τέχνης (ΚΑΙ τα διαδικτυακά), δεν σώζουν ζωές και ψυχές. Μπορούν όμως, με την δέουσα σοβαρότητα, να παίξουν θετικό ρόλο στην επικοινωνία της γνώσης." Νότης Μαυρουδής (εκδότης - διευθυντής) Κώστας Γρηγορέας (αρχισυντάκτης - webmaster)


Για περισσότερες πληροφορίες μπορείτε να απευθυνθείτε στο site του περιοδικού http://www.tar.gr/

Τετάρτη 10 Οκτωβρίου 2007

Ζωγραφίζοντας μια ιστορία - Φώτης Κόντογλου

Κόντογλου Φώτη, "Αυτοπροσωπογραφία"
Τοιχογραφία (28Χ21 cm)
Συλλογή Κ. Μπαστιά


Τις προάλλες ξεφύλλιζα κάποια βιβλία της βιβλιοθήκης μου και έπεσε το μάτι μου σε ένα παραπεταμένο βιβλιαράκι που είχα καιρό ξεχασμένο σε μια γωνίτσα. Εκεί αντίκρυσα τις εικόνες ενός από τους πιο αδικημένους και λιγότερο μελετημένους καλλιτέχνες : του Φώτη Κόντογλου. Κατά ένα περίεργο τρόπο ενώ για άλλους καλλιτέχνες έχει χυθεί άπλετο μελάνι για δημοσιεύματα, για τον Κόντογλου είναι αποσπασματικές οι δημοσιεύσεις και τα έργα του δεν έχουν καταγραφεί πλήρως.

Ηθελα να σταθώ σε μερικά από τα βιογραφικά του στοιχεία που σκιαγραφούν το ανήσυχο πνεύμα του καλλιτέχνη, καθώς και την συμβολή του στην νεότερη τέχνη, στοιχεία τα οποία με ώθησαν να κάνω αυτό το μικρό αφιέρωμα.

Ο Κόντογλου γεννήθηκε στο Αϊβαλί της Μ. Ασίας το 1896 και πέθανε στην Αθήνα το 1965. Γιός του Νικολάου Αποστολέλλη και της Δέσποινας, το γένος Κόντογλου, νήπιο ακόμη έχασε τον πατέρα του και ανατράφηκε από τον θείο του ιερομόναχο Στέφανο, ηγούμενο στη μονή της Αγίας Παρασκευής, που ήταν χτισμένη σε ιδιόκτητη περιοχή της ευκατάστατης οικογένειας Κόντογλου. Από ευγνωμοσύνη ο Φώτης πήρε το μητρικό επώνυμο.

Οταν έπρεπε να επιλέξει τον δρόμο που θα ακολουθούσε ταλαντεύτηκε ανάμεσα στο επάγγελμα του ναυτικού και του καλλιτέχνη αλλά τελικά τον τράβηξε το δεύτερο. Ετσι αποφάσισε να πάει στην Σχολή Καλών Τεχνών στην Αθήνα για να σπουδάσει. Οι δάσκαλοί του όμως φορείς του ακαδημαϊσμού της Σχολής του Μονάχου, δεν μπόρεσαν να τον επηρεάσουν αφού ο ίδιος ήταν διαποτισμένος από τον μικρασιατικό λαϊκό πολιτισμό τον οποίο κουβαλούσε στην ψυχή του. Συμφοιτητής των Παρθένη,Μαλέα,Παπαλουκά , στον πρώτο παγκόσμιο πόλεμο αναγκάστηκε να εργαστεί σε ένα φωτογραφείο καθαρά για βιοποριστικούς λόγους. Ομως ο Κόντογλου δεν ήταν προορισμένος να ασχοληθεί με την φωτογραφία. Ετσι υπό το βάρος ενός ανεξάρτητου χαρακτήρα που δεν μπορούσε να συμβιβαστεί, λόγω των δύσκολων συνθηκών που επικρατούσαν εκείνη την εποχή, αναγκάστηκε να διακόψει τις σπουδές του (1915) και να φύγει σαν εργάτης στην Γαλλία. Οταν τέλειωσε ο πόλεμος επέστρεψε στο Αϊβαλί (1919). Με την καταστροφή της Σμύρνης το 1922 συνωστίσθηκε και αυτός μαζί με τους άλλους στην παραλία και τελικά πέρασε μαζί με τους δικούς του στην Μυτιλήνη ως πρόσφυγας πλέον, γεγονός που σημάδεψε την μετέπειτα πορεία του. Το λογοτεχνικό του έργο "Πέδρο Καζάς" τον έκανε γνωστό στον καλλιτεχνικό και λογοτεχνικό κόσμο ο οποίος τον ώθησε να αναζητήσει την τύχη του στην Αθήνα. Μάλιστα φρόντισαν ώστε να τον βολέψουν σε κάποιο Υπουργείο. Ομως ο ίδιος που όπως είπαμε δεν ανεχόταν τους συμβιβασμούς, δεν άντεξε το δημοσιοϋπαλληλίκι , και εγκαταλείποντας την σίγουρη δουλειά στο Υπουργείο ακολούθησε τελικά το ένστικτό του άναχωρώντας για το Αγιο Ορος . Κατόπιν από εκεί επέστρεψε με αντίγραφα έργων του Κατελλάνου και του Θεοφάνη, έργα με τα οποία διοργάνωσε την πρώτη του έκθεση. Το 1926 παντρεύτηκε την Μαρία Χατζηκαμπούρη με την οποία απέκτησε την μοναχοκόρη του Δέσπω.

Κόντογλου Φώτη, "Δέσπω"


Σε αυτή τη δημιουργική περίοδο της ζωής του εικονογραφεί βιβλία άλλων αλλά και δικά του, εργάζεται ως συντηρητής στο Βυζαντινό Μουσείο, χτίζει το σπίτι του στην συνοικία του Κυπριάδη, όπου με τη βοήθεια των μαθητών του Τσαρούχη και Εγγονόπουλο στολίζει με υπέροχες τοιχογραφίες το μπροστινό δωμάτιο. Το 1933 ταξίδεψε στο Κάϊρο για να οργανώσει το Κοπτικό Μουσείο και κατόπιν το 1935 ανέλαβε τα καθήκοντα του συντηρητή στο Μουσείο της Κέρκυρας. Αργότερα συντήρησε τις τοιχογραφίες στον Μυστρά ενώ το 1938-1938 δημιούργησε υπέροχες τοιχογραφίες που στόλισαν το Δημαρχείο Αθηνών.

Δεν πρόλαβε όμως να χαρεί γιατί ξέσπασε ο πόλεμος. Κάτω από την πίεση της πείνας αναγκάστηκε να πουλήσει το σπίτι του (με τις υπέροχες τοιχογραφίες) ως αντάλλαγμα για λίγο λάδι. Στις τοιχογραφίες ήταν ζωγραφισμένοι μεγάλοι ζωγράφοι, λήσταρχοι και άγιοι όλοι μονιασμένοι , ενώ πάνω από μια πόρτα είχε φιλοτεχνήσει τον εαυτό του, την κυρά Μαρία (την γυναίκα του) και την μοναχοκόρη της Δέσπω (βλ. παρακάτω φωτό). Για πρώτη φορά μετά από την έλευση των Βαυαρών στην Ελλάδα χρησιμοποιήθηκε και πάλι η αρχέγονη τεχνική της νωπογραφίας (fresco), η οποία είχε λησμονηθεί, όταν επιβλήθηκε από τους Βαυαρούς η τεχνική της λαδομπογιάς.

Κόντογλου Φώτη, "Αυτοπροσωπογραφία με την γυναίκα του και την κόρη του και κτητορική επιγραφή"
Λεπτομέρεια από την τοιχογραφία με την οποία ο καλλιτέχνης διακόσμησε το σπίτι του (1932)
Νωπογραφία 336Χ646 cm
Δωρεά Β. και Ν. Γουλανδρή στη μνήμη του αδελφού τους
Εκτός από τις κακουχίες της ζωής θλιβερά γεγονότα συνέβησαν στην οικογένειά του, όπως ο θάνατος της αδελφής του αλλά και η ασθένεια της αγαπημένης του γυναίκας, γεγονότα τα οποία ίσως να αποτέλεσαν την αφορμή να εγκαταλείψει την κοσμική ζωγραφική και να στραφεί προς την θρησκεία. Στις 13 Ιουλίου του 1965 άφησε την τελευταία του πνοή δοκιμασμένος ψυχικά και σωματικά......

Το κύριο χαρακτηριστικό του καλλιτέχνη, είναι πως επέμενε στον ιδιόρρυθμο καλλιτεχνικό δρόμο που χάραξε ο ίδιος. Αυτή η εμμονή του στην "Ελληνικότητα" αποτέλεσε το κόκκινο πανί για εκείνους που ακολούθησαν τον "Ευρωπαϊκό" δρόμο και στάθηκε η αφορμή για την απομόνωσή του από την επίσημη καλλιτεχνική κοινότητα της εποχής. Μάλιστα πολλές φορές η εμμονή στις παγιωμένες θέσεις του, τον έφερνε σε δύσκολη θέση όπως για παράδειγμα όταν έγινε η ιδρυτική συνέλευση του Καλλιτεχνικού Επιμελητηρίου όπου θα αποφασίζανε ποιούς ζωγράφους θα γράφανε για μέλη. Σε αυτή τη συνέλευση ειπώθηκε πως ο Κόντογλου δεν θάπρεπε να μπεί στο Επιμελητήριο αφού δεν τον θεωρούσαν ζωγράφο. Τελικά μετά δυσκολίας τον εγγράψανε ως δόκιμο μέλος....

Ομως εκείνος δεν έδειχνε να τον απασχολούν ιδιαίτερα τέτοιου είδους συμβάντα αποδεικνύοντας την αποφασιστικότητά του να ακολουθήσει τον "δικό" του δρόμο. Οπως λέει ο ίδιος χαρακτηριστικά για την τέχνη του (μιλά σε τρίτο πρόσωπο) :

" Ο,τι έκανε ο Σολωμός απ' το δημοτικό τραγούδι θέλει να κάνει και ο Κόντογλου από τη λαϊκή και βυζαντινή τέχνη.Ο κάθε λαός βρίσκει τα μέσα για να εκφραστεί σύμφωνα με τον τρόπο που βλέπει και αισθάνεται. Ο Κινέζος έχει την πέννα και το μεταξωτό χαρτί, ο αρχαίος Ελληνας το μάρμαρο και τη λάσπη, ο Πέρσης τις κλωστές (ταπέτο), ο Γότθος του Μεσαίωνα την πέτρα, ο Ολλανδέζος την λαδομπογιά, ο Αιγύπτιος τη νερομπογιά, ο Βαβυλώνιος το βράχο, ο Βυζαντινός την τέμπερα, το ψηφί, το φρέσκο, το ξύλο και το μάλαμα. Ετσι το μέσο δείχνεται στον τεχνίτη απ' το αίτημά του και πάλε τούτο (το μέσο) δίνει το ρυθμό που εκφράζει την ψυχή του τόπου. Ο Κόντογλου παίρνει τα μέσα απ' τους Ελληνες που ζωγραφίσανε πριν απ' αυτόν, για να κάνει σημερινή τέχνη, γιατί τα μέσα είναι μόνιμα για κάθε λαό...."

Ηταν υπέρμαχος του απλού λαού ενώ άντιπαθούσε οποιονδήποτε λογιοτατισμό :"Τα ωραιότερα βιβλία που διάβασα", έγραφε στον Πέδρο Καζάς, "είναι γραμμένα από ανθρώπους που δεν έχουν ιδέα πως συγγράφουν". Δεν τον πολυενδιέφερε η καθιερωμένη λογοτεχνία. Κορόϊδευε τους έντεχνους ποιητές αλλά και όσους προσπαθούσαν να μιμηθούν τα δυτικότροπα Ευρωπαϊκά ρεύματα που κυριαρχούσαν εκείνη την εποχή μέσα στα πλαίσια του κινήματος του Μοντερνισμού.

"Πηγαίνετε ψευτοέλληνες" φώναζε "να φωτιστείτε απ΄το ηλιοβασίλεμα. Να δείτε πως βγαίνει ο ήλιος από τη Δύση. Εσείς που ντρέπεστε να σας λένε ανατολίτες. Ω πεισματάρηδες αρνηταί του πνευματικού...."

Οι καλλιτεχνικές του αναζητήσεις εστιάστηκαν στην βυζαντινή και λαϊκή ζωγραφική, όμως μελέτησε και τις δημιουργίες παλαιοτέρων περιόδων όπως τα πορτραίτα του Φαγιούμ. Τελικά πιστεύω πως οι καλλιτεχνικές αναζητήσεις του Κόντογλου συνέβαλλαν στην αναζήτηση της αυθεντικότητας της ελληνικής έκφρασης και παράλληλα έθεσαν τις βάσεις για την διαμόρφωση της νεότερης εκκλησιαστικής ζωγραφικής.

Πέμπτη 27 Σεπτεμβρίου 2007

H πέτρα και ο Πετράκης.....

Κρήτη,Οροπέδιο
Σεπτέμβρης 2007
Φωτό: dyosmaraki/Προσωπικό αρχείο
Οδηγώντας το νοικιασμένο αυτοκίνητο σε ένα βραχώδες τοπίο, πάνω σε μία βουνοκορφή του Οροπεδίου της Κρήτης, αντίκρυσα αυτόν τον βράχο που έτσι μοναχός του όπως έστεκε τράβηξε την προσοχή μου....Παρατηρώ κάποιες λέξεις γραμμένες πάνω του.... Η περιέργεια να δω τι γράφει, με τρώει.....Φρενάρω το αυτοκίνητο απότομα. Κατεβαίνω, πλησιάζω στον βράχο και διαβάζω:

Πέτρα,

Επάνω σου γεννήθηκα
κι όμως ερρίζωσα.
Μαζί σου πολύ επάλευα
κι όμως νικήθηκα
Γιατί είσαι πέτρα αθάνατη
κι εγώ Πετράκης εφήμερος......

(Σ.Πετράκης)

Άραγε ποιός να ήταν αυτός ο Πετράκης ο εφήμερος???
Σίγουρα κάποιος από αυτούς τους άγνωστους σοφούς θα ήτανε...
Μετά από κάποια δευτερόλεπτα προβληματισμού έφυγα, με φυλαγμένες αυτές τις λέξεις στην ψυχή μου ....
Ο Πετράκης ο εφήμερος δεν θα το μάθει ποτέ πως πέρασα από εκεί....
Αλλωστε σε εκείνη την βουνοκορφή του Οροπεδίου, μια παρουσία εφήμερη ήμουν κι εγώ ....